Ελπιδοφόρα είναι τα μηνύματα για τους πάσχοντες από πολλαπλή σκλήρυνση, καθώς η φαρέτρα των γιατρών εμπλουτίζεται με νέες θεραπείες που στοχεύουν στη μείωση της ενεργότητας της νόσου.
Συνολικά 13 φάρμακα, παλαιά και καινοτόμα, υπάρχουν αυτή τη στιγμή για την πολλαπλή σκλήρυνση και η συζήτηση πλέον επικεντρώνεται στο χρόνο έναρξης της θεραπείας με ισχυρά φάρμακα «ώστε να ταπεινώνεται τελείως η νόσος και να μην υπάρχει καμιά εξέλιξη», δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο διευθυντής της νευρολογικής κλινικής στο 401 Στρατιωτικό Νοσοκομείο, Νικόλαος Φάκας.
Στο περιθώριο της 34ης Διάσκεψης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη Θεραπεία και για την Έρευνα στην Πολλαπλή Σκλήρυνση (ECTRIMS), που πραγματοποιήθηκε στο Βερολίνο, ο κ. Φάκας μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και εξήγησε ότι η ανταπόκριση της θεραπείας έχει να κάνει με το χρόνο έναρξης, την τακτική και τη στρατηγική που εφαρμόζεται, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι σημαντικό ρόλο παίζει ο συνδυασμός: «κατάλληλος ασθενής για την κατάλληλη θεραπεία στον κατάλληλο χρόνο».
Προσέθεσε δε ότι στο θεραπευτικό κομμάτι «περιμένουμε νέα δεδομένα και αλλαγή ενδείξεων σε κάποια φάρμακα από τα υπάρχοντα. Είναι πολλές μελέτες που τρέχουν διεθνώς και αυτό ενδεχομένως να αλλάξει και το τοπίο προς την ένδειξη χορήγησης των φαρμάκων ή ως προς το χρόνο που θα χορηγούνται τα φάρμακα και, απ' ό,τι φαίνεται, «οι καινούργιες δυναμικές θεραπείες πρέπει να μπαίνουν νωρίτερα».
Ο φόβος της αναπηρίας & και οι απαιτήσεις από τις νέες θεραπείες
«Μεγάλο πρόβλημα που φοβίζει τον πάσχοντα και τους γιατρούς είναι η αβεβαιότητα για την έκβαση της ασθένειας, να μην αναγκαστείς να φτάσεις στο αναπηρικό καροτσάκι, το οποίο είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων: εξαρτάται από το αν θα γίνει γρήγορα η διάγνωση, αν θα πάρει έγκαιρα και σωστά τη θεραπεία ο ασθενής, αν θα ανταποκριθεί στη θεραπεία», είπε ο κ. Φάκας και εξηγεί: «Παλιότερα ο θεραπευτικός στόχος ήταν να καθυστερήσει η επιβεβαιωμένη εξέλιξη της αναπηρίας. Τώρα ο στόχος έχει αλλάξει και είναι να επιφέρεις επιβεβαιωμένη βελτίωση της αναπηρίας. Όλες οι θεραπείες των τελευταίων ετών συν τα καινούργια φάρμακα αυτό μπορούν να το επιφέρουν και το βλέπουμε και στην πράξη ότι συμβαίνει.
Συνεπώς γι' αυτές τις θεραπείες ο ένας στόχος είναι να βελτιώσουν, ενώ ο χειρότερος στόχος είναι να σταματήσουν την εξέλιξή της, δηλαδή ό,τι θεωρούνταν ιδανικό για τις παλιότερες τώρα θεωρείται το έλασσον για τις καινούργιες θεραπείες. «Τώρα ο στόχος είναι να μην έχεις καθόλου ενεργότητα της νόσου», είπε χαρακτηριστικά, πρόσθεσε ωστόσο ότι «η συνεχής παρακολούθηση πρέπει να γίνεται, καθώς ακόμα και αν ο ασθενής δεν εκδηλώνει συμπτώματα, η ενεργότητα της νόσου (φλεγμονή, απομυελίνωση, αξονική καταστροφή) είναι συνεχής».
Εξατομικευμένη θεραπεία
Ζητούμενο της επιστημονικής κοινότητας είναι ποια θεραπεία ταιριάζει σε ποιον ασθενή και, όπως αναφέρει ο κ. Φάκας, «η θεραπεία πρέπει να ταιριάζει στον καθένα, αυτό θέλει και εμπειρία, θέλει και γνώση θέλει και εξοικείωση με τα καινούργια φάρμακα και όσο το τοπίο γίνεται πιο πολύπλοκο τόσο και η ανάγκη εξειδίκευσης είναι μεγαλύτερη».
Εξοικονόμηση
Η πολλαπλή σκλήρυνση είναι μια ιδιαίτερα δαπανηρή νόσος, λέει ο κ. Φάκας. «Δεν καλύπτονται όλες οι ανάγκες του ασθενή από τα δημόσια ταμεία, οποίος βάζει "βαθιά” το χέρι στην τσέπη για να αντεπεξέλθει στην καθημερινότητά του. Αυτό με τις νέες θεραπείες δεν υπάρχει, γιατί οι ασθενείς είναι σε καλή κατάσταση, με αποτέλεσμα να μειώνονται τα έξοδά τους, καθώς μπορεί να αυξάνεται το κόστος θεραπείας, αλλά μειώνεται το κόστος της καθημερινότητας (φυσικοθεραπείες, παθήσεις ουροποιητικού, εξετάσεις σε τακτά χρονικά διαστήματα, μαγνητικές κλπ.)».
Ελλάδα: εύκολη πρόσβαση αλλά κακή οργάνωση
«Επειδή είναι μια πάθηση που απαιτεί συνεργασία πολλών ειδικοτήτων, αυτή δεν είναι πάντα εύκολη σε επίπεδο νοσοκομείων, λόγω ελλείψεων και κακής οργάνωσης. Σε γενικές γραμμές όμως σε σχέση με το εξωτερικό -ακόμα και με τις προηγμένες χώρες- είμαστε πολύ καλύτερα. Υπάρχει πρόσβαση στον ειδικό γιατρό, εύκολη πρόσβαση στις εξετάσεις και σε όλα τα φάρμακα. Ναι μεν υπάρχει μια καθυστέρηση σε σχέση με το εξωτερικό για τις νέες θεραπείες να κυκλοφορήσουν, αλλά η πρόθεση υπάρχει».