Οι 7 + 1 πληγές του ΤΣΑΥ

Το ασφαλιστικό είναι σίγουρα ένα θέµα που καίει. Καίει τους ασφαλισµένους, καίει όµως και τις εκάστοτε κυβερνήσεις. Γι’ αυτό άλλωστε και η νυν κυβέρνηση επέλεξε να «ανοίξει» το ασφαλιστικό µετά τις εκλογές. Η κατάσταση έχει δυσκολέψει πολύ στην κοινωνική ασφάλιση, καθώς το «ταµείο είναι µείον» και η αναλογία συνταξιούχων προς εργαζόµενους δεν είναι η καλύτερη.

Όµως η µοίρα, η αντιπολίτευση ή ίσως και οι τράπεζες (που δεν είδαν µε καλό µάτι την "ενασχόληση" των χρηµατιστηριακών εταιρειών µε τα οµόλογα των ασφαλιστικών ταµείων) αλλιώς αποφάσισαν. Ήρθε ξαφνικά και έσκασε η βόµβα των δοµηµένων οµολόγων, και τα ασφαλιστικά ταµεία και η διαχείριση των αποθεµατικών τους βρέθηκαν στο κέντρο του ενδιαφέροντος.

Στο δικό µας ταµείο, το ΤΣΑΥ, η κατάσταση ήταν ήδη εκρηκτική λόγω του νόµου Σιούφα, ο οποίος αποφάσισε να εξοικονοµήσει χρήµατα χωρίζοντας τους ασφαλισµένους σε δύο κατηγορίες, στους πριν και µετά την 1/1/93. Η διαφορετική κατηγοριοποίηση εισφορών (και αποδόσεων) για τους µετά το 1993 ασφαλισµένους, καταργεί έµπρακτα το δικαίωµα των ασφαλισµένων να διατηρούν ενιαία καθολική και διαδοχική ασφάλιση.

Το ιστορικό του «ασθενούς»

Ας δούµε όµως λίγο πιο αναλυτικά το ιστορικό του «ασθενούς» που λέγεται ΤΣΑΥ. Επτά, σαν τις πληγές του Φαραώ, συν µία είναι και οι δικές του πληγές:

Υπέρβαση (κατά 50%) του ορίου του 23% των αποθεµατικών για επένδυση
Πέρα από το γεγονός ότι η τεράστια ακίνητη περιουσία του ταµείου παραµένει αναξιοποίητη, πέρα από τη µη συµµετοχή του στην αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου της Εθνικής και της Εµπορικής, αυτή η υπέρβαση του 23% όχι για ρευστοποίηση αλλά για νέα επένδυση, δηµιουργεί ανησυχία σε όλο τον υγειονοµικό κλάδο, ο οποίος αρνείται τις επενδύσεις των αποθεµατικών σε οµόλογα και µετοχές υψηλού ρίσκου.

Ας σηµειωθεί ότι σύµφωνα µε την ενηµέρωση του προέδρου του ΤΣΑΥ, Σπύρου Κωστάκη στην Ε.Ι.Ν.Α.Π. η σύνθεση των αποθεµατικών του ΤΣΑΥ έχει ως εξής:

• σε τραπεζικές καταθέσεις µε επιτόκιο 3,92%, 430 εκατ. €
• σε µετοχές, 400 εκατ. €
• σε οµόλογα 366 εκατ. €, εκ των οποίων τα 150 εκ. € είναι σε δοµηµένο οµόλογο
• σε αµοιβαία κεφάλαια 40 εκατ. €.

Δεν έχουν συνταχθεί ισολογισµοί του ταµείου και επόµενα δεν υπάρχουν οικονοµικά στοιχεία (έσοδα-έξοδα). Όπως δηλώνει ο πρόεδρος του ΤΣΑΥ, ο ισολογισµός του 2001 αναµένεται να κατατεθεί τώρα, οι δε επόµενοι θα συνταχθούν έως το 2009.

Αξίζει να σηµειωθεί ότι το κλείσιµο των βιβλίων, λόγω έλλειψης εξειδικευµένου προσωπικού, θα στοιχίσει λίγο παραπάνω από 400.000 €. Ο Υπουργός Ανάπτυξης βέβαια και οι σύµβουλοί του δηλώνουν ανένδοτοι, δεν δίνουν ούτε λεπτό πάνω από 45.000 €. Το ερώτηµα βέβαια παραµένει, ποιος θα αναλάβει µε αυτή την τιµή να συντάξει ισολογισµούς τόσων χρόνων;

Το ταµείο δεν είναι µηχανοργανωµένο, µε αποτέλεσµα να µην υπάρχει µητρώο εργοδοτών, ενώ εκκρεµούν χιλιάδες αιτήσεις ασφαλισµένων (49.300 µόνο των γιατρών) για εκκαθάριση λογαριασµών.

Ο νυν πρόεδρος δηλώνει ότι προβλέπεται σε… δύο χρόνια να έχει ολοκληρωθεί η όλη δοµή εγκατάστασης και λειτουργίας του συστήµατος, οπότε και θα δοθεί ο αριθµός µητρώου στους ασφαλισµένους, θα είναι εφικτή η ηλεκτρονική καταγραφή και θα µειωθούν οι φάκελοι για εκκαθάριση.

Υπάρχει µεγάλη εισφοροδιαφυγή στο ταµείο από τον ιδιωτικό τοµέα που «φηµολογείται» ότι ανέρχεται στα 1,5 δις € (όσο ποσό περίπου ίσο µε τα αποθεµατικά του ταµείου!).

Δεν είναι ακριβώς γνωστό το µέγεθος της εισφοροδιαφυγής, λόγω της έλλειψης µηχανοργάνωσης, οπότε το µέγεθος του προβλήµατος θα καθοριστεί ακριβώς και θα δροµολογηθεί η αντιµετώπισή του µετά την ολοκλήρωση του προγράµµατος.

Αξίζει να σηµειωθεί ότι έχουν να γίνουν έλεγχοι σε µεγάλα διαγνωστικά κέντρα και θεραπευτήρια από το... 1992, λόγω έλλειψης προσωπικού.

Η απουσία χρηµατοδότησης του κράτους µετά το 1997, το οποίο µε τεχνάσµατα αρνείται να συµβάλει οικονοµικά µε ποσοστό αντίστοιχο των άλλων ταµείων, αλλά επιµένει να διορίζει τον πρόεδρο και την πλειοψηφία του Δ.Σ. του ΤΣΑΥ.

Ίσως, λοιπόν, θα ήταν ορθότερο να ονοµαστεί το ΤΣΑΥ αυτοδιαχειριζόµενο ταµείο παρά ταµείο κοινωνικής ασφάλισης.

Οι διοριζόµενες διοικήσεις του ταµείου, που δηµιουργούν τεράστιο πρόβληµα συνέχειας σε συγκεκριµένη στρατηγική του ταµείου, καθώς γίνονται συχνές αλλαγές προέδρων ανάλογα µε τις διαθέσεις και τις προτιµήσεις του εκάστοτε υπουργού Υγείας.

Επιτακτική εποµένως γίνεται η ανάγκη αλλαγής στη διοίκηση του ταµείου µε αναλογικότερη συµµετοχή στο Δ.Σ. εκπροσώπων των υγειονοµικών φορέων.

Μεγάλες ελλείψεις προσωπικού
Σε συνέντευξή του, στις 4 Απριλίου 2007, ο πρόεδρος του ταµείου Σπύρος Κωστάκης δηλώνει: «ενώ οι οργανικές θέσεις είναι 289, αυτή τη στιγµή υπηρετούν 154 άτοµα ως µόνιµο προσωπικό. Προχθές όρκισα υπάλληλο, που προσελήφθη µέσω ΑΣΕΠ, από προγραµµατισµό προσλήψεων ετών 2002-2003».

Και αναρωτιέται κανείς πώς και µε ποιους υπαλλήλους θα στελεχωθούν τα ελεγκτικά σώµατα ώστε να παταχθεί η εισφοροδιαφυγή;

Αντικρύζοντας τις πληγές...

Αντιµετωπίζοντας την κατάσταση δεν είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς πώς φτάσαµε στο σηµείο να ανησυχούµε για τη βιωσιµότητά του ΤΣΑΥ στα επόµενα χρόνια. Ενός, κατά τα άλλα βιώσιµου ταµείου, µιας και είναι από τα ελάχιστα που σε κάθε ένα συνταξιούχο αντιστοιχούν 5,25 εργαζόµενοι.

Ενώ και αβίαστα προκύπτει το ερώτηµα τι ακριβώς έκανε η Επιτροπή Ελέγχου και Εποπτείας της διαχείρισης της περιουσίας των Ασφαλιστικών Οργανισµών, που εδρεύει στην Τράπεζα της Ελλάδος, όταν επενδύονταν τα χρήµατα των ασφαλισµένων σε προϊόντα υψηλού ρίσκου;

Είναι βέβαιο ότι οι δικαιολογηµένες αντιδράσεις των φαρµακοποιών µε την απεργία του Νοεµβρίου, σίγουρα θα συνεχιστούν µε σηµεία αιχµής τις εφτά πληγές του ασφαλιστικού τους ταµείου συν τη βαθύτερη από αυτές, την αντιδηµοκρατική ανισότητα στο δικαίωµα της ενιαίας καθολικής και διαδοχικής ασφάλισης, ενισχυµένες φυσικά µετά την ιστορία των οµολόγων, που άνοιξε το πονεµένο κεφάλαιο της διαχείρισης του αποθεµατικού.