δημοφιλέστερα άρθρα
Κατάφερε, πάντως, να πάει Γυμνάσιο, στο Δομοκό – μεγάλο επίτευγμα για ένα φτωχό παιδί όπως εκείνος. «Ευτυχώς φιλοξενήθηκα σε συγγενικό σπίτι. Με τα πόδια επέστρεφα στο χωριό το Σάββατο το μεσημέρι και έφευγα ξανά για το Δομοκό το απόγευμα της Κυριακής, φορτωμένος με το καλάθι μου: 3,5 ώρες διαδρομής, φυσικά με τα πόδια. Αλλά είχα βαθιά επιθυμία να αλλάξω τη ζωή μου. Ξέρεις τι σημαίνει να ονειρεύεσαι ένα πατίνι; Όχι να το αγοράσεις, να το φτιάξεις μόνος σου. Αν ονειρεύεσαι κάτι, έχεις πολλές πιθανότητες να το πετύχεις. Κι αν το πετύχεις, ονειρεύεσαι κάτι καινούργιο. Αυτός είναι ο κύκλος της ζωής – και της δημιουργίας», λέει ο Νίκος Κουτσιανάς. «Βέβαια, δεν ήμουν ο μόνος που πέρασε δυσκολίες, ήμασταν πολλοί την εποχή εκείνη. Αλλά κοιτάξτε ειρωνεία: η δική μας η γενιά, που τόσο υπέφερε, ήταν εκείνη που δημιούργησε αυτό το τεράστιο χρέος για τη χώρα μας. Και κανείς δεν έχει βγει να ζητήσει μια συγγνώμη...».
Οι σπουδές
Στο εντυπωσιακό βιοκλιματικό κτίριο της Apivita, στο Μαρκόπουλο Αττικής, συζητώ με τον ιδρυτή και πρόεδρο της εταιρείας για το παρελθόν και το παρόν – και για το μέλλον, το οποίο δεν σταματά να ονειρεύεται. Εκείνο το αγόρι, από τα Γαβράκια, πρωταγωνιστεί στο πρώτο κομμάτι της κουβέντας μας. «Στη συνέχεια ήρθα στην Αθήνα, στο σπίτι της αδελφής της μητέρας μου. Εδώ ολοκλήρωσα το Γυμνάσιο και πέρασα στη Φαρμακευτική Σχολή, απ' όπου αποφοίτησα το 1969. Ηταν μεγάλη υπέρβαση: ήμουν ο πρώτος επιστήμονας του χωριού μου! Το 1972, μετά τη στρατιωτική μου θητεία, άνοιξα φαρμακείο στην οδό Κατεχάκη 56, ενώ παράλληλα έκανα μεταπτυχιακές σπουδές στην Ανωτάτη Εμπορική, στον τομέα Διοίκησης Επιχειρήσεων. Πρότεινα στους πελάτες μου ένα δικό μου αντιβηχικό σκεύασμα από μολόχα και χαμομήλι, το οποίο πουλούσα τρεις δραχμές. Ένα συμβατικό σιρόπι πωλούνταν εκείνη την εποχή 36 δραχμές και οι εννιά θα ήταν το κέρδος μου. Κι όμως, εγώ χορηγούσα το δικό μου, το φτηνό. Οι συνάδελφοί μου φαρμακοποιοί δεν μπορούσαν να καταλάβουν την επιμονή μου. Με θεωρούσαν γραφικό!».
Αυτή η επιμονή είναι η κύρια εξήγηση πίσω από το success story της Apivita. Σε εκείνο το πρώτο μικρό φαρμακείο πήγε, ως ασκούμενη φοιτήτρια της Φαρμακευτικής, η μετέπειτα σύζυγός του, Νίκη, «η μελισσούλα του», όπως την αποκαλεί. «Ερωτευτήκαμε και από τότε πορευόμαστε μαζί στο ευ ζην και στο επιχειρείν». ?ρχισαν να φτιάχνουν τα δικά τους προϊόντα: φυτικά σαπούνια, κρέμες βασιλικού πολτού, μείγματα βοτάνων, διάφορες ποικιλίες μελιών, μεταξύ άλλων. «Το πρώτο μας σαπούνι ήταν μαύρο και μύριζε θυμάρι. Φτιάχναμε σαπουνομάζα με πρόπολη, μέλι και κερί. Σπάσαμε πολλές μηχανές, ήταν δύσκολο να ανακατευτεί. Και δεν λέγαμε απλώς ότι περιείχε μέλι: έναν ντενεκέ ρίχναμε στο μπουράτο (σ.σ.: περιστρεφόμενο κάδο). Το βάζαμε σε μπάρες και το κόβαμε με το μαχαίρι...».
Το 1979, μαζί με τη σύζυγό του, πήραν την απόφαση να δημιουργήσουν την Apivita· το όνομα της εταιρείας προκύπτει από τις λατινικές λέξεις Apis (μέλισσα) και Vita (ζωή). Σημαίνει «η ζωή της μέλισσας». Ο σκιτσογράφος Σπύρος Ορνεράκης φιλοτέχνησε τον λογότυπο, εμπνευσμένο από το χρυσό κόσμημα των μελισσών των Μαλίων της Κρήτης. «Δεν κάναμε αυτό το βήμα για να Άκονομήσουμε, αλλά γιατί είχαμε τη δική μας φιλοσοφία και ένα όραμα – για εμάς τους ίδιους αλλά και τον πλανήτη», σπεύδει να διευκρινίσει ο συνομιλητής μου.
«Τρεις ήταν οι πηγές της έμπνευσής μας. Η αυτοδιαχειριζόμενη κοινωνία της μέλισσας, ο θαυμαστός κόσμος της: συνεργασία, επικονίαση, ευεργετικά προϊόντα υψηλής βιολογικής αξίας· λίγο αν μοιάζαμε στις μέλισσες, θα είχαμε τα πάντα. Η βιοποικιλότητα της χώρας μας, που έχει την πλουσιότερη χλωρίδα της Ευρώπης: 6.620 φυτών εκ των οποίων τα 1.459 ενδημικά. Είμαστε άπιαστοι! Τα βότανά μας έχουν υψηλή βιολογική αξία, αναγνωρισμένη διεθνώς, και είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά», συνεχίζει ο κ. Κουτσιανάς.
«Εμπνευστήκαμε όμως και από τους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους και ιδιαίτερα από τους πατέρες της Ιατρικής, της Φαρμακευτικής, της Βοτανικής – τον Ιπποκράτη, τον Διοσκουρίδη, τον Θεόφραστο, τον Γαληνό. Πιστέψαμε στην πολιτιστική και επιστημονική κληρονομιά 3.000 χρόνων και, με οδηγό τον ελληνικό τρόπο ζωής, το ευ επιχειρείν, την ηθική και τη γνώση, δημιουργήσαμε προϊόντα που προβάλλουν την ελληνικότητά μας. Βέβαια, αν η Νίκη, η ψυχή όλης της επιχειρηματικής δραστηριότητας, δεν έβγαινε με το ξύλινο κασελάκι των σαπουνιών να πουλήσει στα φαρμακεία, δεν θα υπήρχαμε σήμερα. Εγώ ντρεπόμουν. Είχα και ιδεολογικό θέμα: ως αριστερός, πώς να πω ότι είμαι επιχειρηματίας; Σήμερα, με την εμπειρία τόσων δεκαετιών, λέω ότι η πιο υγιής κοινωνική "οντότητα” είναι η επιχείρηση...».
Το να σωθεί ο πλανήτης δεν είναι θέμα Αριστερών ή Δεξιών
Ζητώ (σ.σ. η συνέντευξη παραχωρήθηκε στη δημοσιογράφο Τασούλα Επτακοίλη) από τον πρόεδρο της Apivita να μου πει τι περιμένει, ως επιχειρηματίας, από την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη. «Θα ήθελα να τη δω να συμβάλει στην εθνική συνεννόηση και στη χάραξη μιας εθνικής στρατηγικής, την οποία θα ακολουθούν όλοι. Όταν ο Αλέξης Τσίπρας είχε επισκεφθεί ως πρωθυπουργός τις εγκαταστάσεις μας του είχα πει: Σαν άλλος πολύτροπος Οδυσσέας να οδηγήσεις τη χώρα στην εθνική συνεννόηση. Είμαι 73 ετών και έχω δει πολλές κυβερνήσεις. Κανείς δεν προσπάθησε να δει τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της χώρας και να εστιάσει σε αυτά. Κανείς δεν έκανε ένα εθνικό business plan. Αν αυτό δεν γίνει, το "μαγαζί”, δηλαδή η χώρα, θα παραμείνει κλειστό. Λένε όλοι ότι θα φέρουν επενδυτές. Μακάρι. Τι "ποιότητας” όμως θα είναι αυτοί οι επενδυτές; Θα σεβαστούν το περιβάλλον και τον πολιτισμό της Ελλάδας; Θα έχουν στη φιλοσοφία τους αυτό που μας δίδαξε ο Αριστοτέλης: το ανώτερο κοινό καλό;» τονίζει ο Νίκος Κουτσιανάς.
«Για κάποια ζητήματα δεν μπορεί κανείς πολιτικός να ισχυριστεί ότι θα τα κάνει καλύτερα από τον άλλο. Ήμουν νιος και γέρασα κι αυτό ακούω κάθε φορά από όλους τους πρώην και τους νυν. Πρέπει να εστιάσουμε στον εθνικό μας πλούτο: στον πολιτισμό, στην παιδεία, στον τουρισμό και στα μοναδικά αγροδιατροφικά προϊόντα μας. Να κατανοήσουμε ότι ο κόσμος πηγαίνει στα βράχια αλλά εμείς, επειδή ως μικρή χώρα είμαστε ευέλικτοι, μπορούμε να το αποφύγουμε. Αυτό προϋποθέτει όμως ότι θα σκύψουμε μέσα μας και θα δούμε ποιοι πραγματικά είμαστε και πού θέλουμε να πάμε», επισημαίνει. «Δεν μπορούμε να μιλάμε για το μέλλον χωρίς να εργαζόμαστε, χωρίς να πληρώνουμε φόρους. Πώς γίνεται και στα περισσότερα ταξί έχει χαλάσει το μηχανάκι και δεν κόβονται αποδείξεις; Και δεν είναι οι μόνοι. Μετά βρίζουν τον Παπανδρέου, τον Σαμαρά, τον Τσίπρα, τον Μητσοτάκη και διαμαρτύρονται για την κακή ποιότητα των δρόμων; Αυτό που θέλω να πω είναι ότι δεν ψηφίζουμε μόνο κάθε τέσσερα χρόνια, αλλά καθημερινά, με τις επιλογές μας. Πόσοι ψηφίζουν τα ελληνικά βότανα; Μόλις 4%. Τα ελληνικά καλλυντικά; Μόλις 7%. Και τα ελληνικά φάρμακα 8%. Αν δεν αλλάξει η κουλτούρα μας, δεν έχουμε μέλλον».
Η κουβέντα έρχεται στην Γκρέτα Τούνμπεργκ –τη 16χρονη ακτιβίστρια από τη Σουηδία που τον έχει εντυπωσιάσει με τη δράση της για το περιβάλλον– και στην κλιματική αλλαγή. «Τα πρόσφατα γεγονότα της Χαλκιδικής και, προηγουμένως, στο Μάτι και στη Μάνδρα και παλαιότερα στην Ηλεία, μας στέλνουν ένα πολύ ηχηρό μήνυμα για αλλαγή πορείας και στάσης όσον αφορά τη διαχείριση των φυσικών πόρων. Το να σωθεί ο πλανήτης δεν είναι θέμα Αριστερών ή Δεξιών. Είναι στοίχημα όλων μας».
Το μάρκετινγκ και το χαμομήλι
«Δεν με ενδιαφέρει να ξέρουν οι συνεργάτες μου μόνο από μάρκετινγκ. Θέλω να ξέρουν τι σημαίνει η Apivita – τη φιλοσοφία της, τις αξίες της, τις ρίζες της, την εταιρική κοινωνική ευθύνη. Μια εταιρεία από αυτές που "κυνηγούν” στελέχη μού είχε προτείνει κάποτε έναν μαρκετίστα τον οποίο θεωρούσε αστέρι. Ήρθε να τον γνωρίσω. Τον ρώτησα αν είχε ποτέ επισκεφθεί την Ακρόπολη ή το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Απάντησε αρνητικά. "Τότε, τι δουλειά έχεις εδώ;” του είπα. Το δικό μας μάρκετινγκ δεν είναι σαν αυτό των πολυεθνικών. Εμείς θέλουμε οι άνθρωποί μας να αγαπούν το χαμομήλι, τη φύση. ΓιΆ αυτό είμαι υπερήφανος για όσα έχουμε πετύχει. Όχι από ματαιοδοξία, για να ακούγεται δηλαδή το όνομά μου. Δεν θέλω να ξέρουν εμένα, αλλά το διαφορετικό επιχειρείν μας, που πυρήνα του έχει την υπευθυνότητα, που σέβεται τους ανθρώπους και τον πλανήτη…
Η συνέντευξη παραχωρήθηκε στην εφημερίδα Καθημερινή
Αρχική σελίδα
