Μέτρα προστασίας από τις μέδουσες

Αύξηση στους πληθυσμούς των ζελατινοειδών (μέδουσες) παρατηρείται φέτος το καλοκαίρι στις ελληνικές θάλασσες και κυρίως στον Κορινθιακό και στον Πατραϊκό κόλπο.

Η αύξηση αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στις κλιματολογικές συνθήκες, που συνεπάγονται αυξημένη θερμοκρασία στη θάλασσα για μεγαλύτερη περίοδο του χρόνου, και είναι ευνοϊκές για την αναπαραγωγή τους. Η δε υπεραλίευση παγκοσμίως έχει οδηγήσει στην εξολόθρευση των μεγάλων ψαριών που τρέφονται (και) με μέδουσες, άρα ευνοείται η αύξηση του πληθυσμού των δεύτερων. Δεν έχουμε λόγο να σκοτώσουμε τις μέδουσες, καθώς αποτελούν βασικό κρίκο στη διατροφική αλυσίδα των θαλάσσιων ειδών, αφού καταναλώνουν πλαγκτόν και μετά καταναλώνονται από ψάρια.

Τα είδη που απαντούν κατά κύριο λόγο στην Ελλάδα είναι η μέδουσα «Πελάγια» (pelagia nuctiluca), η μόνη που χαρακτηρίζεται ως τσούχτρα (τα πλοκάμια της φτάνουν και τα 5 μέτρα) και το τσίμπημά της είναι επώδυνο για τον άνθρωπο. Η μέδουσα «Κοτυλόριζα» (cotylorhiza turberculata), καφεκίτρινου χρώματος με σχήμα που θυμίζει τηγανητό αυγό και η «Aurelia aurita», γνωστή ως «γυαλί», διάφανη και με 4 κύκλους στο εξωτερικό της τμήμα δεν προκαλούν επώδυνα τσιμπήματα. 

Μέτρα προστασίας

• Οι μέδουσες συνήθως ταξιδεύουν σε κοπάδια, άρα αν δούμε μία, καλό είναι να αποφύγουμε το κολύμπι.
• Ποτέ δεν βγάζουμε τις μέδουσες στην παραλία, γιατί αποτελούν σημεία μόλυνσης και δυσοσμίας από την αποσύνθεσή τους.

Σε περίπτωση επαφής:

• Απομακρύνουμε τα πλοκάμια από το δέρμα, χρησιμοποιώντας λίγο άμμο από την παραλία. Ποτέ δεν πιάνουμε το ζώο με γυμνά χέρια.
• Ξεπλένουμε την περιοχή του τσιμπήματος με άφθονο θαλασσινό νερό. Ποτέ δεν χρησιμοποιούμε γλυκό νερό, γιατί αυτό μπορεί να ενεργοποιήσει τυχόν κεντριά που έχουν μείνει στο δέρμα.
• Το πλύσιμο με ξύδι είναι το πιο αποτελεσματικόαντίδοτοστο τσίμπημα της μέδουσας, γιατί αποτρέπει την περαιτέρω απελευθέρωση δηλητηρίου και βοηθάει στην απομάκρυνση των κεντριών. Εναλλακτικά εφαρμόζουμε αμμωνία (σε υγρή μορφή ή stick) ή οινόπνευμα.
• Στη συνέχεια εφαρμόζουμε ειδικές αλοιφές για τσιμπήματα. Αντιισταμινικά παίρνουμε μόνο με συνταγή γιατρού.
• Η εφαρμογή πάγου για τη μείωση της φλεγμονής έχει αμφισβητηθεί από κάποιους ειδικούς.
• Σε περίπτωση αναφυλακτικού/αλλεργικού σοκ, καλούμε άμεσα ιατρική βοήθεια.