Λεβοθυροξίνη

Προσοχή!

• Η λεβοθυροξίνη δεν πρέπει να χρησιμοποιείται μόνη ή σε συνδυασμό με χάπια αδυνατίσματος για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, αφού μπορεί να προκαλέσει σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες και να απειλήσει ακόμη και τη ζωή του ασθενούς.

• Πρέπει να γίνονται περιοδικά εργαστηριακές εξετάσεις για να παρακολουθείται η αποτελεσματικότητα του φαρμάκου.

• Τα προϊόντα σόγιας μπορεί να μειώσουν την πρόσληψη της λεβοθυροξίνης στο έντερο. Για το λόγο αυτό ενδέχεται να είναι απαραίτητη η προσαρμογή της δόσης της σε περίπτωση που ο ασθενής καταναλώνει τέτοια προϊόντα.

Γενικές πληροφορίες

Η λεβοθυροξίνη (Τ₄) είναι μία από τις κυριότερες ορμόνες που εκκρίνονται από το θυρεοειδή αδένα, επηρεάζοντας τις κυτταρικές οξειδωτικές επεξεργασίες του οργανισμού. Ευθύνεται για την ομαλή αύξηση, εξέλιξη, λειτουργία και διατήρηση όλων των ιστών του σώματος.

Τρόπος δράσης

Η λεβοθυροξίνη (Τ₄) στο έμβρυο και στο νεογέννητο προάγει τη σωματική αύξηση και τη φυσιολογική ωρίμανση των διαφόρων ιστών και ιδιαίτερα του Κ.Ν.Σ. Αυτό ερμηνεύει και την τεράστια σημασία της πρώιμης έναρξης της θεραπείας σε περιπτώσεις συγγενούς υποθυρεοειδισμού. Η ορμόνη αυτή περιέχει στο μόριό της σημαντική ποσότητα ιωδίου (59%). Συνδέεται στο πλάσμα με τις θυρεοδεσμευτικές σφαιρίνες και την προλευκωματίνη, ενώ ένα μικρό κλάσμα κυκλοφορεί σε βιολογικά ελεύθερη μορφή. Η απορρόφησή της σε χορήγηση από το στόμα είναι 65% που αυξάνεται όταν χορηγείται με κενό στόμαχο, ενώ ο χρόνος ημίσειας ζωής είναι 7 ημέρες, γεγονός που επιτρέπει τη χορήγησή της σε μία εφάπαξ δόση.

Ενδείξεις

Η συνθετικά παραγόμενη λεβοθυροξίνη (Τ₄) –ταυτόσημη της φυσιολογικής ορμόνης– χρησιμοποιείται για τη θεραπεία ασθενειών και δυσλειτουργιών του θυρεοειδούς αδένα.

Η λεβοθυροξίνη μπορεί να χορηγηθεί ως μονοθεραπεία ή σε συνδυασμό με μικρές ποσότητες τριιωδοθυρονίνης (Τ₃), με σκοπό την επίτευξη μέγιστου μεταβολικού ελέγχου.

Χορηγείται:

• για τη θεραπεία της βρογχοκήλης σε ασθενείς με φυσιολογική λειτουργία του αδένα

• για την πρόληψη επανεμφάνισης της βρογχοκήλης μετά από χειρουργική επέμβαση

• για την υποκατάσταση των φυσιολογικών ορμονών, όταν ο θυρεοειδής αδένας δεν παράγει αρκετές

• για την καταστολή της αύξησης των όγκων σε ασθενείς με καρκίνο του θυρεοειδούς.

Δε χορηγείται σε χρόνια κόπωση, παχυσαρκία, υπερχοληστερολαιμία με φυσιολογική θυρεοειδική λειτουργία.

Αντενδείξεις

Δεν πρέπει να λαμβάνεται λεβοθυροξίνη όταν υπάρχει:

• αλλεργία στη δραστική ουσία ή σε οποιοδήποτε από τα υπόλοιπα συστατικά του σκευάσματος

• δυσλειτουργία του επινεφριδίου ή της υπόφυσης

• υπερβολική υπερπαραγωγή θυρεοειδικών ορμονών (θυρεοτοξίκωση) που δεν υποβάλλεται σε θεραπεία

• οξεία καρδιακή νόσος, όπως έμφραγμα ή φλεγμονή του μυοκαρδίου.

Δοσολογία και τρόπος χορήγησης

Η δοσολογία ποικίλλει από άτομο σε άτομο και εξαρτάται από την ηλικία, την παρουσία καρδιαγγειακών παθήσεων, την ανάπτυξη αντοχής από τον οργανισμό, τις ανεπιθύμητες δράσεις της δραστικής ουσίας και τα επίπεδα της θυρεοειδικής ορμόνης στο αίμα του ασθενούς.

Στόχος της θεραπείας είναι η επίτευξη σταθερών επιπέδων της ορμόνης στο αίμα. Είναι πολύ σημαντικό να λαμβάνεται το δισκίο πάντα το πρωί, τουλάχιστον 30 λεπτά πριν από το πρωινό, με ένα γεμάτο ποτήρι νερό. Η λήψη πρέπει να γίνεται την ίδια ώρα κάθε μέρα. Πρέπει να ακολουθείται πιστά η οδηγία του γιατρού ή του φαρμακοποιού.

Τέλος, δεν πρέπει να αλλάζεται αυθαίρετα η εταιρεία του σκευάσματος, διότι παρατηρούνται αλλαγές στη συμπεριφορά τους.

Υπερδοσολογία

Τα συμπτώματα υπερδοσολογίας από λεβοθυροξίνη περιλαμβάνουν πόνο στο στήθος, νευρικότητα, δυσκολία στον ύπνο, τρόμο, ταχυκαρδία, ναυτία, πυρετό, εφίδρωση. Στην περίπτωση αυτή ο ασθενής πρέπει να απευθυνθεί στο κέντρο δηλητηριάσεων της περιοχής του.

Ανεπιθύμητες ενέργειες

• Κνίδωση

• Δύσπνοια

• Οίδημα προσώπου, γλώσσας ή φάρυγγα

Όταν εμφανιστούν οι προαναφερόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες, σταματά η λήψη λεβοθυροξίνης και ζητείται άμεσα ιατρική βοήθεια.

’λλα συμπτώματα που μπορεί να παρουσιαστούν και πρέπει να αναφερθούν σε γιατρό είναι:

• πονοκέφαλος

• πόνος στο στήθος

• προβλήματα ύπνου (αϋπνία)

• τρόμος, νευρικότητα ή ευερεθιστότητα

• κράμπες στα κάτω άκρα

• πυρετός, εξάψεις, εφίδρωση

• αλλαγές στο μηνιαίο κύκλο

• μεταβολή σωματικού βάρους.

Κύηση - Γαλουχία

Η θεραπεία των θυρεοειδικών ορμονών στη διάρκεια εγκυμοσύνης και γαλουχίας είναι συνήθως ασφαλής, αλλά πρέπει να παρακολουθείται.

Φύλαξη

Η λεβοθυροξίνη φυλάσσεται σε θερμοκρασία δωματίου (15-30°C), μακριά από ηλιακή ακτινοβολία και υγρασία.

Αλληλεπιδράσεις

Η σύγχρονη λήψη λεβοθυροξίνης με διάφορα φαρμακευτικά σκευάσματα μπορεί να επηρεάσει θετικά ή αρνητικά τη δράση τους (βλ. παραπάνω πίνακα).

• Έναρξη ή διακοπή θεραπείας με λεβοθυροξίνη σε διαβητικούς ασθενείς μπορεί να οδηγήσει σε ανάγκη για αύξηση ή μείωση της απαιτούμενης δόσης ινσουλίνης ή των αντιδιαβητικών δισκίων.

• Η λεβοθυροξίνη μπορεί να αυξήσει τη δράση των αντιπηκτικών, π.χ. βαρφαρίνης.

• Η μεταβολή μιας κατάστασης υποθυρεοειδισμού σε κανονική (ευθυροειδική) με λεβοθυροξίνη μπορεί να μειώσει τη δράση συγκεκριμένων βήτα αποκλειστών, π.χ. της μετοπρολόλης (Lopressor) και της προπανολόλης (Inderal).

• Ενδοφλέβια χορήγηση επινεφρίνης σε ασθενείς με στεφανιαία αρτηριακή νόσο μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές, όπως δυσκολία στην αναπνοή ή ακόμη και έμφραγμα. Οι επιπλοκές αυτές είναι πιο συχνές σε ασθενείς που λαμβάνουν λεβοθυροξίνη. Για το λόγο αυτό η χορήγηση πρέπει να γίνεται με προσεκτική παρακολούθηση.

• Σε χορήγηση φαρμάκων που δεσμεύουν τα χολικά οξέα ή μειώνουν τη χοληστερόλη η λεβοθυροξίνη πρέπει να λαμβάνεται 4-5 ώρες πριν από αυτά, διότι μπορεί να «μπλοκαριστεί» η πρόσληψή της στο έντερο.

• Η λεβοθυροξίνη πρέπει να λαμβάνεται τουλάχιστον 2 ώρες πριν από αντιόξινα ή άλλα σκευάσματα που περιέχουν αλουμίνιο (Maalox, Gaviscon, Riopan, Tums κ.ά.), σίδηρο ή ανθρακικό ασβέστιο και μπορεί να μειώσουν τη δράση της.

Σκευάσματα

» Euthyrox (levothyroxine sodium)
tabs (25, 50, 75, 100, 150mcg) / Merck

» T₄ (levothyroxine sodium)
(12-25-50-62-75-88-100-112-125-137-150-175-200 mcg) / Unipharma

» Thyro-4 (levothyroxine sodium)
(0.1mg, 0.2mg) / Faran

» Thyrohormone (levothyroxine sodium)
(0.1mg, 0.2mg) / NI-THE.

Mελέτες και έρευνες

«Ιmproved growth velocity during thyroid hormone therapy in children with fanconi anemia and borderline thyroid function», Cincinnati Children’s Hospital Medical Center /Department of Pediatrics /Division of Endocrinology– Ohio (Ori Eyal, Samantha Blum, Robin Mueller, Franklin O. Smith, Susan
R. Rose) July 22, 2008.