Η συμβολή του φαρμακοποιού στη διαχείριση του πονοκεφάλου

Ο φαρμακοποιός αναλαμβάνει πρωταγωνιστικό ρόλο στην φροντίδα υγείας για την πρόληψη και τη βελτίωση ποιότητας της ζωής των ασθενών με κεφαλαλγίες και οφείλει να είναι σε θέση να τους συμβουλεύει και να τους εκπαιδεύει στην ενδεδειγμένη κάθε φορά χρήση αναλγητικών και άλλων σκευασμάτων.

Τόσο λοιπόν το σημείο που εστιάζεται ο πόνος, όσο και η ένταση του είναι πολύ σημαντικό να εντοπιστούν από το φαρμακοποιό, προκειμένου να προχωρήσει στο τρόπο αντιμετώπισης.

Οι πιο συνήθεις τύποι πονοκεφάλου σύμφωνα με την βιβλιογραφία είναι τέσσερις: o πονοκέφαλος από ιγμορίτιδα, η αθροιστική κεφαλαλγία, ο πονοκέφαλος τάσης και η ημικρανία. Ο πόνος εντοπίζεται σε διαφορετικό σημείο του κεφαλιού σε κάθε περίπτωση και έτσι ο φαρμακοποιός μπορεί να κάνει μια σωστή εκτίμηση πριν προχωρήσει στην φαρμακευτική παρέμβαση.

Στην κεφαλαλγία τύπου τάσης, το πιο κοινό τύπο πονοκεφάλου, ο ασθενής βιώνει ένα σφίξιμο χαμηλής έντασης που εκδηλώνεται κυρίως στο μέτωπο και στους κροτάφους.

Αντίθετη είναι η εικόνα του ασθενή που πάσχει από ημικρανία. Σε αυτή την περίπτωση ο πόνος είναι μέτριος έως και έντονος, εντοπίζεται κατά κανόνα στη μία πλευρά του κεφαλιού και συνήθως συνοδεύεται από ναυτία, εμετούς και ευαισθησία στο φώς.

Στην αθροιστική κεφαλαλγία ο πόνος είναι εξοντωτικός και συχνά εντοπίζεται μέσα ή γύρω από το ένα μάτι.

Στον πονοκέφαλο από ιγμορίτιδα τέλος ο πόνος εστιάζεται στην περιοχή πίσω από το μέτωπο, τα ζυγωματικά και την ρινική οδό.

Σε κάθε περίπτωση ο πόνος σε κάθε άτομο αποτελεί μια ξεχωριστή περίπτωση και γι'αυτό η αντιμετώπιση πρέπει να είναι εξατομικευμένη.

Οι ερωτήσεις που πρέπει να κάνει ο φαρμακοποιός

Για να αναγνωρίσει συμπληρωματικά ο φαρμακοποιός όσο γίνεται καλύτερα το είδος είναι απαραίτητο να υποβάλει στον ασθενή μερικές ερωτήσεις όπως:

•  Σε ποιό σημείο εντοπίζεται ο πόνος;
•  Πόσο έντονος είναι ο πόνος;
•  Πώς αλλάζει ο πόνος στη διάρκεια της ημέρας;
•  Πόσο διαρκεί χρονικά;
•  Τι νιώθετε να σας ανακουφίζει από τον πόνο;

Με διερευνητικές ερωτήσεις θα πάρει ένα μίνι ιστορικό από τον ασθενή προκειμένου να διαπιστώσει αν μπορεί να λάβει κάποια φάρμακα με ασφάλεια.

Ο φαρμακοποιός θα πρέπει να υπενθυμίσει στον ασθενή ότι τα φάρμακα πρέπει να λαμβάνονται όσο το δυνατόν νωρίτερα.

Το φαρμακείο είναι το πρώτο σημείο επαφής του ασθενή για να λάβει πληροφορίες και συμβουλές για θέματα υγείας. Ο φαρμακοποιός συμβάλλει για την ασφαλή και αποτελεσματική χρήση των φαρμάκων αλλά και την καλύτερη διασφάλιση της ζωής των ασθενών.

Βιβλιογραφία:

1. Sarchielli P, et al. J Headache Pain. 2012;13(Suppl 2):S31–70.

2. 1. Professor Ingvar Bjarnason. JR Soc Med 2007; 100(Suppl.48):11-14