Η σημασία της "ενεργοποίησης του ασθενή"

Τους τρόπους με τους οποίους οι εμπλεκόμενοι φορείς της υγείας μπορούν να υποστηρίξουν και να ενεργοποιήσουν τους ασθενείς στο να διαχειριστούν καλύτερα τη νόσο τους (patient activation), παραθέτει σε ένα νέο έγγραφο που δημοσίευσε η βρετανική φιλανθρωπική οργάνωση King's Fund.

Τα εθνικά συστήματα υγείας σε πολλές χώρες αντιμετωπίζουν προκλήσεις οικονομικής βιωσιμότητας, λόγω της αύξησης του πληθυσμού, των εμφανίσεων νέων και ακριβότερων θεραπειών καθώς και των αλλαγών στις τάσεις του τρόπου ζωής. Επιπροσθέτως, μια μελέτη του 2007 υπολόγισε ότι το 60-70% των πρόωρων θανάτων έχει συνδεθεί με τον κακό για την υγεία τρόπο ζωής, καθιστώντας σαφής την ανάγκη παρέμβασης για την ενεργοποίηση των ανθρώπων να ασχοληθούν και να βελτιώσουν την προσωπική τους υγεία.

Εξετάζοντας λοιπόν την αποτελεσματικότητα ειδικών προγραμμάτων παρέμβασης, το βρετανικό Picker Institute πραγματοποίησε μια έρευνα σε δείγμα 3 χιλιάδων ασθενών στις ΗΠΑ και στο Ηνωμένο Βασίλειο, εκ των οποίων τα δύο τρίτα έπασχαν από κάποια χρόνια νόσο. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ενεργοποίηση των ασθενών μέσω αυτών των προγραμμάτων μπορεί να συμβάλλει στην καλύτερη ποιότητα υπηρεσιών περίθαλψης, σε χαμηλότερο κόστος, καθώς και σε καλύτερα αποτελέσματα για όλες τις πλευρές.

Προκειμένου να καταλήξουν στα συμπεράσματά τους οι ερευνητές συμπεριέλαβαν τις προσωπικές γνώσεις των ασθενών, καθώς και την αυτοπεποίθησή τους στο να διαχειριστούν την κατάστασή τους.

Τα βασικότερα ευρήματα:

• Η ενεργοποίηση των ασθενών συνιστά έναν καλύτερο παράγοντα πρόβλεψης των αποτελεσμάτων υγείας σε σύγκριση με τους κοινωνικούς και δημογραφικούς, όπως η εθνικότητα και η ηλικία.
• Τα άτομα αυτά είναι πολύ πιο πιθανό να είναι συνεπείς με τις γενικές εξετάσεις υγείας τους, να υιοθετήσουν θετικές συμπεριφορές (π.χ. δίαιτα και άσκηση) ή να έχουν κλινικούς δείκτες εντός των φυσιολογικών ορίων (δείκτη μάζας σώματος, σάκχαρο στο αίμα (A1c) , αρτηριακή πίεση, χοληστερόλη).
• Οι λιγότερο συνεπείς ή συνειδητοποιημένοι ασθενείς είναι πολύ πιθανότερο το να μην καταλάβουν τις συμβουλές τους γιατρού τους ή και το πώς λειτουργεί η θεραπευτική αγωγή.
• Η ίδια κατηγορία ασθενών έχει αποτιμηθεί ότι το ετήσιο κόστος υγείας τους είναι περίπου 8% υψηλότερο σε σύγκριση με τους υπόλοιπους.
• Μελέτες που συμπεριέλαβαν ειδικά προγράμματα παρεμβάσεων για την ενεργοποίηση των ασθενών έδειξαν αποτελεσματικότητα ακόμη και για τους πιο «απενεργοποιημένους» ασθενείς.

Με αφορμή τα αποτελέσματα της έρευνας η King's Fund θεωρεί ότι η υλοποίηση αντίστοιχων προγραμμάτων θα πρέπει να ληφθεί υπόψη προς όφελος της δημόσιας υγείας.