Η αξιολόγηση του θρομβοεμβολικού κινδύνου πρέπει να γίνεται κατά την εισαγωγή ασθενών στο νοσοκομείο

Η Φλεβική Θρομβοεμβολική Νόσος (Φ.Θ.Ν.) ή Φλεβική Θρομβοεμβολή είναι η κύρια αιτία ενδονοσοκομειακών θανάτων παγκόσμια που όμως μπορεί να προληφθεί, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.)

Με βασικό στόχο την ασφάλεια των ασθενών, αποτελεί επιτακτική ανάγκη, αφενός μεν η μεγαλύτερη επαγρύπνηση και δράση για σωστή πρόληψη ώστε να σωθούν ζωές, και αφετέρου η έγκαιρη αντιμετώπιση της νόσου, όταν αυτή εκδηλώνεται, καθώς αποτελεί την κύρια αιτία ενδονοσοκομειακής θνητότητας παγκόσμια, τόνισαν οι ομιλητές κατά της διάρκεια Συνέντευξης Τύπου, που οργάνωσε το Ινστιτούτο Μελέτης και Εκπαίδευσης στη Θρόμβωση και την Αντιθρομβωτική Αγωγή (Ι.Μ.Ε.Θ.Α.) με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης.

Για το λόγο αυτό, σύμφωνα με τον κο Αλέξανδρο Τσελέπη, Καθηγητή Χημείας - Βιοχημείας και Πρόεδρο του Ινστιτούτου, του Ι.Μ.ΕΘ.Α., μαζί με 15 επιστημονικές εταιρείες και κρατικούς φορείς στη χώρα μας και περισσότερες από 275 ιατρικές εταιρείες, κρατικές υπηρεσίες υγείας και οργανώσεις ασθενών σε 65 χώρες, ζητά να συμπεριληφθεί στις βασικές εξετάσεις κατά την εισαγωγή στο νοσοκομείο η εκτίμηση του κινδύνου για τη Φλεβική Θρομβοεμβολική Νόσο, δηλαδή για τη δημιουργία θρόμβων αίματος στα πόδια και στους πνεύμονες.

Η Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης οργανώνεται στη χώρα μας από το Ι.Μ.Ε.Θ.Α. και παγκόσμια από τη Διεθνή Εταιρεία Θρόμβωσης και Αιμόστασης (I.S.T.H.) με τη συνεργασία όλων των επιστημονικών εταιρειών που σχετίζονται με τη θρόμβωση ενώ υποστηρίζεται από οργανισμούς όπως η World Heart Federation, η World Stroke Organization, το National Heart, Lung, and Blood Institute. Βασικός στόχος της είναι η ευαισθητοποίηση των Επαγγελματιών Υγείας, των κυβερνητικών αρχών αλλά και του κοινού για τη Θρόμβωση, που σκοτώνει περίπου 1 στους 4 ανθρώπους σε όλο τον κόσμο.2

Σημειώστε, συνέχισε ο κος Τσελέπης ότι στη θρόμβωση γενικότερα οφείλονται κυρίως οι 3 πρώτες καρδιαγγειακές αιτίες θανάτου παγκόσμια: Το εγκεφαλικό επεισόδιο, το έμφραγμα του μυοκαρδίου και η Φλεβική Θρομβοεμβολική Νόσος. Φέτος, η Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης εστιάζει στην Ενδονοσοκομειακή Φλεβική Θρομβοεμβολική Νόσο.

Σήμερα, στα νοσοκομεία της χώρας μας, τόνισε ο κος Μιλτιάδης Ματσάγκας, Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής & Ειδικός Γραμματέας του Ι.Μ.ΕΘ.Α. δεν είναι υποχρεωτική η εκτίμηση του θρομβοεμβολικού κινδύνου σε όλους τους ασθενείς, που κάνουν εισαγωγή, παρά το γεγονός ότι μέχρι και το 60% όλων των περιπτώσεων Φλεβικής Θρομβοεμβολικής Νόσου είναι ενδονοσοκομειακές.

Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε 9 χώρες από την εταιρεία δημοσκοπήσεων IPSOS για λογαριασμό της I.S.T.H., και δημοσιεύτηκε φέτος στο Journal of Thrombosis and Haemostasis4, μόνο το 25% των ατόμων σε όλο τον κόσμο πιστεύουν ότι η νοσηλεία στο νοσοκομείο είναι παράγοντας κινδύνου για δημιουργία θρόμβωσης. Στην έρευνα συμμετείχαν 7.233 άτομα και ήταν η μεγαλύτερη διεθνής έρευνα του είδους της.

«Αν κάθε νοσοκομείο της χώρας μας ήταν υποχρεωμένο να κάνει εκτίμηση του θρομβοεμβολικού κινδύνου σε κάθε ασθενή που κάνει εισαγωγή και άρα εφάρμοζε και τα κατάλληλα μέτρα πρόληψης σύμφωνα με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες, σκεφτείτε πόσες ζωές θα μπορούσαν να σωθούν», δήλωσε ο κος Ματσάγκας και συνέχισε: «Οι άνθρωποι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η νοσηλεία στο νοσοκομείο αποτελεί τον κορυφαίο παράγοντα κινδύνου για Φλεβική Θρομβοεμβολική Νόσο και εμείς όλοι οι γιατροί οφείλουμε να είμαστε πολύ προσεκτικοί και να εξασφαλίζουμε την ασφάλεια των ασθενών μας με τη διενέργεια αξιολόγησης του θρομβοεμβολικού κινδύνου για κάθε ασθενή. Τα αποτελέσματα της εκτίμησης μας βοηθούν σημαντικά στη λήψη των κατάλληλων προφυλακτικών μέτρων κατά της νόσου».

Ο ίδιος ομιλητής, επεσήμανε ότι κάθε χρόνο εμφανίζονται 10.000.000 περιπτώσεις Φ.Θ.Ν. και 600.000 θάνατοι μόνο στην Ευρώπη και την Αμερική που αντιστοιχούν σε 1.600 θανάτους την ημέρα. Οι θάνατοι αυτοί είναι περισσότεροι από αυτούς που προκαλούν αθροιστικά ο καρκίνος του μαστού και του προστάτη, τα τροχαία δυστυχήματα και το AIDS.1,2 Στη χώρα μας εκτιμάται ότι οι θάνατοι ετησίως φτάνουν τις 50.000.

Μοντέλο Ηνωμένο Βασίλειο

Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι μία από τις λίγες χώρες που έχουν κατευθυντήριες οδηγίες για την ενδονοσοκομειακή Φλεβική Θρομβοεμβολική Νόσο. Το Εθνικό Σύστημα Υγείας του Η.Β. έχει αναπτύξει σημαντικά πρωτόκολλα σχετικά με την πρόληψη της Φ.Θ.Ν.

• Το 2011 δημιουργήθηκαν και έγιναν υποχρεωτικές οι κατευθυντήριες οδηγίες για τη Φ.Θ.Ν. Από αυτή την ημερομηνία και μετά, τα νοσοκομεία υποχρεούνται να υποβάλλουν μηνιαίες εκθέσεις για τις επιδόσεις τους προς την Επιτροπή Ποιότητας και Φροντίδας, που είναι ο ρυθμιστικός φορέας που ελέγχει την ποιότητα της προσφερόμενης φροντίδας των ασθενών.
• Πολλά εκπαιδευτικά προγράμματα έχουν αναπτυχθεί για να βοηθήσουν τους επαγγελματίες υγείας να κατανοήσουν και να ακολουθήσουν τις κατευθυντήριες γραμμές ενώ έχουν θεσπιστεί οικονομικά κίνητρα που συνδέονται με την αξιολόγηση του 95% του συνόλου των ασθενών που εισάγονται στο νοσοκομείο.
• Το αποτέλεσμα: Η πλειοψηφία των ασθενών στα νοσοκομεία στην Αγγλία υποβάλλονται σε έλεγχο και λαμβάνουν την απαραίτητη προληπτική αγωγή με αποτέλεσμα μείωση των θανάτων που οφείλονται σε ενδονοσοκομειακή Φ.Θ.Ν. κατά 15 %.8 Το 2011 και το 2012 - λίγο μετά την εισαγωγή του εθνικού προγράμματος κατά της Φ.Θ.Ν., υπολογίζεται ότι αποτράπηκαν περίπου 1.000 θάνατοι που σχετίζονται με τη νόσο.9

Σχετικά με τη Φλεβική Θρομβοεμβολική Νόσο

Η Φλεβική Θρομβοεμβολική Νόσος (Φ.Θ.Ν.) είναι ο σχηματισμός θρόμβων αίματος στη φλέβα.
• Εν Τω βάθει Φλεβική Θρόμβωση - ο θρόμβος αίματος που σχηματίζεται σε κάποια εσωτερική φλέβα (κυρίως στα πόδια).
• Πνευμονική Εμβολή – ο θρόμβος αίματος μεταφέρεται στους πνεύμονες. Η Πνευμονική Εμβολή συμβαίνει όταν ο θρόμβος αποσπασθεί από τις φλέβες (συνήθως των ποδιών) και με την κυκλοφορία του αίματος φτάσει στους πνεύμονες, και εγκατασταθεί σε κάποιο σημείο της πνευμονικής αρτηρίας (με αποτέλεσμα να διακοπεί η ροή του αίματος από εκείνο το σημείο και μετά). Η Πνευμονική Εμβολή συχνά μπορεί να είναι θανατηφόρα.
Η Εν Τω βάθει Φλεβική Θρόμβωση και η Πνευμονική Εμβολή αποτελούν τη Φλεβική Θρομβοεμβολική Νόσο ή Φλεβική Θρομβοεμβολή, μια εξαιρετικά συχνή και δυνητικά θανατηφόρα ασθένεια.

Προειδοποιητικά σημάδια και συμπτώματα

Η Φ.Θ.Ν. μπορεί να εμφανιστεί χωρίς προειδοποιητικά σημάδια ή συμπτώματα και μπορεί να μη διαγνωστεί από τον επαγγελματία υγείας. Τα συμπτώματα που είναι εμφανή ενδέχεται να σχετίζονται είτε με την Εν Τω βάθει Φλεβική Θρόμβωση είτε με την Πνευμονική Εμβολή.

• Εν Τω βάθει Φλεβική Θρόμβωση: πόνος, κύρια στην γάμπα (συχνά συμπεριλαμβανομένων του αστραγάλου ή της πατούσας), και αύξηση της θερμοκρασίας τοπικά, ερυθρότητα ή εμφανής αλλοίωση του χρώματος, ευαισθησία και οίδημα (πρήξιμο) στο κάτω άκρο
• Πνευμονική Εμβολή: αδικαιολόγητη δυσκολία στην αναπνοή (δύσπνοια), ανάγκη για συχνές ανάσες (ταχύπνοια), δυνατός πόνος στο στήθος, ταχυκαρδία, ελαφρά ζαλάδα ή λιποθυμία και έντονος βήχας.

Σχετικά με την Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης

Η Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης έχει σαν στόχο την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του κοινού για τη θρόμβωση και τις επιπτώσεις της, με την πραγματοποίηση εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων που απευθύνονται στο κοινό και στους Επαγγελματίες Υγείας.
Η ημερομηνία της Παγκόσμιας Ημέρας για τη Θρόμβωση, 13 Οκτωβρίου, επιλέχθηκε για να τιμήσει τα γενέθλια του Γερμανού Ιατρού Rudolf Virchow, ο οποίος ο οποίος περιέγραψε για πρώτη φορά πριν από 150 περίπου χρόνια (το 1859), το φαινόμενο της θρόμβωσης και
έθεσε τις βάσεις για την περαιτέρω διερεύνηση της Φλεβικής Θρομβοεμβολικής Νόσου και ιδιαίτερα της Πνευμονικής Εμβολής.

Η προβολή της Παγκόσμιας Ημέρας Θρόμβωσης αναδεικνύει την επείγουσα ανάγκη για ενημέρωση κοινού και των επαγγελματιών υγείας καθώς και την ανάπτυξη πολύπλευρης δράσης για την καταπολέμηση της νόσου.