Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση: Μια νόσος που πρέπει να θεραπεύεται

Προβλήματα στη σωματική και την ψυχική υγεία αλλά και στην ευτυχία του ανθρώπου μπορεί να προκαλέσει η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, μια νόσος που προκαλεί ενοχλητικά συμπτώματα και που εάν παραμεληθεί μπορεί να οδηγήσει μέχρι και σε καρκίνο. Για τους περισσότερους όμως η καούρα, που είναι το κύριο σύμπτωμα της πάθησης, είναι απλώς ένα περιστασιακό πρόβλημα, αφού περισσότεροι από εξήντα εκατομμύρια άνθρωποι θα τη νοιώσουν τουλάχιστον μία φορά το μήνα.

Μελέτες έχουν καταδείξει ότι τα άτομα που πάσχουν από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ) αισθάνονται ότι περιορίζεται η κοινωνική ζωή τους, εξαιτίας των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν με το φαγητό και το ποτό. Επίσης, πιστεύουν ότι προκαλεί έκπτωση στην ποιότητα ζωής τους, καθώς αντιμετωπίζουν συχνά προβλήματα ύπνου λόγω των συμπτωμάτων της νόσου, αλλά και σοβαρή οικονομική επίπτωση εξαιτίας των πολλών φαρμάκων για την αντιμετώπισή της. Η έκταση του προβλήματος αποτυπώνεται στην πεποίθηση ορισμένων ασθενών ότι ο αντίκτυπος που έχει στη ζωή τους η νόσος είναι μεγάλος, παρομοιάζοντάς τον μάλιστα με εκείνον των διαβητικών, ακόμα και των καρδιοπαθών.

«Από τη νόσο πάσχουν εκατομμύρια άνθρωποι σ’ όλο τον κόσμο, και όσοι αδιαφορούν για τη θεραπεία της, κινδυνεύουν να εμφανίσουν διάφορα άλλα προβλήματα υγείας. Όσοι αντιμετωπίζουν λοιπόν συχνές ή παρατεταμένες καούρες, τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα σε τακτική βάση, πρέπει να προγραμματίσουν άμεσα επίσκεψη στον γαστρεντερολόγο», τονίζει ο γενικός χειρουργός Δρ. Αναστάσιος Ξιάρχος - Διευθυντής της χειρουργικής κλινικής του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών - Ιατρικού Περιστερίου και Πρόεδρος της Επιστημονικής Εταιρείας Ορθοπρωκτικής Χειρουργικής (www.axiarchos.gr), επισημαίνοντας παράλληλα τους λόγους για τους οποίους δεν πρέπει να αγνοούμε τα συμπτώματα της ΓΟΠ:

Φθορά των δοντιών

Σημαντικά μπορεί να είναι και τα προβλήματα που δημιουργούνται στα δόντια όταν παραμελείται η θεραπεία της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης, καθώς τα γαστρικά υγρά μπορούν να φθείρουν το σμάλτο των δοντιών και σταδιακά να προκαλέσουν διαβρώσεις, με αποτέλεσμα την ανάγκη συχνότερων επισκέψεων στον οδοντίατρο.

Φωνητικές αλλοιώσεις και προβλήματα στο λαιμό

Αν και το κύριο χαρακτηριστικό της ΓΟΠ είναι η καούρα, ορισμένοι ασθενείς δεν την αναφέρουν καν, αλλά αντιθέτως παραπονούνται στο γιατρό τους για άλλα, μη τυπικά συμπτώματα, όπως βραχνάδα, χρόνιο βήχα, πονόλαιμο, ή αίσθηση ξένου σώματος στον οισοφάγο που τους δημιουργεί την ανάγκη να "καθαρίζουν” συχνά τον λαιμό τους.

Οισοφαγίτιδα

Στα άτομα με ΓΟΠ, τα τρόφιμα, τα οξέα και τα πεπτικά υγρά παλινδρομούν στον οισοφάγο, ο οποίος είναι ένας μυομεμβρανώδης σωλήνας 25,30 εκ. που συνδέει το φάρυγγα με το στομάχι. Η κατάσταση αυτή με την πάροδο του χρόνου, προκαλεί φλεγμονή, που είναι γνωστή ως οισοφαγίτιδα, με κύρια συμπτώματα την επώδυνη ή δύσκολη κατάποση, τη δυσφορία στο στέρνο και τον καύσο.
Σύμφωνα με τον Δρ. Αναστάσιο Ξιάρχο, ακόμη και μερικές εβδομάδες γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης αρκούν για την εμφάνιση φλεγμονής του βλεννογόνου, η οποία μπορεί να καταστήσει ευάλωτο τον οισοφάγο σε ακόμα πιο επώδυνες παθήσεις.

Στένωση του οισοφάγου

Σε περιπτώσεις αθεράπευτης οισοφαγίτιδας, ο ουλώδης ιστός μπορεί να προκαλέσει στένωση του οισοφάγου, μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από δυσκαταποσία, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική απώλεια βάρους. Υπάρχουν δε περιπτώσεις που απαιτείται ακόμα και αφαίρεση μεγάλων τμημάτων τροφής από τον οισοφάγο με ενδοσκόπηση. Η θεραπεία της πάθησης είναι χειρουργική και για την αποφυγή επαναληπτικής επέμβασης απαιτείται η λήψη φαρμάκων.

Αναπνευστικά προβλήματα

Η αναγωγή των οξέων του στομάχου και η εισπνοή αυτών μπορεί να προκαλέσει αναπνευστικά προβλήματα, όπως άσθμα, βρογχίτιδα, συριγμό, δύσπνοια, πνευμονία και άπνοια ακόμα και σε ανθρώπους που δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα στους πνεύμονες, ή να επιδεινώσει υπάρχουσες αναπνευστικές νόσους.

Οισοφαγικό έλκος

Όταν τα οξέα του στομάχου ανεβαίνουν από το στομάχι προς τον οισοφάγο μπορεί να προκληθούν πληγές ή έλκη, με αποτέλεσμα μικρές αιμορραγίες που γίνονται αντιληπτές είτε από τα πτύελα είτε από τα κόπρανα. Αν και μόνο το 1,7% των αιμορραγιών του ανώτερου πεπτικού οφείλονται σε οισοφαγικό έλκος, δύναται να προκαλέσει σημαντική αιμορραγία και γι’ αυτό οι ασθενείς θα πρέπει να ενημερώσουν τον γιατρό τους με την εμφάνιση του όποιου συμπτώματος, προκειμένου να υποβληθούν σε εξετάσεις και να τεθεί η διάγνωση.

Οισοφάγος Barrett

Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία για πολλά χρόνια, η ΓΟΠ μπορεί να προκαλέσει προκαρκινικές αλλοιώσεις στα κύτταρα του οισοφάγου, μια πάθηση γνωστή ως οισοφάγος Barrett, η οποία είναι ασυμπτωματική, αλλά μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνο.

Καρκίνος του οισοφάγου

Σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις, τα άτομα με γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (και με Οισοφάγο Barrett) που δεν έχουν προχωρήσει σε θεραπεία της νόσου κινδυνεύουν να αναπτύξουν καρκίνο του οισοφάγου. Ο συγκεκριμένος καρκίνος παρουσιάζει σημαντική άνοδο τα τελευταία χρόνια, και μια από τις αιτίες είναι η αύξηση της παχυσαρκίας, που προκαλεί ΓΟΠ και κατόπιν Οισοφάγο Barrett.

«Τα ηλικιωμένα άτομα που πάσχουν πολλά χρόνια από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και αρχίζουν να χάνουν βάρος χωρίς προφανή λόγο, θα πρέπει να υποβληθούν άμεσα σε εξετάσεις για καρκίνο. Η θεραπεία του καρκίνου του οισοφάγου έχει μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας εάν ο καρκίνος διαγνωστεί έγκαιρα», τονίζει ο Δρ. Αναστάσιος Ξιάρχος, και συμβουλεύει να μην αναβάλλεται η επίσκεψη στον ειδικό όταν υπάρχει καούρα περισσότερο από δύο φορές την εβδομάδα για μεγάλο χρονικό διάστημα, προκειμένου να αποφευχθούν τα χειρότερα.