Περισσότεροι από 100.000 Έλληνες, άνδρες και γυναίκες, πάσχουν από διάφορες φλεγμονώδεις αρθρίτιδες όπως είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα και η ψωριασική αρθρίτιδα.
Η επιστημονική έρευνα την τελευταία 15ετία έχει συμβάλει σημαντικά στην κατανόηση των μοριακών μηχανισμών που εμπλέκονται στην εμφάνιση και στην εξέλιξη των παραπάνω νοσημάτων και έχει οδηγήσει στη δημιουργία καινοτόμων βιολογικών θεραπειών. Οι νέες αυτές θεραπείες στοχεύουν σε συγκεκριμένα στάδια του ανοσολογικού μηχανισμού, επιδεικνύοντας έτσι υπέρτερη αποτελεσματικότητα έναντι των παραδοσιακών ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων.
Όπως ανέφεραν, σε πρόσφατη συνέντευξη τύπου, ο καθηγητής Ρευματολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Λουκάς Σέττας και ο διευθυντής της Ρευματολογικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης «Άγιος Παύλος», Παναγιώτης Αθανασίου, η ρευματοειδής αρθρίτιδα προσβάλλει σημαντικά συχνότερα τις γυναίκες από ό,τι τους άνδρες. Τρεις φορές περισσότερες γυναίκες εμφανίζουν τη νόσο στην ηλικία μεταξύ 40 και 55 ετών. Η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα από την άλλη προσβάλλει τρεις φορές περισσότερους άνδρες. Η νόσος εμφανίζει τα πρώτα της συμπτώματα από την ηλικία των 20 ετών. Η ψωριασική αρθρίτιδα προσβάλλει γυναίκες και άνδρες από την ηλικία των 30 περίπου ετών στο ίδιο ποσοστό και συνήθως συνοδεύεται από τη δερματική εκδήλωση της ψωρίασης.
Το μέγεθος του προβλήματος των φλεγμονωδών αρθρίτιδων καθορίζεται από δύο παράγοντες, τόνισαν οι ομιλητές:
· Από τον επιπολασμό τους, δηλαδή από τη συχνότητα τους στο γενικό πληθυσμό.
· Από τις επιπτώσεις τους στους ίδιους τους ασθενείς και στις οικογένειες τους.
Τι είναι η αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα;
Η αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα είναι μία χρόνια φλεγμονώδης πάθηση που προσβάλλει τις ιερολαγόνιες αρθρώσεις, δηλαδή τις αρθρώσεις μεταξύ του ιερού οστού και των λαγονίων οστών της λεκάνης, καθώς και τη σπονδυλική στήλη, αλλά αρκετά συχνά και περιφερικές αρθρώσεις, κυρίως αρθρώσεις των κάτω άκρων. Συχνά η πάθηση αυτή προσβάλλει και άλλα όργανα, όπως π.χ. τα μάτια.
Η αιτιολογία της νόσου παραμένει άγνωστη. Ωστόσο, φαίνεται ότι γενετικοί παράγοντες παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της νόσου, αφού έχει βρεθεί μία ισχυρή συσχέτιση με το αντιγόνο ιστοσυμβατότητας Β27.
Τι είναι η ψωριασική αρθρίτιδα;
Η ψωριασική αρθρίτιδα είναι μία χρόνια φλεγμονώδης πάθηση που προσβάλλει τις αρθρώσεις των άνω και κάτω άκρων ή/και της σπονδυλικής στήλης και εμφανίζεται στο 10%-30% των ασθενών με μία δερματική πάθηση που λέγεται ψωρίαση.
Η αιτιολογία της νόσου δεν είναι γνωστή. Ωστόσο είναι γνωστοί οι παθογενετικοί μηχανισμοί με τους οποίους αναπτύσσεται η νόσος.
Οι φλεγμονώδεις αρθρίτιδες είναι ένα πολύ συχνό χρόνιο πρόβλημα υγείας, αντίστοιχο σχεδόν με τις καρδιαγγειακές παθήσεις. Αποτελούν το κυριότερο αίτιο νοσηρότητας, απουσιών από την εργασία και μακροχρόνιας λειτουργικής ανικανότητας στον εργαζόμενο πληθυσμό, δηλ. σε άτομα ηλικίας 19-65 ετών.
Οι βιολογικές θεραπείες προσφέρουν όχι μόνο ανακούφιση από τα συμπτώματα, αλλά οδηγούν και στην επιβράδυνση της εξέλιξης των αρθρικών καταστροφών, γεγονός που έχει άμεση και ουσιαστική επίδραση στη διατήρηση της λειτουργικότητας, της ικανότητας για εργασία και στη γενικότερη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πασχόντων. Ξεχωριστή θέση ανάμεσα σης βιολογικές θεραπείες κατέχουν τα φάρμακα που αναστέλλουν τον παράγοντα νέκρωσης των όγκων (TNFa), όπως η ινφλιξιμάμπη, η ετανερσέπτη, η ανταλιμουμάμπη καθώς και νέα φάρμακα όπως η σερτολιζουμάμπη και η γκολιμουμπάμπη. Η τελευταία μάλιστα αποτελεί την πρώτη και μοναδική υποδόρια αντί-TNF θεραπεία, χορηγούμενη μία φορά το μήνα και έλαβε ταυτόχρονα έγκριση για τη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, της ψωριασικής αρθρίτιδας και της αγκυλοποιητικής σπονδυλίτιδας.
Τι είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα;
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μία χρόνια φλεγμονώδης, αυτοάνοση και εξελικτική νόσος, που προσβάλλει κατ’ εξοχήν τις αρθρώσεις, αλλά όχι σπάνια και διάφορα άλλα όργανα. Είναι το συχνότερο φλεγμονώδες ρευματικό νόσημα. Προσβάλλει συνήθως άτομα ηλικίας 35-55 ετών, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και σε άτομο οποιασδήποτε ηλικίας, ακόμη και σε παιδιά.
Φαίνεται ότι πολλοί παράγοντες, όπως περιβαλλοντικοί, γενετικοί, ορμονικοί και ανοσολογικοί, εμπλέκονται στην παθογένεια της νόσου, αλλά η ακριβής αιτιολογία της δεν είναι γνωστή. Ωστόσο, είναι γνωστοί οι παθογενετικοί μηχανισμοί με τους οποίους αναπτύσσεται η ρευματοειδής αρθρίτιδα. Πρόκειται για παθολογικούς μηχανισμούς του ανοσοποιητικού συστήματος του οργανισμού που οδηγούν σε μία ανεξέλεγκτη φλεγμονή και πρόκληση φθοράς στον αρθρικό χόνδρο και διαβρώσεων στα οστά των αρθρώσεων.
Τα κύρια κλινικά χαρακτηριστικά της ρευματοειδούς αρθρίτιδας είναι:
· Ο πόνος στην άρθρωση.
· Η διόγκωση της άρθρωσης.
· Η αύξηση της τοπικής θερμοκρασίας της άρθρωσης.
· Η ευαισθησία στην πίεση της άρθρωσης.
· Η πρωινή δυσκαμψία, δηλαδή η δυσκολία στις κινήσεις της άρθρωσης.
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα συνήθως προσβάλλει πολλές αρθρώσεις ταυτόχρονα, είναι δηλαδή πολυαρθρίτιδα και παράλληλα είναι συμμετρική, δηλαδή εντοπίζεται στις ίδιες αρθρώσεις στις δύο πλευρές του σώματος.