Φάρμακα καθοδηγούμενα στο στόχο τους με μαγνήτες

Στο πλαίσιο της έρευνας οι επιστήμονες πήραν μονοκύτταρα και τα τοποθέτησαν αρχικά σε περιβάλλον πλούσιο σε μικροσκοπικά σωματίδια σιδήρου. Τα μονοκύτταρα απορρόφησαν τον σίδηρο, ενώ παράλληλα προστέθηκαν σε αυτά από τους ερευνητές και κατάλληλα αντινεοπλασματικά φάρμακα ή προηγμένοι μηχανισμοί γονιδιακής διόρθωσης/αντικατάστασης.

Κατόπιν τα μονοκύτταρα εισήλθαν στην κυκλοφορία του αίματος και, υπό την «καθοδήγηση» ενός μαγνητικού πεδίου πάνω στα εσώκλειστα σωματίδια σιδήρου, μετακινήθηκαν προς καρκινικά κύτταρα-στόχους, τα οποία βρίσκονταν όχι μόνο στην επιφάνεια οργάνων αλλά και σε βαθύτερα στρώματα ιστών.

Μελέτη ερευνητών από 3 βρετανικά πανεπιστήμια, η οποία δημοσιεύεται στην ιατρική επιθεώρηση Gene Therapy, προτείνει έναν καινοτόμο τρόπο για την αντιμετώπιση διαφόρων μορφών καρκίνου (και άλλων γενετικών παθήσεων που οφείλονται σε ελαττωματικά γονίδια), ο οποίος βασίζεται στην καθοδήγηση των φαρμάκων στους στόχους τους μέσα στο σώμα, μέσω της εφαρμογής ενός μαγνητικού πεδίου.

Η προσκόλληση του κατάλληλου φαρμάκου σε νανοσφαιρίδια με μαγνητικές ιδιότητες και η καθοδήγησή του μέσω της κυκλοφορίας τους αίματος στην πάσχουσα περιοχή είναι μία μέθοδος που έχει ήδη εφαρμοστεί από τους επιστήμονες, προσφέρει όμως μειωμένη αποτελεσματικότητα καθώς τα σφαιρίδια αυτά τείνουν να φτάνουν στα όργανα επιφανειακά και να μη διαχέονται σε βαθύτερα στρώματα ιστών. Οι επιστήμονες που διεξήγαγαν τη συγκεκριμένη έρευνα όμως ξεπέρασαν το εμπόδιο αυτό χρησιμοποιώντας ζωντανά κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος αντί για νανοσφαιρίδια, με ικανότητα να απομακρύνονται από την κυκλοφορία του αίματος και να εισχωρούν στη συνέχεια βαθιά μέσα στους ιστούς.

Τα εν λόγω κύτταρα είναι τα μονοκύτταρα, δηλαδή λευκά αιμοσφαίρια που είναι γνωστά για την ικανότητά τους να απορροφούν ουσίες και να μετακινούνται μέσα στους ιστούς ως μακροφάγα κύτταρα. Στο πλαίσιο της έρευνας οι επιστήμονες πήραν μονοκύτταρα και τα τοποθέτησαν αρχικά σε περιβάλλον πλούσιο σε μικροσκοπικά σωματίδια σιδήρου. Τα μονοκύτταρα απορρόφησαν τον σίδηρο, ενώ παράλληλα προστέθηκαν σε αυτά από τους ερευνητές και κατάλληλα αντινεοπλασματικά φάρμακα ή προηγμένοι μηχανισμοί γονιδιακής διόρθωσης/αντικατάστασης. Κατόπιν τα μονοκύτταρα εισήλθαν στην κυκλοφορία του αίματος και, υπό την «καθοδήγηση» ενός μαγνητικού πεδίου πάνω στα εσώκλειστα σωματίδια σιδήρου, μετακινήθηκαν προς καρκινικά κύτταρα-στόχους, τα οποία βρίσκονταν όχι μόνο στην επιφάνεια οργάνων αλλά και σε βαθύτερα στρώματα ιστών. Το πείραμα αυτό πραγματοποιήθηκε με επιτυχία σε ζωντανά πειραματόζωα (ποντίκια), αφού προηγήθηκαν επιτυχείς δοκιμές σε καλλιέργειες ιστών.

Η εφαρμογή της συγκεκριμένης μεθόδου στον άνθρωπο είναι ακόμη σχετικά μακριά (οι ερευνητές δηλώνουν ότι οι πρώτες κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους ίσως ξεκινήσουν σε 2 χρόνια) και θα χρειαστούν πολλές μελέτες ώστε να αξιολογηθούν η αποτελεσματικότητα και η ασφάλειά της. Υπάρχουν όμως ήδη πολλές ελπίδες στον ιατρικό κόσμο, από τη στιγμή που με τη «μαγνητική καθοδήγηση» των φαρμάκων προσφέρεται μια πρωτοποριακή θεραπευτική λύση η οποία διακρίνεται από απόλυτη εξειδίκευση/στόχευση και δε συνοδεύεται από τοξικές παρενέργειες, σε αντίθεση με τη χημειοθεραπεία που μπορεί να επιδρά δυσμενώς και σε υγιή κύτταρα και να διαταράσσει τη φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού.

Με τη μέθοδο αυτή επιπλέον θα μπορεί να γίνει δυνατή η γενετική διόρθωση ελαττωματικών κυττάρων πλην των καρκινικών, με την εισαγωγή του «φυσιολογικού» γονιδίου στα κατάλληλα κύτταρα του οργανισμού διαμέσου των μονοκυττάρων, ανοίγοντας έτσι νέους δρόμους στη γονιδιακή θεραπεία μιας πληθώρας παθήσεων.