Οι ημέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς είναι για τους περισσότερους η πιο ευτυχισμένη περίοδος του χρόνου και ευκαιρία για περισσότερη διασκέδαση, καλοπέραση, παρέα με αγαπημένους φίλους και συγγενείς. Δεν είναι λίγοι όμως οι συνάνθρωποί μας που αισθάνονται φόβο ή βάρος για όλη αυτήν την «επιβεβλημένη» χαρά που τους οδηγεί στη λεγόμενη «κατάθλιψη των Χριστουγέννων».
Σύμφωνα με το psychologytoday.com, αυτήν την περίοδο τα νοσοκομεία και οι αστυνομικές υπηρεσίες αναφέρουν υψηλά ποσοστά αυτοκτονίας και αποπειρών αυτοκτονίας, ενώ οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας παρατηρούν σημαντική αύξηση στους ασθενείς που παραπονιούνται για κατάθλιψη. Έρευνα της Βόρειας Αμερικής ανέφερε ότι το 45% των ερωτηθέντων αισθάνεται φόβο για την εορταστική περίοδο.
Γιατί; Κύριος λόγος συνήθως είναι οι μη ρεαλιστικές προσδοκίες και το άγχος να ανταποκριθούμε σε αυτές. Κάποιοι άνθρωποι θυμώνουν ή αγχώνονται από την υπερβολική εμπορευματοποίηση των Χριστουγέννων, με έμφαση στα δώρα και στην επιμονή για "τέλειες" κοινωνικές δραστηριότητες, πόσω μάλλον αν η οικονομική τους δυνατότητα δεν τους βοηθάει. Σε άλλους μπορεί να πυροδοτείται η απογοήτευση για όλα αυτά που τους λείπουν από τη ζωή τους, σε σύγκριση με άλλους ανθρώπους που φαίνεται να έχουν περισσότερα και να κάνουν περισσότερα. 'Αλλοι πάλι αναφέρουν ότι δεν αγαπούν τα Χριστούγεννα, λόγω των αναγκαστικών συναντήσεων με άτομα που δεν συμπαθούν ιδιαίτερα. Τέλος, υπάρχουν άνθρωποι που αισθάνονται πολύ μοναξιά, επειδή πρόσφατα έχασαν αγαπημένους τους ανθρώπους ή ακόμα και τη δουλειά τους.
Σύμφωνα με τους καθηγητές Jason Marsh και Dacher Keltner από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, όσο αυξάνεται ο υλισμός, μειώνονται τα αισθήματα ευγνωμοσύνης και ικανοποίησης από τη ζωή, κάνοντας τους πιο υλιστικούς ανθρώπους να βιώνουν τελικά περισσότερα αρνητικά από θετικά συναισθήματα. Αντίθετα, όσοι αισθάνονται ευγνώμονες για αυτά που έχουν, απολαμβάνουν τελικά τα καλά και ευχάριστα της ζωής.
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τον εαυτό μας ή γνωστό μας που υποφέρει από την κατάθλιψη των Χριστουγέννων:
- Εάν η κατάθλιψη είναι σοβαρή, αναζητάμε/προτείνουμε τη βοήθεια ενός ειδικευμένου επαγγελματία ψυχικής υγείας.
- Ορίζουμε προσωπικά όρια στα χρήματα που θα δαπανήσουμε για δώρα και τον αριθμό των κοινωνικών εκδηλώσεων που θα παραβρεθούμε.
- Δεν αποδεχόμαστε την "τέλεια" εικόνα των γιορτινών ημερών που προωθείται από τα μέσα ενημέρωσης, εταιρείες ή άλλους ανθρώπους.
- Μειώνουμε τις προσδοκίες μας και οποιαδήποτε προσκόλληση στα «πρέπει». Προσπαθούμε να απολαμβάνουμε την κάθε στιγμή όσο καλύτερα μπορούμε.
- Αποφεύγουμε τους «τοξικούς» ανθρώπους (τους επικριτές, τους γκρινιάρηδες, τα «θύματα») και αναζητούμε τη συντροφιά των θετικών ανθρώπων.
- Δραστηριοποιούμαστε και κάνουμε ενδιαφέροντα και διασκεδαστικά πράγματα.
- Προσφέρουμε στους λιγότερους τυχερούς ανθρώπους, συμμετέχοντας σε φιλανθρωπικές οργανώσεις και αξιόλογες κοινωφελείς δράσεις.
- Οι πιο θρήσκοι μπορούν να συμμετάσχουν σε δραστηριότητες της Εκκλησίας που επικεντρώνονται στο νόημα των Χριστουγέννων.
- Είμαστε ευγνώμονες για αυτά που έχουμε στη ζωή μας, αντί να εστιάζουμε σε αυτά που δεν έχουμε.
- Εστιάζουμε σε όλα τα "καλά" των Χριστουγέννων: ευκαιρία να εκφράσουμε την αγάπη μας, τη γενναιοδωρία μας, την ευγνωμοσύνη για τους γύρω μας.