Βιταμίνη C

Υδατοδιαλυτή βιταμίνη
Είναι λευκή κρυσταλλική σκόνη που θεραπεύει το σκορβούτο (αντισκορβουτικό οξύ).

Ο άνθρωπος, σε αντίθεση με τα περισσότερα ζώα, δε συνθέτει τη βιταμίνη αυτή και την προσλαμβάνει από τη διατροφή και τα συμπληρώματα.

Η απορρόφησή της γίνεται από το λεπτό έντερο.

Συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη

Τουλάχιστον 60 mg ημερησίως (ενήλικες).

Κύριες διατροφικές πηγές

• Ντομάτα.
• Εσπεριδοειδή.
• Βατόμουρα.
• Πράσινα λαχανικά.
• Φράουλες.
• Φραγκοστάφυλα.
• Φύτρα.
• Αλφάλφα (χοντροκομμένο αλεύρι αραβικής προέλευσης).

Η βιταμίνη C είναι η πιο ασταθής απ’ όλες τις βιταμίνες κατά την επεξεργασία τροφών, την αποθήκευση και το μαγείρεμα (λιγότερες απώλειες κατά το μαγείρεμα στον ατμό).

Δράση

• Αυξάνει την αντίσταση στις λοιμώξεις.
• Ενισχύει τα αγγεία και μειώνει τη διαπερατότητά τους.
• Είναι απαραίτητη για την παραγωγή κολλαγόνου.
• Έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση.
• Είναι απαραίτητη για την υγεία οστών και ούλων.
• Αυξάνει την απορρόφηση σιδήρου.
• Ελέγχει τα επίπεδα χοληστερίνης στο αίμα.
• Ενεργοποιεί το φολικό οξύ (η βιταμίνη C είναι απαραίτητη για τη μετατροπή του φολικού οξέος στην ενεργό μορφή του, δηλαδή σε φολινικό οξύ).
• Επιταχύνει την ανάρρωση έπειτα από εγχείριση.
• Βοηθά στην επούλωση ουλών, καψιμάτων και ούλων που αιμορραγούν.
• Δρα σαν φυσικό αντιισταμινικό.

Συμπτώματα έλλειψης

• Μυϊκή αδυναμία.
• Κόπωση.
• Πόνοι στους μύες και τις αρθρώσεις, πρήξιμο αρθρώσεων.
• Μειωμένη αντίσταση στις λοιμώξεις.
• Ούλα που αιμορραγούν, ουλίτιδα.
• Αιμορραγίες στο δέρμα, στα μάτια και στη μύτη.
• Χαλάρωση δοντιών.
• Εύκολοι μωλωπισμοί.
• Βραδεία επούλωση πληγών, καταγμάτων.
• Αναιμία.

Ασθένεια από έλλειψη της C είναι το σκορβούτο.

Συμπτώματα υπερβολικής πρόσληψης

Γενικά θεωρείται ασφαλής βιταμίνη.

Σε δόσεις άνω των 3 gr ημερησίως, παρατηρούνται:

• Ναυτία.
• Κράμπες στην κοιλιά.
• Διάρροια.
• Συχνουρία.
• Νεφρολιθιάσεις (δημιουργία πέτρας ουρικού οξέος). Η λήψη μαγνησίου, Β6 και μεγάλης ποσότητας νερού επανορθώνει τη βλάβη.

Μειώνουν την απορρόφηση

• Στρες.
• Υψηλός πυρετός.
• Κάπνισμα.
• Αλκοόλ.
• Ασπιρίνη.
• Αντιβιοτικά.
• Κορτιζόνη.
• Αντισυλληπτικά.
• Διατροφή με υψηλό ποσοστό πηκτίνης.

Αυξάνουν την απορρόφηση

• Βιοφλαβονοειδή.
• Ασβέστιο.
• Μαγνήσιο.
• Βιταμίνες.

Μορφές

· Η μορφή των δισκίων βραδείας απορρόφησης προτιμάται όπου θέλουμε υψηλότερη συγκέντρωση C και για περισσότερο διάστημα, π.χ. καπνιστές, ηλικιωμένοι, άτομα που λαμβάνουν ασπιρίνη, αντιβιοτικά και αντισυλληπτικά χάπια, διαβητικοί.

· Συμπληρώματα Rosehips (αγριοτριανταφυλλιά) είναι πλούσια σε βιταμίνη C και περιέχουν βιοφλαβονοειδή και άλλα ένζυμα που βοηθούν στην αφομοίωση της C.

· Αποτελεσματική φόρμουλα είναι αυτή που περιέχει σύμπλεγμα C και βιοφλαβονοειδών, εσπεριδίνης και ρουτίνης.

· Βιταμίνη C με ψευδάργυρο: φόρμουλα που ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα. Ο ψευδάργυρος βοηθά στην παραγωγή των Τ-λεμφοκυττάρων, που παίζουν σημαντικό ρόλο στην αμυντική δράση του οργανισμού ενάντια στο κρυολόγημα.

Προσοχή!
• Οι καπνιστές και οι ηλικιωμένοι χρειάζονται περισσότερη βιταμίνη C (κάθε τσιγάρο καταστρέφει 25-100 mg βιταμίνης C).
• Μεγάλες δόσεις βιταμίνης C μπορεί να αλλοιώσουν τα αποτελέσματα εργαστηριακών εξετάσεων, π.χ. απόκρυψη αίματος στα κόπρανα, αλλοίωση εξετάσεων ούρων για σάκχαρο σε διαβητικούς.
• Η ασπιρίνη τριπλασιάζει το ρυθμό αποβολής της C, γι’ αυτό συνιστάται αύξηση της δόσης της βιταμίνης.
• Αν ακολουθείται αγωγή με ginseng, καλύτερα να λαμβάνεται 3 ώρες πριν από ή μετά την πρόσληψη της βιταμίνης ή φαγητών με υψηλή περιεκτικότητα σε C (αν και δεν έχει ακόμα αποδειχθεί κλινικά, εντούτοις υπάρχουν μελέτες ότι η βιταμίνη C μειώνει την αποτελεσματικότητα του ginseng).
• Το μονοξείδιο του άνθρακα καταστρέφει τη βιταμίνη C, γι’ αυτό οι κάτοικοι των πόλεων χρειάζονται αυξημένη
ποσότητα βιταμίνης.

• Σε χυμούς φρούτων, το 50% της βιταμίνης καταστρέφεται την πρώτη μέρα από το άνοιγμα της συσκευασίας, ενώ δε διατηρείται καθόλου C έπειτα από δεκαπενθήμερη παραμονή στο ψυγείο.