Οι μυοσκελετικές παθήσεις καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα διαταραχών της υγείας των ανθρώπων. Οι κυριότερες εκδηλώσεις τους αφορούν κακώσεις λόγω επαναλαμβανόμενης καταπόνησης τμημάτων της σπονδυλικής στήλης (αυχένα, ράχης, οσφυϊκής μοίρας) αλλά και παθήσεις των άνω και κάτω άκρων, των ώμων, καρπών κ.ά.
Ο όρος «Κάκωση λόγω Επαναλαμβανόμενης Καταπόνησης» χρησιμοποιείται κατά κανόνα για να δηλώσει μυοσκελετικές παθήσεις (ΜΣΠ) που οφείλονται σε εργασία ή σε κακή στάση κατά τη διάρκεια αυτής. Άτομα που η εργασία τους περιλαμβάνει την άρση ή μεταφορά μεγάλου βάρους, επίμονες στάσεις του σώματος και έντονα επαναλαμβανόμενες κινήσεις αλλά και άτομα που έχουν σωματικό βάρος μεγαλύτερο του φυσιολογικού παρουσιάζουν συχνά μυοσκελετικά προβλήματα.
Αυχενικό Σύνδρομο
Γενικά
Ορίζεται ως το σύνολο των κλινικών, παθολογικών και ανατομικών εκδηλώσεων (αποκλειστικά μηχανικής-εκφυλιστικής αιτιολογίας), που έχουν έδρα την αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης (ΑΜΣΣ).
Αίτια
- Επαναλαμβανόμενοι μικροτραυματισμοί της αυχενικής μοίρας, με αποτέλεσμα την εκφύλιση του μεσοσπονδύλιου δίσκου.
- Θλάση μυός στην αυχενική μοίρα.
- Απότομη ή βίαιη κίνηση λόγω τροχαίου ατυχήματος.
- Επαναλαμβανόμενη «κακή» στάση κατά την εργασία (σύνδρομο κακής στάσης - posture syndrome).
- Αυχενική δισκοπάθεια - δισκοκήλη.
Συμπτώματα
- Πόνος στον αυχένα με επέκταση στην ινιακή χώρα.
- Πόνος στον ώμο ή/και το χέρι.
- Περιορισμός των κινήσεων της κεφαλής.
- Υποτροπιάζουσα αυχεναλγία.
- Διαταραχές ισορροπίας (ίλιγγος, ζάλη, εμβοές ώτων), διαταραχή της όρασης, καρηβαρία.
- Νευρολογικά συμπτώματα στα άνω και κάτω άκρα (αιμωδία - μυρμήγκιασμα).
Αντιμετώπιση - Θεραπεία
- Αναγνώριση και αξιολόγηση του μεγέθους του προβλήματος.
- Μείωση των δραστηριοτήτων, αλλά όχι ακινητοποίηση.
- Τοποθέτηση κατάλληλου αυχενικού κολάρου.
- Χρήση αυχενικού ορθοπαιδικού - ανατομικού μαξιλαριού.
- Χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής (παυσίπονα, αντιφλεγμονώδη, μυοχαλαρωτικά), από του στόματος και τοπικά.
- Φυσικοθεραπεία (τοποθέτηση κολάρου, εφαρμογή θερμών επιθεμάτων, μαλάξεις).
- Μετά την υποχώρηση των συμπτωμάτων επιβάλλεται εφαρμογή ειδικών ασκήσεων, με σκοπό τη βελτίωση της κινητικότητας του αυχένα και των άνω άκρων καθώς και την ενδυνάμωση της περιοχής.
- Όταν δεν υπάρχει ύφεση των συμπτωμάτων, προτείνεται χειρουργική θεραπεία.
Θυμήσου!
Αποφυγή βαριάς σωματικής εργασίας και αφύσικης στάσης του σώματος. Πολύωρη ακινησία και μικροτραυματισμοί της αυχενικής μοίρας μπορούν να προκαλέσουν βλάβη στους μεσοσπονδύλιους δίσκους.
Σπασμωδικό ραιβόκρανο (δυσκαμψία του αυχένα)
Γενικά
Ακούσια τονική σύσπαση (συστολή) ή διαλείποντες σπασμοί των πλάγιων ή οπίσθιων αυχενικών μυών.
Αίτια
Πιστεύεται ότι προκαλείται από σύσπαση του στερνοκλειδομαστοειδή μυ. Δυσκινησία, υπερθυρεοειδισμός, λοιμώξεις του ΚΝΣ ή όγκοι στα οστά και τους μαλακούς ιστούς του αυχένα μπορεί να μιμηθούν το σύνδρομο.
Δυσκαμψία του αυχένα μπορεί επίσης να προκληθεί από πρόπτωση μεσοσπονδύλιου δίσκου ή από κάκωση της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.
Συμπτώματα
- Εμφανίζεται μεταξύ των 30 και 60 ετών και με μεγαλύτερη συχνότητα στις γυναίκες. Χαρακτηρίζεται από επώδυνους μυϊκούς σπασμούς στη μία πλευρά του αυχένα.
- Η νόσος μπορεί να είναι προσωρινή και ήπια, αλλά μπορεί να γίνει και χρόνια, προκαλώντας ακινησία και παραμόρφωση.
- Στις ήπιες καταστάσεις (ξεκίνημα της πάθησης σε νεαρότερη ηλικία) το 10 - 20% αναρρώνει μέσα στα 5 χρόνια από τη στιγμή της εμφάνισης της νόσου.
- Το 1/3 των περιπτώσεων εμφανίζει δυστονία σε άλλα σημεία (βλέφαρα, πρόσωπο, σαγόνι, χέρι). Οι ακούσιες κινήσεις (π.χ. οι σπασμοί) εξαφανίζονται στη διάρκεια του ύπνου.
Διάγνωση
Στα νεογνά, πρέπει να ελέγχεται ο λαιμός για ασυμμετρία και ανώμαλη δομή. Αιμάτωμα του στερνοκλειδομαστοειδή μυ μπορεί να εμφανισθεί αρκετές ημέρες μετά τη γέννηση και να εξελιχθεί σε ινώδη τους επόμενους μήνες.
Αντιμετώπιση
Η εκ γενετής νόσος πρέπει να αντιμετωπίζεται αμέσως μέσα στους πρώτους μήνες ζωής, αρχικά με έντονη φυσικοθεραπεία. Σε περίπτωση που η φυσικοθεραπεία δεν είναι αποτελεσματική, ενδείκνυται χειρουργικός διαχωρισμός του συσταλμένου στερνοκλειδομαστοειδή μυ και των γύρω μαλακών ιστών.
Στο ραιβόκρανο ενηλίκων η πρόγνωση είναι θετική για τη διόρθωση ορθοπαιδικών ανωμαλιών στο λαιμό, ενώ οι δευτερεύοντες σπασμοί από νευρολογικές διαταραχές είναι δυσκολότερο να αντιμετωπιστούν και μπορεί να επιμείνουν.
Ο σπασμός αναστέλλεται προσωρινά με φυσικοθεραπεία και μαλάξεις. Οι δυστονικές κινήσεις υποχωρούν μόνο στο 25-30% των περιπτώσεων με χορήγηση φαρμακευτικών σκευασμάτων (π.χ. αντιχολινεργικά).
Πολλαπλές εγχύσεις τοξίνης τύπου Α (botox) στους δυστονικούς μύες του αυχένα βελτιώνουν τη θέση της κεφαλής και μειώνουν τους επώδυνους μυϊκούς σπασμούς. Η θεραπεία μπορεί να χάσει την αποτελεσματικότητά της, στην περίπτωση που αναπτυχθούν αντισώματα κατά της τοξίνης.
Η επιλεκτική απονεύρωση των αυχενικών μυών θεωρείται ως η περισσότερο επιτυχημένη θεραπευτική προσέγγιση.
Οσφυαλγία ή ραχιαλγία (lumbago)
Γενικά
Οσφυαλγία ή ραχιαλγία είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τον πόνο στην κατώτερη περιοχή της ράχης. Σε αρκετές περιπτώσεις, χαρακτηρίζεται ως «μη ειδική ραχιαλγία», αφού ο πόνος υποχωρεί με την ανάπαυση και τη λήψη αναλγητικών φαρμάκων από τον ασθενή πριν προλάβει να υποβληθεί στις ειδικές εξετάσεις που του έχει υποδείξει ο γιατρός.
Ο πόνος μπορεί να είναι οξύς (π.χ. αιφνίδιος και έντονος) ή χρόνιος (διαρκεί περισσότερο από τρεις μήνες).
Ο οξύς πόνος μπορεί να προκληθεί από άρση αντικειμένων μεγάλου βάρους, κατάχρηση κινήσεων ή έλλειψη σωματικής άσκησης ή εκπαίδευσης.
Αίτια
Στην οξεία οσφυαλγία ο πόνος μπορεί να προκαλείται από:
- Βλάβη κάποιας οστικής άρθρωσης της σπονδυλικής στήλης (τραύμα κάμψης ή πτώση στα πόδια).
- Διάταση κάποιου συνδέσμου, μυϊκή θλάση ή πρόπτωση μεσοσπονδύλιου δίσκου.
- Επισκληρίδιο απόστημα.
- Νόσο του ισχίου.
Στη χρόνια οσφυαλγία ενδέχεται ύπαρξη:
- Οστεοαρθρίτιδας.
- Αγκυλοποιητικής σπονδυλίτιδας.
- Οστεομυελίτιδας.
- Νεοπλασματικών ή μεταστατικών νοσημάτων.
Άλλες παθήσεις που μπορεί να προκαλέσουν οσφυαλγία είναι οι ακόλουθες:
- Πεπτικό έλκος και όγκοι του παγκρέατος.
- Ελκώδης κολίτιδα.
- Όγκοι του κόλου.
- Χρόνια φλεγμονώδη νοσήματα της πυέλου.
- Ενδομητρίωση.
- Καρκίνος των ωοθηκών ή της μήτρας κ.ά.
Όλες οι περιπτώσεις πόνου στην περιοχή της ράχης πρέπει να αντιμετωπίζονται με σοβαρότητα, αφού μπορεί να σημαίνουν την έναρξη προβλήματος σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος.
Συμπτώματα
- Ήπιος έως σοβαρός πόνος κατά μήκος του κατώτερου τμήματος της πλάτης, που πολλές φορές επεκτείνεται στους γλουτούς στο πίσω μέρος των μηρών (ισχιαλγία) και στη βουβωνική χώρα.
- Αίσθημα αιμωδίας (μυρμήγκιασμα) ή νυγμών στους γλουτούς ή στο πόδι.
- Δυσκαμψία νωρίς το πρωί και πόνος στον αυχένα.
- Ανώμαλη στάση του σώματος και περιορισμός των κινήσεων.
Σημεία επικινδυνότητας
- Ξαφνική ανικανότητα ελέγχου της ουροδόχου κύστης ή της εντερικής κινητικότητας.
- Αίσθημα αιμωδίας (μυρμήγκιασμα) στην κατώτερη περιοχή της ράχης, στους γλουτούς ή τα κάτω άκρα.
- Οξύς πόνος που συνοδεύεται από αδυναμία ή μυϊκή ατροφία του ενός ή και των δύο κάτω άκρων.
Τα προειδοποιητικά συμπτώματα υποδεικνύουν στένωση του σπονδυλικού σωλήνα με συμπίεση των νωτιαίων ριζών.
Αντιμετώπιση
Η αντιμετώπιση βασίζεται στη:
- Χορήγηση αναλγητικών από του στόματος και τοπικά.
- Μείωση των φλεγμονών.
- Ενδυνάμωση της πλάτης.
- Αποφυγή τραυματισμού.
Οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν χωρίς λειτουργικές απώλειες.
Οι ασθενείς πρέπει να επικοινωνούν με το γιατρό, στην περίπτωση που δεν υπάρχει ύφεση του πόνου και της φλεγμονής 72 ώρες μετά την οποιαδήποτε θεραπεία.
Θεραπεία
- Παρότι η χρήση ψυχρών και θερμών επιθεμάτων δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι παρέχει άμεση λύση σε τυχόν τραυματισμό της κατώτερης περιοχής της ράχης, εντούτοις οι κομπρέσες μπορεί να μειώσουν τον πόνο και τη φλεγμονή, επιτρέποντας μεγαλύτερη κινητικότητα σε μερικά άτομα.
Αμέσως μετά τον τραυματισμό, οι ασθενείς πρέπει να εφαρμόσουν για 20 λεπτά κρύο επίθεμα ή κομπρέσα αρκετές φορές την ημέρα. Έπειτα από 2-3 ημέρες εφαρμογής ψυχρών επιθεμάτων πρέπει να τοποθετείται θερμό επίθεμα για σύντομο χρονικό διάστημα, με σκοπό τη χαλάρωση των μυών και την αύξηση της ροής του αίματος. Τα ζεστά μπάνια επίσης βοηθούν τη μυϊκή χαλάρωση.
- Ανάπαυση στο κρεβάτι το πολύ 1-2 ημέρες.
Τα άτομα που συνεχίζουν τις δραστηριότητές τους εμφανίζουν μεγαλύτερη ευλυγισία από εκείνα που παραμένουν στο κρεβάτι για 1 βδομάδα (αναφορές υποστηρίζουν ότι παρατεταμένη παραμονή στο κρεβάτι μπορεί να οδηγήσει σε επιδείνωση του πόνου αλλά και σε δευτερεύουσες επιπλοκές, όπως κατάθλιψη, μείωση μυϊκού τόνου, θρόμβωση).
Οι ασθενείς πρέπει να αναλαμβάνουν δραστηριότητα όσο το δυνατόν γρηγορότερα.
- Η άσκηση είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος ταχείας ανάρρωσης, ιδιαίτερα στα άτομα με σκελετικές ανωμαλίες.
Οι φυσικοθεραπευτές προτείνουν ήπιες ασκήσεις (π.χ. βάδισμα, κολύμπι) που βελτιώνουν το συγχρονισμό και αναπτύσσουν μυϊκή ισορροπία. Οποιαδήποτε δυσφορία στην αρχή των ασκήσεων πρέπει να υποχωρήσει με την ενδυνάμωση των μυών. Σε περίπτωση που ο πόνος ή η ενόχληση διαρκεί περισσότερο από 15 λεπτά κατά τη διάρκεια των ασκήσεων, ο ασθενής πρέπει να σταματήσει αμέσως την άσκηση και να ενημερώσει το γιατρό.
- Οι ασθενείς πρέπει να ενημερώνουν το γιατρό πριν από τη χρήση φαρμάκων.
Σε οξύ πόνο της μέσης:
- Συνιστάται η λήψη αναλγητικών, μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών (π.χ. νιμεσουλίδη, δικλοφενάκη) ή μυοχαλαρωτικών (θειοκολχικοσίδη, ορφεναδρίνη), από του στόματος και τοπικών.
- Ο ασθενής πρέπει να παραμένει ενεργός μέσα στα όρια ανοχής του πόνου.
- Η ξεκούραση και ο ύπνος να γίνεται σε επίπεδη επιφάνεια.
Σε χρόνιο πόνο της μέσης:
- Αν ο πόνος είναι μεγάλης χρονικής διάρκειας, να ενημερώνεται ο γιατρός.
- Ο φυσικοθεραπευτής προτείνει μαλάξεις που μπορεί να ανακουφίζουν από τον πόνο, αλλά δεν έχουν μακρά διάρκεια.
- Δεν υπάρχει ένδειξη ότι η χρήση αντικαταθλιπτικών, ελκυσμού ή ενδορραχιαίων ενέσεων έχει αποτελεσματική δράση.
Πρόληψη
Τα προγνωστικά για τα άτομα που υποφέρουν από οσφυαλγία είναι θετικά εφόσον υπάρχει έγκαιρη αντιμετώπιση και ο ασθενής συνεχίζει να είναι -όσο το δυνατόν- ενεργός (δραστήριος).
Η πλειοψηφία των ανθρώπων έχει υγιή σπονδυλική στήλη και είναι σημαντικό να διατηρείται έτσι με ελεγχόμενες ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών της πλάτης και του στομάχου.
Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα
Γενικά
Προκαλείται από πίεση του μέσου νεύρου κατά τη διέλευσή του από τον καρπιαίο σωλήνα στην περιοχή της άρθρωσης μεταξύ αντιβραχίου και άκρας χειρός (καρπός). Είναι πολύ συχνό και σύνηθες στις γυναίκες ηλικίας 30-50 ετών.
Aίτια
Σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα χαρακτηρίζεται συνήθως το αποτέλεσμα συνδυασμού παραγόντων που αυξάνουν την πίεση στο μέσο νεύρο και τους τένοντες του καρπιαίου σωλήνα. Η διαταραχή αυτή συνήθως οφείλεται σε εκ γενετής προδιάθεση-ο καρπιαίος σωλήνας είναι απλά μικρότερος σε μερικά άτομα.
Άλλοι παράγοντες είναι:
- Σακχαρώδης διαβήτης.
- Ρευματοειδής αρθρίτιδα.
- Τραύμα ή βλάβη στον καρπό (π.χ. διάστρεμμα ή θλάση), με αποτέλεσμα την πρόκληση οιδήματος.
- Υποθυρεοειδισμός.
- Ακρομεγαλία.
- Εγκυμοσύνη (πρόκληση οιδήματος στον καρπιαίο σωλήνα) ή εμμηνόπαυση.
- Δραστηριότητες ή επαγγέλματα που απαιτούν τη συνεχή κάμψη ή έκταση του καρπού (π.χ. χρήση πληκτρολογίου).
Συμπτώματα
- Πόνος και μούδιασμα στην κατανομή του μέσου νεύρου.
- Πόνος, αιμωδία (μυρμήγκιασμα) στο χέρι, τον καρπό, την παλάμη, τον αντίχειρα ή στα πρώτα τρία δάκτυλα.
- Αδυναμία κάμψης των δακτύλων.
- «Κλείδωμα» δακτύλων.
- Αδυναμία διάκρισης του «ζεστού» από το «κρύο».
Τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται ή επιδεινώνονται το βράδυ (τυπικά, ο ασθενής ξυπνάει τη νύχτα, με αίσθημα καύσου ή οξύ πόνο και αιμωδία, τινάζοντας το χέρι για να ανακτήσει την αίσθηση).
Αντιμετώπιση - Θεραπεία
Η αντιμετώπιση πρέπει να γίνεται το ταχύτερο δυνατόν και με την καθοδήγηση του ειδικού γιατρού.
Σε περίπτωση συνύπαρξης ασθενειών, όπως διαβήτης ή αρθρίτιδα, πρέπει πρώτα να ρυθμίζονται οι συγκεκριμένες αιτίες. Αρχικά η αντιμετώπιση περιλαμβάνει ξεκούραση του προσβεβλημένου χεριού και καρπού για τουλάχιστον δύο βδομάδες και αποφυγή δραστηριότητας που μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση ή να προκαλέσει μεγαλύτερη βλάβη. Αν υπάρχει φλεγμονή, η τοποθέτηση κρύου επιθέματος βοηθά στην υποχώρηση του οιδήματος.
Μη χειρουργική αντιμετώπιση
- Χρήση καρπιαίου νάρθηκα στη διάρκεια της νύχτας.
- Λήψη βιταμίνης Β6 (50 mg πυριδοξίνης δύο φορές την ημέρα).
- Χορήγηση φαρμάκων που σε ειδικές περιπτώσεις μπορεί να καταπραΰνει τον πόνο και να βοηθήσει στην υποχώρηση του οιδήματος π.χ. μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, από του στόματος και τοπικά.
- Ανακούφιση όταν το άτομο αλλάζει θέση στο πληκτρολόγιο ή κάνει άλλες εργονομικές μετατροπές.
- Σε περίπτωση που αυτά τα μέτρα ελέγχου των συμπτωμάτων αποτύχουν, μπορεί να γίνει έγχυση κορτικοστεροειδούς τοπικά κάτω από το σύνδεσμο του καρπού.
Χειρουργική αντιμετώπιση
Όταν τα συμπτώματα επιμένουν για περισσότερο από 6 μήνες ή επιδεινώνονται, προτείνεται χειρουργική τομή του συνδέσμου. Αυτή εξασφαλίζει μόνιμη ανακούφιση στο 80-90% των ασθενών.
Βαθμός επικινδυνότητας
- Οι γυναίκες έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες εμφάνισης του συνδρόμου πιθανόν εξαιτίας της ιδιαιτερότητας των διαστάσεων του γυναικείου καρπιαίου σωλήνα που είναι μικρότερος από αυτόν των ανδρών.
- Τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη ή άλλες μεταβολικές διαταραχές που επηρεάζουν άμεσα τα σωματικά νεύρα γίνονται περισσότερο ευπαθή.
- Το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα συνήθως εμφανίζεται σε ενήλικα άτομα.
Θυμήσου!
Προτείνεται:
- Ξεκούραση και αποφυγή δραστηριότητας που οδηγεί στα συμπτώματα.
- Λήψη μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, από του στόματος και τοπικά.
- Εφαρμογή νάρθηκα, με σκοπό τη σταθεροποίηση του καρπού κατά τη διάρκεια της νύχτας.
- Έγχυση κορτικοστεροειδούς στον καρπιαίο σωλήνα, όταν όλα τα άλλα μέτρα αποτυγχάνουν.
Τενοντίτιδα
Γενικά
Φλεγμονή, ερεθισμός και οίδημα του τένοντα (ινώδης χορδή που συνδέει ένα μυ με οστό). Εμφανίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα στην περιοχή του ώμου, του καρπού, της φτέρνας και του αγκώνα.
Αίτια
- Τραυματισμός του τένοντα.
- Κατάχρηση.
- Απώλεια ελαστικότητας λόγω ηλικίας.
- Ρευματοειδής αρθρίτιδα.
- Σακχαρώδης διαβήτης.
Συμπτώματα
- Πόνος και ευαισθησία στον τένοντα (πόνος στο ισχίο, στο γόνατο, στον ώμο, αγκώνα και σε άλλες αρθρώσεις).
- Επιδείνωση του πόνου με την κίνηση ή τη δραστηριότητα.
- Ο πόνος εντείνεται τη νύχτα.
Διάγνωση
Κατά την εξέταση ελέγχεται η ευαισθησία κατά μήκος του προσβαλλόμενου τένοντα αλλά και ο πόνος που προκαλείται, όταν ο μυς στον οποίο είναι συνδεδεμένος χρησιμοποιηθεί κατά αντίστασης. Υπάρχουν συγκεκριμένοι έλεγχοι για συγκεκριμένους τένοντες.
Ο τένοντας φλεγμαίνεται, ενώ η γύρω περιοχή θερμαίνεται και κοκκινίζει.
Αντιμετώπιση
Στόχος είναι η καταπράυνση του πόνου και η υποχώρηση της φλεγμονής με:
- Ανάπαυση ή ακινητοποίηση του προσβαλλόμενου τένοντα με τη χρήση νάρθηκα.
- Εφαρμογή ζεστού ή κρύου στην περιοχή (τοποθέτηση πάγου για 15-20 λεπτά 1-2 φορές την ημέρα).
- Χορήγηση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (π.χ. ασπιρίνη, νιμεσουλίδη) που βοηθά στην υποχώρηση του πόνου και της φλεγμονής, από του στόματος και τοπικών (π.χ. δικλοφενάκη).
- Εγχύσεις στεροειδών στο έλυτρο του τένοντα για τον έλεγχο του πόνου.
- Φυσικοθεραπεία, η οποία είναι αναγκαία για την ενδυνάμωση του τένοντα, την επιτάχυνση της θεραπείας και την αποφυγή μελλοντικού τραυματισμού του.
Σπανίως επιβάλλεται χειρουργική επέμβαση.
Πρόγνωση
Τα συμπτώματα υποχωρούν με τη θεραπεία και την ξεκούραση. Σε περίπτωση επιμονής των συμπτωμάτων για περισσότερο από 6 βδομάδες, ενημερώνεται ορθοπαιδικός, αθλίατρος ή ρευματολόγος.
Πρόληψη
- Αποφυγή επαναλαμβανόμενης καταπόνησης και κατάχρησης του άκρου.
- Προθέρμανση πριν από την έναρξη έντονης δραστηριότητας.
- Διατήρηση όλων των μυών δυνατών και ελαστικών.
Αγκώνας του τένις (tennis elbow)
Γενικά
Φλεγμονή, ευαισθησία και πόνος της παρακονδυλίου απόφυσης του βραχιονίου οστού ή των γύρω τενόντων.
Αίτια
Ο τραυματισμός προκαλείται από υπερβολική και επαναλαμβανόμενη χρησιμοποίηση των μυών που εκτείνουν τον καρπό και τα δάκτυλα. Η βλάβη συνδέεται με το τένις (από όπου και η ονομασία) αλλά και με οποιαδήποτε δραστηριότητα απαιτεί επαναλαμβανόμενο «στρίψιμο» του καρπού (π.χ. χρήση κατσαβιδιού).
Συμπτώματα
- Πόνος στον αγκώνα που σταδιακά επιδεινώνεται.
- Ευαισθησία και πόνος που μπορεί να επεκτείνεται στους μύες του πήχυ.
- Ένταση του πόνου σε δραστηριότητες που απαιτούν έκταση του χεριού, ειδικά με αντίσταση.
Διάγνωση
Η διάγνωση γίνεται από κλινικά σημεία και συμπτώματα, αφού οι ακτινογραφίες εμφανίζονται συνήθως φυσιολογικές.
Αντιμετώπιση
Στόχος είναι η καταπράυνση του πόνου και η υποχώρηση της φλεγμονής, με:
- Εφαρμογή πάγου για 15-20 λεπτά αρκετές φορές την ημέρα.
- Ακινητοποίηση του αντιβραχίου και του αγκώνα με νάρθηκα για 2-3 βδομάδες.
- Χορήγηση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (π.χ. ασπιρίνη, νιμεσουλίδη), από του στόματος και τοπικών.
- Τοπική έγχυση κορτιζόνης και τοπικού αναισθητικού στην προσβεβλημένη περιοχή.
- Θερμοθεραπεία.
- Φυσικοθεραπεία.
Σε έντονη δραστηριότητα, προτείνεται η χρήση νάρθηκα και η αλλαγή των δραστηριοτήτων.
Σε περίπτωση επιμονής του πόνου, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση.
Πρόγνωση
Συνήθως το 90% των περιπτώσεων θεραπεύεται χωρίς χειρουργική αντιμετώπιση.
Επιπλοκές
- Επιδείνωση του τραυματισμού με κατάχρηση κινήσεων.
- Ρήξη τένοντα λόγω επανειλημμένων εγχύσεων στεροειδών.
- Αποτυχία επέμβασης χειρουργικής ή μη, εξαιτίας εγκλωβισμού των νεύρων στο αντιβράχιο.
Πρόληψη
- Αποφυγή επαναλαμβανόμενης καταπόνησης των μυών του βραχίονα.
- Ξεκούραση του αγκώνα, όταν εντοπίζεται πόνος κατά την έκταση ή κάμψη.
- Διατήρηση όλων των μυών δυνατών και ελαστικών.
- Τοποθέτηση παγωμένου επιθέματος στην εξωτερική επιφάνεια του αγκώνα έπειτα από επαναλαμβανόμενη κίνηση, η οποία βοηθά στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.
Αντιμετώπιση - Θεραπεία Μυοσκελετικών Παθήσεων με φαρμακευτικά σκευάσματα
Τοπική εφαρμογή
Τοπικά αναλγητικά που περιέχουν μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη:
- Δικλοφενάκη νατριούχος
- Ετοφαιναμάτη
- Θειοκολχικοσίδη
- Καψαϊκίνη, δραστική ουσία του capsicum με καταπραϋντική, αντιμικροβιακή και παυσίπονη δράση.
- Νιμεσουλίδη
- Σαλικυλική διαιθυλαμίνη
- Σαλικυλικό Μεθύλιο + Ευγενόλη + Μινθόλη,
- Τερεβινθέλαιο, σαλικυλικό μεθύλιο, μινθόλη
Καταστάσεις που μπορούν να επηρεάσουν τη δράση των τοπικών παυσίπονων:
- Σκασμένο δέρμα, έγκαυμα, ανοικτή πληγή.
- Ατοπική δερματίτιδα ή έκζεμα (δερματική διαταραχή).
- Σοβαρή ηπατική ή νεφρική νόσος.
- Ανεπάρκεια G6PD.
- Μεθαιμοσφαιριναιμία.
Ασφαλής και αποτελεσματική δράση επιτυγχάνεται με:
- Σωστή ενημέρωση από το φύλλο οδηγιών του σκευάσματος.
- Εφαρμογή σύμφωνη με τις οδηγίες του γιατρού.
- Αποφυγή εφαρμογής σε ανοικτές πληγές, εγκαύματα ή κατεστραμμένο δέρμα.
- Αποφυγή εφαρμογής κοντά στα μάτια, στόμα, αυτιά.
- Έγκαιρη αντιμετώπιση σε περίπτωση εμφάνισης αλλεργικής αντίδρασης.
Λήψη από το στόμα
Αναλγητικά: Παρακεταμόλη
Mη στεροειδή αντιφλεγμονώδη: Ακετυλοσαλικυλικό οξύ, Δικλοφενάκη καλιούχος, Δικλοφενάκη νατριούχος, Ιβουπροφαίνη, Μεφαιναμικό oξύ, Νιμεσουλίδη, Τολφαιναμικό οξύ
Mυοχαλαρωτικά: Θειοκολχικοσίδη