Ας μην ανησυχούμε τόσο για τους εφήβους και τα κομπιούτερ!

Πολλοί είναι οι ειδικοί που "φοβερίζουν" ότι η αυξημένη ενασχόληση παιδιών και εφήβων με τα κινητά τηλέφωνα, τους υπολογιστές, τα βίντεο-παιχνίδια κτλ. είναι αρνητική και ενέχει κινδύνους για την ψυχική τους υγεία και την κοινωνικότητά τους. Ωστόσο ο πειραματικός ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης Andrew Przybylski έρχεται να καθησυχάσει τους γονείς, μιλάει για μη επιστημονικά δεδομένα που επικαλούνται πολλοί από τους ειδικούς, ενώ εκπόνησε και σχετική έρευνα η οποία έδειξε ότι η αρνητική συσχέτιση μεταξύ του χρόνου μπροστά στην οθόνη και της ευεξίας είναι στην καλύτερη περίπτωση αδύναμη...

Όπως αποκαλύπτουν στην επιθεώρηση «Psychological Science» ο δρ Przybylski και η συνάδελφός του δρ Netta Weinstein, λέκτορας Κοινωνικής και Περιβαλλοντικής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ, υπάρχει τεράστιο χάσμα μεταξύ όσων πιστεύει ο κόσμος για τις επιδράσεις των οθονών στους εφήβους και όσων έχει δείξει η επιστημονική έρευνα.

«Οι ψηφιακές οθόνες αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της ζωής των παιδιών και των εφήβων και, αναλόγως με τον επιστήμονα που ρωτάει κανείς, είτε συμβάλλουν στη δημιουργία της γενιάς των «ψηφιακών αυτοχθόνων» (digital natives) είτε είναι ένας μπαμπούλας που προδιαθέτει τους νέους σε όλων των ειδών τις υστερήσεις» δηλώνει ο δρ Przybylski και συνεχίζει: «Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι ο μπαμπούλας δεν ισχύει, διότι η μέτρια χρήση οθονών από τους νέους δεν έχει ανιχνεύσιμη συσχέτιση με την ευεξία και η αυξημένη χρήση έχει απλώς μια μέτρια συσχέτιση με αυτήν. Όταν εξετάσαμε την υπάρχουσα βιβλιογραφία ως επιστήμονες και γονείς, ανακαλύψαμε ένα πεδίο πλούσιο σε απόψεις αλλά φτωχό σε επιστημονικά δεδομένα», δήλωσε ο δρ Przybylski. Και πρόσθεσε: «Μας εξέπληξε πόσο φτωχή σχέση έχουν με την επιστημονική βιβλιογραφία όσα συνιστώνται από επίσημους φορείς».

Η έρευνα

Για να καλύψουν αυτό το κενό, οι δύο επιστήμονες αποφάσισαν να αναλύσουν δεδομένα για τη χρήση ψηφιακών μέσων από ένα μεγάλο, αντιπροσωπευτικό δείγμα Βρετανών εφήβων.

Το δείγμα τους αποτελούνταν από 120.115 νέους ηλικίας 15 ετών, οι οποίοι είχαν συμπληρώσει αναλυτικά ερωτηματολόγια για τις ψηφιακές δραστηριότητές τους – από τις ώρες που έβλεπαν τηλεόραση και σέρφαραν στο ίντερνετ έως τις ώρες που έπαιζαν παιχνίδια σε κονσόλες και κομπιούτερ και μιλούσαν στο Viber ή έγραφαν μηνύματα στο κινητό.

Επιπλέον, συμπλήρωσαν ένα ειδικό ερωτηματολόγιο που μέτρησε την ευτυχία τους, την ικανοποίησή τους από τη ζωή, καθώς και την ψυχολογική και την κοινωνική λειτουργικότητά τους.

Σχεδόν όλοι οι έφηβοι (το 99,9%) δήλωσαν ότι σε καθημερινή βάση ασχολούνταν με τουλάχιστον ένα είδος ψηφιακής τεχνολογίας και ότι πολύ περισσότερο χρόνο αφιέρωναν το Σαββατοκύριακο. Το ψηφιακό μέσο που χρησιμοποιούσαν περισσότερο ήταν τα κινητά τηλέφωνα και ακολούθως η τηλεόραση, τα βιντεοπαιχνίδια και τα κομπιούτερ ή τα τάμπλετ.

Η ενασχόληση με τα ψηφιακά μέσα αυξάνει την ευεξία

Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, όσο περισσότερο ασχολούνταν οι νέοι με τα ψηφιακά μέσα τόσο αυξανόταν η ευεξία τους, αλλά έως ένα συγκεκριμένο όριο. Ύστερα από αυτό, η ευεξία τους μειωνόταν, δίχως όμως να φθάσει σε καταστροφικά επίπεδα.

Ποιο ήταν λοιπόν αυτό το όριο; Τις καθημερινές, η ενασχόληση έως 1 ώρα και 40 λεπτά με τα βιντεοπαιχνίδια, έως 1 ώρα και 57 λεπτά με το κινητό, έως 3 ώρες και 41 λεπτά με την τηλεόραση και έως 4 ώρες και 17 λεπτά με τα κομπιούτερ!

Για τα Σαββατοκύριακα, τα αντίστοιχα όρια ήταν ακόμα υψηλότερα.

Τα ευρήματα αυτά, που παρέμειναν ισχυρά, όταν οι επιστήμονες έλαβαν υπ' όψιν και άλλους παράγοντες που μπορεί να παίζουν ρόλο, όπως η κοινωνικοοικονομική κατάσταση και το φύλο, υποδηλώνουν ότι «οι δυνητικές επιδράσεις της χρήσης ψηφιακών μέσων στην ευεξία παρουσιάζουν διακυμάνσεις, αναλόγως με το είδος του μέσου και τη διάρκεια χρήσης, αλλά οπωσδήποτε είναι θετικές για τους νέους όταν δεν γίνεται κατάχρηση» τόνισε ο δρ Przybylski.

Και συνέχισε: «Έχουμε πολλούς λόγους να πιστεύουμε ότι οι γονείς δίνουν μάχη για να περιορίσουν τις ώρες χρήσης των ψηφιακών μέσων, φοβούμενοι ότι η υπερβολική χρήση πλήττει τις κοινωνικές δεξιότητες και την ευτυχία των παιδιών τους, αλλά η μελέτη μάς έδειξε ότι η μέτρια χρήση είναι δυνητικά ωφέλιμη».