Από τα φάρμακα... στα νανο-φάρμακα

Την υιοθέτηση της Νανοϊατρικής στο άμεσο μέλλον θα πρέπει να επιδιώξουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της ενημερωτικής ημερίδας που διοργάνωσαν οι Έλληνες εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Τεχνολογικής Πλατφόρμας για τη Νανοϊατρική (ΕΤΡΝ).


Η Νανοϊατρική είναι ένας γρήγορα αναπτυσσόμενος κλάδος της Ιατρικής διεθνώς, ο οποίος χρησιμοποιεί πολύ μικροσκοπικά υλικά (νανοσωματίδια κ.α.) για διαγνωστικούς και θεραπευτικούς σκοπούς, ιδίως για νόσους όπως ο καρκίνος. Όπως τονίστηκε, και τα τρία βασικά «όπλα» κατά του καρκίνου (χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία και χειρουργική) μπορούν να βελτιωθούν χάρη στις νανοτεχνολογικές εφαρμογές.

Περίπου 250 φάρμακα και άλλα προϊόντα Νανοϊατρικής, ήδη χρησιμοποιούνται ή δοκιμάζονται κλινικά σε ανθρώπους. Περίπου 60 από αυτά ήδη κυκλοφορούν στην αγορά, το μέγεθος της οποίας αναμένεται να ξεπεράσει τα 100 δισεκατομμύρια δολάρια το 2014 και να φθάσει τα 130 δισ. έως το 2016. Περισσότερες από 500 μικρομεσαίες εταιρίες νανοϊατρικής ήδη δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη και η ΕΡΤΝ απαριθμεί 130 μέλη, κυρίως εταιρίες. Τα νανο-φάρμακα εκτιμάται ότι σε λίγα χρόνια θα αποτελούν το 10% της συνολικής αγοράς φαρμάκων.

Ο επικεφαλής της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας, Δρ Χρήστος Βασιλάκος, σε χαιρετισμό του, επεσήμανε τη σημασια των εφαρμογών της νανοϊατρικής για τη χώρα μας, ιδίως για τον καρκίνο και τόνισε την ανάγκη να ενημερωθεί και να ευαισθητοποιηθεί σχετικά το ελληνικό κοινό. Είπε ότι χρειάζονται επειγόντως νέα μέσα κατά του καρκίνου που τείνει να προσλάβει διαστάσεις πανδημίας και, σε αυτό το πλαίσιο, έκανε λόγο για «μεγάλες προσδοκίες» από τη νανοϊατρική, η οποία, μεταξύ άλλων, μπορεί να οδηγήσει σε μια νέα γενιά φαρμάκων.

Ο γενικός γραμματέας Έρευνας και Τεχνολογίας χαρακτήρισε πολύ σημαντική τη συμμετοχή της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Τεχνολογική Πλατφόρμα για τη Νανοϊατρική (ΕΤΡΝ) και τόνισε, ότι τα νέου τύπου φάρμακα και γενικότερα οι ιατρικές εφαρμογές της νανοτεχνολογίας θα αποτελέσουν προτεραιότητα της ΓΓΕΤ. Γι' αυτό, κάλεσε τους έλληνες ερευνητές, μέσα στα επόμενα χρόνια, να συμμετάσχουν στα νέα προγράμματα χρηματοδότησης που θα υπάρξουν.

Παράλληλα όμως, επεσήμανε, ότι η νανοϊατρική θέτει στο προσκήνιο ζητήματα βιοηθικής και προστασίας του περιβάλλοντος, που πρέπει να μελετηθούν.

Ο Ευστάθιος Ευσταθόπουλος, αναπληρωτής καθηγητής Ιατρικής Φυσικής και Ακτινολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, τόνισε, ότι χάρη στη νανοϊατρική θα υπάρξουν «πιο αποδοτικά και λιγότερα φάρμακα».

Ο Γιώργος Λούντος, επίκουρος καθηγητής Βιοϊατρικής Τεχνολογίας του ΤΕΙ Αθηνών, τόνισε ότι «η νανοϊατρική θα αποδειχτεί το μέλλον της ιατρικής τα επόμενα χρόνια», ενώ γενικότερα για τις εφαρμογές της νανοτεχνολογίας σε διάφορα πεδία, είπε ότι «το όριό τους είναι η φαντασία μας», αν και παραδέχτηκε, ότι υπάρχουν ακόμα αβεβαιότητες για τις τυχόν επιπτώσεις των νανοσωματιδίων.

Η Πηνελόπη Μπουζιώτη, υπεύθυνη του Εργαστηρίου Ραδιοχημικών Μελετών του «Δημόκριτου», είπε πως, αν και υπάρχει ακόμα έλλειψη εμπιστοσύνης από το κοινό, οι εφαρμογές της νανοϊατρικής είναι μεγάλες σε τέσσερις τομείς: έγκαιρη διάγνωση (καλύτερη απεικόνιση, νανο-αισθητήρες, νανο-βιοψία, χάπι-κάμερα κ.α.), νανο-φάρμακα, νανο-υποβοηθούμενη αναγεννητική ιατρική και νανο-συσκευές (νανο-ρομπότ) μέσα στο σώμα.

Η Μαρία Γαζούλη, επίκουρη καθηγήτρια Βιολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, εκτίμησε, ότι «η νανοϊατρική υπερτερεί έναντι της κλασικής ιατρικής», καθώς, μεταξύ άλλων, θα ενισχύσει μελλοντικά -μαζί με τη γενετική- την εξατομικευμένη ιατρική. Όπως είπε, χάρη στη νανοϊατρική μπορεί να γίνει πιο έγκαιρη διάγνωση και απεικόνιση των καρκινικών κυττάρων και, παράλληλα, ανοίγει ο δρόμος για φάρμακα με νανοσωματίδια, που είναι πιο «στοχευμένα» και λιγότερο τοξικά, άρα με λιγότερες παρενέργειες για τους ασθενείς. Ακόμα, αναφέρθηκε στη νέα γενιά των λεγόμενων «θεραγνωστικών» νανο-σωματιδίων, τα οποία συνδυάζουν ταυτόχρονα την ανίχνευση-απεικόνιση (διάγνωση) και τη θεραπεία.

Τέλος, ο Κωνσταντίνος Δεμέτζος, καθηγητής Φαρμακευτικής Τεχνολογίας του ΕΚΠΑ και πρόεδρος της Ελληνικής Φαρμακευτικής Εταιρίας, αναφέρθηκε στη συμβολή της νανοτεχνολογίας στην ανάπτυξη καινοτόμων φαρμάκων, ενώ ο Νικόλαος Νικητέας, αναπληρωτής καθηγητής Χειρουργικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, μίλησε για τις εφαρμογές της νανοϊατρικής στη διαχείριση των ασθενών και ειδικότερα στο χειρουργείο.