Aντιψυχωσικά φάρμακα: αυξάνουν το βάρος;

Της
Τόνιας Καραγιάννη
Κλινικής Διαιτολόγου – Διατροφολόγου, M.Sc.

Ο σύγχρονος και καθιστικός τρόπος ζωής, η υπερκατανάλωση τροφής, οι γενετικοί και ψυχολογικοί παράγοντες είναι υπεύθυνοι για το φαινόμενο της παχυσαρκίας με τις σοβαρές επιπτώσεις του στην υγεία. Αυτό όμως που δεν είναι ευρύτερα γνωστό, είναι πως οι παρενέργειες κάποιων φαρμάκων μπορεί να συμβάλουν σε μεγάλο βαθμό στην παχυσαρκία.

Η αύξηση του σωματικού βάρους έχει αναγνωριστεί ως μια παρενέργεια των αντιψυχωσικών θεραπειών, εδώ και πάνω από 30 χρόνια. Οι αιτίες της αύξησης του σωματικού βάρους από τη χρήση φαρμάκων αυτού του είδους, περιλαμβάνουν την εμπλοκή πολλών μηχανισμών σύνδεσης υποδοχέων, όπως εκείνων της σεροτονίνης, της ισταμίνης, της ντοπαμίνης κ.ά. Μηχανισμών που δεν έχουν αποσαφηνισθεί πλήρως.

Η ουσία ολανζαπίνη, η οποία έχει εγκριθεί ως άτυπο αντιψυχωσικό φάρμακο για την αντιμετώπιση της σχιζοφρένειας και της διπολικής διαταραχής, έχει συσχετιστεί με την αύξηση του σωματικού βάρους, τη συνεχή και αυξημένη πρόσληψη τροφής καθώς και την αντίσταση στην ινσουλίνη, τόσο σε άτομα, όσο και σε ζώα. Μέρος έρευνας που διεξήχθη με επικεφαλή τον Simon Evers (University of Groningen, the Netherlands) προσπάθησε να βρει τους μηχανισμούς που ενδεχομένως να κρύβονται πίσω από τις μεταβολικές επιδράσεις της ουσίας, μελετώντας υγιείς εθελοντές, ενήλικους άνδρες.

Τα αποτελέσματα έδειξαν και επιβεβαίωσαν προηγούμενα αποτελέσματα ερευνών, πως η ολανζαπίνη μπορεί να προκαλέσει αύξηση σωματικού βάρους, μέσω της αύξησης της θερμιδικής πρόσληψης. Ακόμη, τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν πως η ουσία μειώνει τη θερμοκρασία του σώματος και αυτό οδηγεί σε μειωμένη ενεργειακή δαπάνη. Η μειωμένη θερμοκρασία σώματος, έπειτα από θεραπεία με ολανζαπίνη, ενδεχομένως να μπορεί να εξηγήσει και την εμφάνιση αρκετών μεταβολικών επιπλοκών που σχετίζονται με την ουσία αυτή, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης της ενεργειακής πρόσληψης, της μειωμένης ενεργειακής δαπάνης, της αντίστασης στην ινσουλίνη καθώς και των αυξημένων επιπέδων σακχάρου αίματος.

Αν και η αύξηση του σωματικού βάρους θεωρείται γενικότερο πρόβλημα που συνδέεται με τη λήψη αντιψυχωσικών, έχει αποδειχθεί ότι μερικά από τα νεότερα φάρμακα αυτής της κατηγορίας προκαλούν μικρότερη αύξηση του σωματικού βάρους. Εάν η αύξηση του σωματικού βάρους σας ως αποτέλεσμα των φαρμάκων, σας ενοχλεί και προκαλεί επιπλέον προβλήματα στην υγεία σας, μην σταματήσετε μόνοι σας την φαρμακευτική αγωγή. Το να σταματήσετε τη φαρμακευτική αγωγή από μόνοι σας είναι σαν να πηγαίνετε προς τα πίσω. Ο κίνδυνος υποτροπής θα αυξηθεί και τα συμπτώματά σας θα επανεμφανιστούν και μπορεί να καταλήξετε να υποφέρετε από σοβαρές κρίσεις ψύχωσης.

Η υγιεινή διατροφή, η δίαιτα και η τακτική σωματική άσκηση θα σας βοηθήσουν να ελέγξετε το βάρος σας. Όμως, ακόμη και τότε θα πρέπει να συζητήσετε την αύξηση του σωματικού βάρους, ή άλλες παρενέργειες που μπορεί να αισθάνεστε, με τον γιατρό σας, ο οποίος μπορεί να αποφασίσει να αλλάξει ή να προσαρμόσει τη δόση του φαρμάκου σας. Ο γιατρός σας θα μπορέσει, επίσης, να παρακολουθήσει πώς αντιδράτε στην αλλαγή των φαρμάκων σας και στις αλλαγές της δοσολογίας και να σας βοηθήσει με το θεραπευτικό σας πρόγραμμα.


Πηγή: http://www.mednutrition.gr