Πρόσφατη μελέτη επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο Κολούμπια των ΗΠΑ έδειξε ότι μια κατηγορία αντικαταθλιπτικών φαρμάκων μπορεί να προκαλεί αλλαγές στη δομή του εγκεφάλου εμβρύων, όταν τα φάρμακα λαμβάνονται κατά τη διάρκεια της κύησης. Υπάρχουν δε ενδείξεις ότι η έκθεση των εμβρύων στα φάρμακα επηρεάζει και τη μελλοντική τους ψυχική υγεία...
Πρόκειται για τους εκλεκτικούς αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs), οι οποίοι συνταγογραφούνται συχνά για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης σε εγκύους. Τα φάρμακα αυτά φαίνεται πως επηρεάζουν εγκεφαλικές περιοχές που σχετίζονται με την επεξεργασία των συναισθημάτων και να έχουν επίπτωση στην ευαισθησία του εγκεφάλου στη σεροτονίνη (ένας νευροδιαβιβαστής που λειτουργεί ως σταθεροποιητής της διάθεσης).
Πιο αναλυτικά, οι επιστήμονες μελέτησαν 98 νεογνά: 16 εξ αυτών είχαν εκτεθεί σε SSRIs στη μήτρα (οι μητέρες είχαν πάρει τα φάρμακα για κατάθλιψη κατά την κύηση), τα 21 εξ αυτών δεν είχαν εκτεθεί στα φάρμακα αλλά οι μητέρες τους είχαν κατάθλιψη κατά την κύηση, ενώ τα 61 εξ αυτών είχαν μητέρες χωρίς ιστορικό κατάθλιψης που επίσης δεν είχαν πάρει SSRIs.
Μετά από μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα παιδιά που είχαν ενδομήτρια εκτεθεί στα συγκεκριμένα φάρμακα είχαν μεγαλύτερο όγκο φαιάς ουσίας και δομική συνδεσιμότητα λευκής ουσίας στην αμυγδαλή και το νησαίο φλοιό, συγκριτικά με τα βρέφη που δεν είχαν εκτεθεί στην εν λόγω κατηγορία φαρμάκων. Κατά τ' άλλα όλα τα βρέφη ήταν σωματικά υγιή.
Αν και οι ερευνητές δεν είναι προς το παρόν βέβαιοι τι σημαίνουν τα πορίσματα της έρευνάς τους, τα θεωρούν ανησυχητικά, καθώς έχει παρατηρηθεί πως ο μεγαλύτερος όγκος φαιάς ουσίας στην αμυγδαλή και το νησαίο φλοιό έχει σχετιστεί με άγχος.
Δηλώνουν δε ότι σκοπεύουν να συνεχίσουν τη μελέτη, ωστόσο τονίζουν ότι στην πλειοψηφία των περιπτώσεων η φαρμακευτική αγωγή είναι ασφαλής και ότι οι έγκυες γυναίκες δεν πρέπει να σταματούν τη λήψη των φαρμάκων τους, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού τους, διότι ο κίνδυνος κατά το πρώτο και δεύτερο τρίμηνο είναι μικρός.
Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό έντυπο JAMA Pediatrics.
Αξίζει να αναφερθεί ότι παλαιότερες μελέτες σε ποντίκια έχουν δείξει ότι η αναστολή της πρόσληψης σεροτονίνης έχει επιπτώσεις στον εμβρυϊκό εγκέφαλο και μάλιστα ότι οι συμπεριφορικές αλλαγές (αυξημένο άγχος και καταθλιπτική συμπεριφορά) παρουσιάστηκαν κατά την εφηβεία στα τρωκτικά και όχι άμεσα.
Επίσης, μελέτη του 2016 σε πάνω από 15.000 ιατρικά αρχεία στη Φινλανδία έδειξε ότι οι έφηβοι είχαν τρεις έως τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν κατάθλιψη στην αρχή της εφηβείας, αν είχαν εκτεθεί ενδομητρίως σε SSRIs.