Aντηλιακά προσώπου - σώματος

Φυσικά και χηµικά φίλτρα

•Τόσο τα φυσικά όσο και τα χηµικά φίλτρα µπορούν να έχουν ευρύ φάσµα φωτοπροστασίας.
•Αντηλιακά µε φυσικά φίλτρα µπορούν να θεωρηθούν πιο ασφαλή, επειδή δεν απορροφώνται διαδερµατικά, αλλά από την άλλη ανακλούν λιγότερο τη UVA ακτινοβολία.
•Τα φυσικά φίλτρα ανακλούν την ηλιακή ακτινοβολία, ενώ τα χηµικά παρέχουν φωτοπροστασία µε διάχυση ή προσρόφηση της ηλιακής ακτινοβολίας. Και οι δύο µηχανισµοί δράσης θεωρούνται ασφαλείς και αποτελεσµατικοί.

H καινοτοµία των προϊόντων

Water resistant, waterproof: ανθεκτικό στο νερό ή αδιάβροχο χαρακτηρίζεται όποιο αντηλιακό ύστερα από διαβροχή στο νερό επί 40 λεπτά διατηρεί ανέπαφο το δείκτη προστασίας. Αδιάβροχα αντηλιακά, αδιάλυτα στο νερό, περιέχουν πολυµερή, σιλικόνη κ.ά. µε αποτέλεσµα να έχουν αυξηµένη αντοχή στο νερό.

Εντούτοις, αδιάβροχα αντηλιακά στην καθηµερινή πρακτική δε φαίνεται να υπάρχουν, ούτε όµως και δείκτης αδιαβροχοποίησης.

Αντηλιακά µε καλλυντική δράση: πρόκειται για αντηλιακές κρέµες, κυρίως προσώπου, που έχουν και ενυδατική δράση. Φέτος παρουσιάστηκαν και αντηλιακές κρέµες µε αντιρυτιδική δράση, για ώριµα δέρµατα, των οποίων η σύνθεση έχει εµπλουτιστεί κυρίως µε πρωτεΐνες σόγιας. Αποτελούν καλή λύση για γυναίκες που δεν µπορούν να χρησιµοποιούν πολλές κρέµες και δεν είναι συνεπείς στη βραδινή χρήση αντιρυτιδικής κρέµας.

Αντηλιακά µε λευκαντική δράση: Είναι προϊόντα για το πρόσωπο και για το σώµα. Πρόκειται για αντηλιακά που περιέχουν και λευκαντικά δέρµατος, όπως φυτικά εκχυλίσµατα γλυκύρριζας, γλυκοσαµίνες κ.ά.

Εκτός της προληπτικής δράσης, που έτσι κι αλλιώς έχουν τα φωτοπροστατευτικά προϊόντα κατά του µελάσµατος και των υπερχρώσεων, αυτή η κατηγορία έχει δράση και κατά των ήδη δηµιουργηµένων στικτών ή εκτεταµένων σκουρόχρωµων κηλίδων του προσώπου ή των χεριών.

Κατά την επιλογή του αντηλιακού πρέπει να προσέχουµε:

•το εύρος ακτινοβολίας που καλύπτουν (UVA, UVB, ορατό και υπέρυθρο φως)
•την ποσότητα που περιέχει σε σχέση µε τη συχνότητα εφαρµογής που απαιτείται
•τη σταθερότητα των µορίων (να είναι φωτοχηµικά σταθερά και να µην υφίστανται φωτόλυση)
•την αντοχή στο νερό και στον ιδρώτα
•τη δραστικότητά του για µεγάλο χρονικό διάστηµα και σε εκτεταµένες επιφάνειες
•να µην επηρεάζει την ακεραιότητα του δέρµατος.

Εύρος ακτινοβολίας

Στα αντηλιακά χρησιµοποιούνται, συνήθως, περισσότερα του ενός φίλτρα (αντηλιακές ουσίες) προκειµένου να καλύψουν µεγαλύτερο φάσµα υπεριώδους ακτινοβολίας (UltraViolet A, UVA : 320-400nm και UVB: 280-320nm). Και τα δύο αυτά κλάσµατα της υπεριώδους ακτινοβολίας είναι υπεύθυνα για τη φωτογήρανση και τη φωτοκαρκινογένεση.

Οι αντηλιακές oυσίες δεν καλύπτoυv oλόκληρo τo φάσµα της υπεριώδoυς ακτιvoβoλίας.

Στov πίvακα φαίvovται oρισµέvες από αυτές (ένας ή δύο εκπρόσωποι από κάθε οµάδα αντηλιακών ουσιών) και δίπλα τo µήκoς κύµατoς σε vαvoµέτρα. Από αυτές τις ουσίες, άλλες καλύπτoυv και άλλες όχι τηv υπεριώδη ακτιvoβoλία τύπoυ Α, γεγovός πoυ πρέπει vα πρoσέξoυµε ιδιαίτερα. Οι δύο τελευταίες ουσίες του πίνακα ανήκουν στα φυσικά φίλτρα, που δεv απoρρoφoύv τηv ακτιvoβoλία όπως τα υπόλοιπα µόρια, αλλά τηv αvταvακλoύv, και µάλιστα πoλλές φoρές αvάλoγα µε τo µέγεθός τoυς.

Οι αντηλιακές ουσίες προσφέρουν κάλυψη και στo oρατό και στo υπέρυθρo τµήµα της ηλιακής ακτιvoβoλίας, τα οποία ενοχοποιούνται για τη φωτoγήραvση. Εποµένως είναι σκόπιµο να ερευνηθεί το εύρος ακτινοβολίας που καλύπτει το αντηλιακό που χρησιµοποιούµε.

Επιλογή µορφής αντηλιακού ανάλογα µε τον τύπο δέρµατος

Για το πρόσωπο σε:
•Ξηρό δέρµα: αντηλιακά µε µορφή κρέµας.
•Ευαίσθητο, ευερέθιστο δέρµα: επειδή υπάρχει φόβος δυσανεξίας πρέπει να αποφεύγονται οι κρέµες και τα gel. Προτιµώνται οι µορφές των spray ή κρέµες ηµίρρευστες δηλαδή αυτές που χαρακτηρίζονται ως emulsion.
•Λιπαρό ή επιρρεπές σε ακµή δέρµα: προτιµώνται αντηλιακά µε µορφές gel, κρέµες στυπτικές και µη λιπαρές, καθώς και µε µορφή spray.

Για το σώµα σε:
•Δέρµα ξηρό ή ώριµο: αντηλιακά µε µορφή γαλακτωµάτων, ελαίων και λοσιόν λιπαρές.
•Δέρµα λιπαρό: επιλέγονται gel ή αφροί που εξατµίζονται εύκολα και λοσιόν υδροαλκοολούχες.

Αντηλιακά και δείκτης προστασίας

Ο δείκτης προστασίας ενός αντηλιακού καθορίζει πόσο περισσότερο µπορούµε να παραµείνουµε στον ήλιο µε τη χρήση αντηλιακού χωρίς να πάθουµε έγκαυµα. Για παράδειγµα, αν ο χρόνος που απαιτείται για την πρόκληση εγκαύµατος από τον ήλιο είναι 15 λεπτά και χρησιµοποιήσουµε αντηλιακό µε δείκτη προστασίας 8, µπορούµε να µείνουµε στον ήλιο 8 φορές περισσότερο (δηλαδή 2 ώρες) χωρίς να πάθουµε έγκαυµα.

Είναι σηµαντικό να διευκρινιστεί ότι εφαρµόζοντας το ίδιο αντηλιακό αρκετές φορές στη σειρά δεν επιµηκύνουµε τον ασφαλή χρόνο έκθεσης. Ο µόνος τρόπος να εξασφαλίσουµε επιπλέον προστασία είναι να χρησιµοποιήσουµε αντηλιακό µε υψηλότερο δείκτη προστασίας. Σηµαντικό ρόλο στη φωτοπροστασία παίζει η ποσότητα του αντηλιακού. Ο δείκτης προστασίας έχει καθοριστεί µε βάση µια συγκεκριµένη ποσότητα, η οποία είναι σαφώς µεγαλύτερη από αυτή που συνήθως χρησιµοποιούµε.

Πρέπει να είµαστε ενήµεροι ότι υπάρχουν διαφορετικοί ορισµοί των δεικτών προστασίας των αντηλιακών. Τα προϊόντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης χρησιµοποιούν το σύστηµα COLIPA ενώ οι ΗΠΑ το σύστηµα FDA. Τα δύο συστήµατα δεν είναι συγκρίσιµα, αλλά σε γενικές γραµµές το FDA επιτρέπει πολύ υψηλότερους βαθµούς προστασίας από ό,τι το σύστηµα COLIPA.

Τέλος θα πρέπει να γνωρίζουµε ότι η χρήση κάποιων αντιβιοτικών και φαρµάκων για την θεραπεία της ακµής είναι πιθανόν να µεταβάλλει την φωτοευαισθησία του ατόµου και την αντοχή του δέρµατος στην υπεριώδη ακτινοβολία. Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι δυνατή η πρόκληση εγκαύµατος, ακόµα και αν χρησιµοποιείται υψηλός δείκτης προστασίας.

Ποια είναι τα περισσότερο χρησιµοποιούµενα φίλτρα

•Τα φίλτρα ευρέος φάσµατος (UVA+UVB), απορροφητές της υπεριώδους ακτινοβολίας, όπως βενζοφαινόνες (οξυβενζόνη, µεξενόνη κ.ά.)
•Τα φυσικά φίλτρα που ανακλούν την ακτινοβολία, όπως διοξείδιο του τιτανίου και οξείδιο του ψευδαργύρου.
•Πολλές φορές σε αντηλιακά µε χηµικά φίλτρα ευρέος φάσµατος, χρησιµοποιούνται και φίλτρα στενού φάσµατος (PABA, παράγωγα κινναµωµικού οξέος, παράγωγα σαλικυλικού οξέος), καθώς και φίλτρα UVA (Arobenzole, Parsol 1789) για να επιτευχθεί καλύτερο φωτοπροστατευτικό αποτέλεσµα.

Τι άλλο περιέχουν τα αντηλιακά προϊόντα εκτός από τα φίλτρα προστασίας

Εµπεριέχουν ακόµα

Πολυµερή: είναι µόρια που χρησιµοποιούνται στα αντηλιακά ως παράγοντες γλοιότητας.
Σιλικόνες: κατηγορία πολυλειτουργικών συστατικών. Λειτουργούν ως µαλακτικές ουσίες, απορροφητικές, γαλακτωµατοποιητικές και ως ουσίες ελέγχου του ιξώδους των µιγµάτων.
Αντιοξειδωτικά: ουσίες που προστίθενται στα αντηλιακά για την αναστολή της αποσύνθεσής τους (οξείδωση, δυσάρεστη οσµή, τάγγιση).
Μαλακτικά: ουσίες για την ενυδάτωση του δέρµατος και την καλλυντική περιποίησή του.
Αλκοόλες: χρησιµοποιούνται στα αντηλιακά προϊόντα ως διαλυτικά και ως υµενιογόνοι παράγοντες της ελαιώδους φάσης.
’ρωµα και χρώµα.