Αλληλεπιδράσεις φρούτων και χυμών με φάρμακα

Από τη στιγμή που η λήψη της σωστής δόσης ενός φαρμάκου είναι κρίσιμη για τη διαφύλαξη της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητάς του, γίνεται φανερό το πόσο μεγάλη σημασία θα πρέπει να δίνεται στη διερεύνηση της σχέσης φαρμάκου και διατροφής, ώστε να εξασφαλίζεται η απορρόφηση της σωστής δοσολογίας των δραστικών ουσιών από τον οργανισμό και να αποφεύγονται τυχόν ανεπιθύμητες αλληλεπιδράσεις.

Η κατανάλωση φρούτων, όσο υγιεινή συνήθεια και αν αποτελεί έχοντας πολλαπλά οφέλη στη σωστή λειτουργία του οργανισμού, θα μπορούσε σε κάποιες περιπτώσεις να κάνει περισσότερο «κακό» παρά καλό, όπως για παράδειγμα όταν αυτή γίνεται σε συνδυασμό με τη λήψη ορισμένων φαρμάκων. Σε αυτή την περίπτωση, φυσικά συστατικά των φρούτων ή του χυμού τους θα μπορούσαν να ενισχύσουν ή να ελαττώσουν τη δράση των φαρμάκων, με αποτέλεσμα την αύξηση της τοξικότητάς τους ή την μείωση της αποτελεσματικότητάς τους.

Από τη στιγμή όμως που η λήψη της σωστής δόσης ενός φαρμάκου είναι κρίσιμη για τη διαφύλαξη της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητάς του, γίνεται φανερό το πόσο μεγάλη σημασία θα πρέπει να δίνεται στη διερεύνηση της σχέσης φαρμάκου και διατροφής, ώστε να εξασφαλίζεται η απορρόφηση της σωστής δοσολογίας των δραστικών ουσιών από τον οργανισμό και να αποφεύγονται τυχόν ανεπιθύμητες αλληλεπιδράσεις.

Στο πλαίσιο των γενικών αυτών αρχών της Φαρμακοδιατροφικής, εντάσσεται πρόσφατη έρευνα Καναδών επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο του Δυτικού Οντάριο η οποία παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Χημείας, στη Φιλαδέλφεια των Η.Π.Α. Η συγκεκριμένη έρευνα ρίχνει επιπλέον φως στις αλληλεπιδράσεις του γκρέιπ φρουτ με συγκεκριμένα φάρμακα, ενώ επεκτείνεται και στη σχέση άλλων φρούτων, όπως το πορτοκάλι και το μήλο, με ευρέως χρησιμοποιούμενα φάρμακα.

Η δυσμενής αλληλεπίδραση του γκρέιπ φρουτ με φάρμακα κατά της υπέρτασης είναι γνωστή εδώ και καιρό, αφού δραστικά συστατικά του φρούτου μπορούν να αυξήσουν επικίνδυνα τη δράση τους. Στα φύλλα οδηγιών χρήσης ορισμένων φαρμάκων μάλιστα, επισημαίνεται η αλληλεπίδραση αυτή καθώς και ο κίνδυνος υπερδοσολογίας από την ταυτόχρονη λήψη των φαρμάκων με την κατανάλωση γκρέιπ φρουτ.

Η νέα έρευνα όμως υποδεικνύει ότι σε άλλες περιπτώσεις τα συστατικά του γκρέιπ φρουτ (και άλλων φρούτων όπως το πορτοκάλι ή το μήλο) θα μπορούσαν να μειώσουν την αποτελεσματικότητα αντιισταμινικών φαρμάκων όπως η φεξοφεναδίνη, αλλά και πιθανότητα πολλών άλλων φαρμάκων, από αντιβιοτικά μέχρι αντικαρκινικά σκευάσματα.

Και αυτό διότι μία ουσία των φρούτων, η ναρινγκίνη, παρεμποδίζει το μηχανισμό πρόσληψης των φαρμάκων αυτών στο επίπεδο του λεπτού εντέρου, με αποτέλεσμα να προσλαμβάνεται στην κυκλοφορία του αίματος μικρή μόνο ποσότητα των φαρμάκων σε σχέση με την απαιτούμενη και να ελαττώνεται έτσι σημαντικά η αποτελεσματικότητά τους. Κατά κάποιον τρόπο δηλαδή «χάνεται» το όφελος από τη λήψη των φαρμάκων και ο ασθενής παραμένει ευάλωτος στην πάθηση για την οποία τα φάρμακα του χορηγήθηκαν.

Σε σχέση με τα στοιχεία της έρευνας, ο καθηγητής και μέλος του Βασιλικού Κολλεγίου του Λονδίνου, Τζέιμς Ρίτερ, σημειώνει «Τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης έρευνας είναι ιδιαίτερα ενδιαφέροντα αλλά θα χρειαστούν περισσότερες μελέτες ώστε να διασαφηνιστεί ακριβώς η βαρύτητα των αλληλεπιδράσεων στην κλινική πράξη καθώς και το ποια φρούτα και φάρμακα ενέχονται στις αλληλεπιδράσεις αυτές».

Παράλληλα η Κολέτ Μακ Κρίντι μέλος της Εθνικής Ένωσης Φαρμακοποιών της Μ.Βρετανίας τονίζει τη σπουδαιότητα του συμβουλευτικού ρόλου του φαρμακοποιού σε θέματα φαρμακοδιατροφής, λέγοντας πως «Οι φαρμακοποιοί θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην αποφυγή επιπτώσεων στην υγεία σε ασθενείς από δυσμενείς αλληλεπιδράσεις φαρμάκων με τροφές, συμβουλεύοντάς τους ποιες τροφές να προτιμούν ή να αποφεύγουν όταν τους χορηγούνται συγκεκριμένα φάρμακα».