δημοφιλέστερα άρθρα
Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS η σημερινή (1η Δεκεμβρίου), μια ευκαιρία για τον καθένα από εμάς να θυμηθεί ότι ο ιός HIV που προκαλεί τη νόσο υπάρχει ακόμη.
Μια ευκαιρία επίσης για σωστή ενημέρωση, προφύλαξη και κατάρριψη «μύθων» και προκαταλήψεων.
«Η επιδημία του AIDS εξελίσσεται συνεχώς κατά την τελευταία τριακονταετία σε παγκόσμιο επίπεδο. Στην Ελλάδα, από την εμφάνιση της νόσου έως σήμερα, έχουν καταγραφεί περισσότερα από 9.000 περιστατικά με κυριότερο τρόπο μετάδοσης τη σεξουαλική επαφή μεταξύ ανδρών. Τη σημαντική αύξηση των κρουσμάτων, που παρατηρήθηκε στα μέσα της τελευταίας δεκαετίας, ακολούθησε η σταθεροποίηση του ετήσιου αριθμού περιστατικών στα 550 - 600 συγκριτικά με τα 400 - 450 που είχαμε στις αρχές της δεκαετίας».
Τα παραπάνω επισημάνθηκαν από τους εκπροσώπους της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης και Αντιμετώπισης του AIDS Μ. Χίνη, Π. Γαργαλιάνο Κακολύρη και Μ. Λαζανά, με αφορμή το 22ο Πανελλήνιο Συνέδριο AIDS που ολοκληρώνει τις εργασίες του την περασμένη Κυριακή στην Αθήνα. «Ένας στους τρεις, από τους ασθενείς αυτούς, διαγιγνώσκεται σε προχωρημένο στάδιο νόσου με αποτέλεσμα να διατρέχει αυξημένο κίνδυνο νόσησης, νοσηλείας και θανάτου σχετιζόμενων με το AIDS. Για την καλύτερη επιτήρηση της HIV λοίμωξης και τον σχεδιασμό προγραμμάτων ενημέρωσης και πρόληψης, που θα στοχεύουν στις πλέον ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες, πρόκειται να ξεκινήσει και στη χώρα μας η ειδική εργαστηριακή ανίχνευση (RITA) των πρόσφατων (4-6 μήνες) λοιμώξεων από τον HIV.
Το 2011 συμπληρώνονται 15 χρόνια από την εισαγωγή της ισχυρής συνδυαστικής αντιρετροϊκής θεραπείας (HAART) στη θεραπευτική της HIV λοίμωξης. Τη δραστική μείωση της νοσηρότητας και της θνητότητας και τη μετατροπή της μέχρι τότε θανατηφόρας νόσου σε χρόνια, με ένα προσδόκιμο επιβίωσης σχεδόν φυσιολογικό, διαδέχθηκαν οι προβληματισμοί για τη μακροπρόθεσμη τοξικότητα της αγωγής, από τη μία, αλλά και η ανάδυση, από την άλλη, μη καιροσκοπικών νοσημάτων, όπως ηπατοπάθεια, νεφροπάθεια, καρδιαγγειακά νοσήματα και νεοπλασίες, τα οποία απειλούν τους ασθενείς με χρόνια μη θεραπευόμενη HIV λοίμωξη. Αποτέλεσμα των ανωτέρω, αλλά και της κυκλοφορίας νεότερων και λιγότερο τοξικών φαρμάκων, είναι η σύσταση για πρωιμότερη έναρξη θεραπείας ειδικά σε άτομα με συνυπάρχοντα νοσήματα. Η πρώιμη έναρξη θεραπείας εκτός από την ευεργετική της επίδραση στον έλεγχο της χρόνιας φλεγμονής φαίνεται ότι έχει σημαντική επίπτωση και στην πρόληψη της μετάδοσης της νόσου σε άλλα άτομα της κοινότητας.
Η έρευνα για την ανακάλυψη αποτελεσματικότερων και καλύτερα ανεκτών φαρμάκων έχει προσφέρει κατά την τελευταία διετία τέσσερα καινούργια αντιρετροϊκά σκευάσματα, εκ των οποίων τα δύο αποτελούν τους πρώτους εκπροσώπους δύο καινούργιων θεραπευτικών κατηγοριών (αναστολείς ιντεγκράσης και αναστολείς CCR5).
Οι ελπίδες μας για την ανάπτυξη εμβολίου και την οριστική θεραπεία της HIV λοίμωξης δεν έχουν μέχρι στιγμής ευοδωθεί, όμως η έρευνα συνεχίζεται προς αυτή την κατεύθυνση και ελπίζουμε να αποδώσει καρπούς στα επόμενα χρόνια. Μέχρι τότε, η σωστή ενημέρωση, η λήψη προφυλακτικών μέτρων και, πιθανόν, η θεραπεία των φορέων αποτελούν το αποτελεσματικότερο εργαλείο ελέγχου της εξάπλωσης της νόσου, κατέληξαν οι ειδικοί.
Η θεραπευτική αγωγή της HIV λοίμωξης
Γράφει ο ΜΑΡΙΟΣ Κ. ΛΑΖΑΝΑΣ, παθολόγος - λοιμωξιολόγος, διευθυντής Γ' Παθολογικού Τμήματος-Μονάδας Λοιμώξεων, Κοργιαλένειου Μπενάκειου ΝΕΕΣ
Από την ανακάλυψη του ιού της επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας του ανθρώπου (HIV), η έρευνα κατευθύνθηκε στη θεραπεία της νόσου. Αρχικά χρησιμοποιήθηκαν φάρμακα, κυρίως αντι-ιικά, που δεν είχαν κλινικά χρησιμοποιηθεί. Κύριος εκπρόσωπος αυτής της κατηγορίας ήταν η ζιδοβουδίνη (ΑΖΤ-Retrovir), σκεύασμα που συνεχίζει να χρησιμοποιείται.
Το ΑΖΤ πρόσφερε αρχικά μια ελπίδα ζωής στους ασθενείς, αλλά συγχρόνως και πολλές αντιδράσεις, δεδομένου ότι εμφανίζονταν πολλές ανεπιθύμητες ενέργειες λόγω της αυξημένης αρχικής δόσης και της προχωρημένης νόσου. Έτσι αυτό το πρώτο ευεργετικό φάρμακο έγινε μισητό από πολλούς ασθενείς. Στην πορεία προστίθενται νέα φάρμακα, κυρίως από την κατηγορία των νουκλεοσιδικών αναλόγων, αναστολέων της αντίστροφης μεταγραφάσης και η μονοθεραπεία έγινε διπλοθεραπεία, με τη χρησιμοποίηση δύο φαρμάκων από την ίδια κατηγορία.
Το θεραπευτικό τοπίο μεταβλήθηκε το 1996, όταν χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά ο συνδυασμός φαρμάκων από διαφορετικές κατηγορίες (νουκλεοσιδικών αναλόγων και αναστολέων των πρωτεασών), το γνωστό «κοκτέιλ» φαρμάκων. Κύριος εμπνευστής αυτής της έντονης αντιρετροiκής θεραπείας ήταν ο David Ηο, που είχε στόχο την έντονη ανοσολογική αποκατάσταση με αύξηση των CD4 λεμφοκυττάρων, υπεύθυνων για την άμυνα του οργανισμού και την «εξαφάνιση» των ιικών σωματιδίων, του ιικού φορτίου, υπεύθυνων για τη διαιώνιση της νόσου. Αυτός ο νέος στόχος της αντιρετροϊκής θεραπείας σε μεγάλο ποσοστό επιτεύχθηκε: αύξησε το προσδόκιμο επιβίωσης, αποκατέστησε το ανοσολογικό σύστημα, αλλά δεν μπόρεσε να εξαφανίσει τη νόσο, που ήταν και ο βασικός στόχος, δεδομένου ότι ο ιός «κρύβεται» σε πολλά όργανα, όπου τα φάρμακα διεισδύουν δύσκολα.
Οι νέες αυτές θεραπείες μετέτρεψαν τη HIV λοίμωξη σε χρόνια νόσο. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος ήταν αναγκαία η λήψη πολλών φαρμάκων, με αποτέλεσμα τη μη συμμόρφωση των ασθενών και την ανάπτυξη αντοχής, ενώ συγχρόνως εμφανίστηκαν ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως λιποδυστροφία, μεταβολικό σύνδρομο (σακχαρώδης διαβήτης, καρδιαγγειακά), ηπατική βλάβη κ.ά.
Με τα νεότερα αυτά δεδομένα, η φαρμακευτική έρευνα προσανατολίστηκε στην ανεύρεση νέων αντιρετροϊκών φαρμάκων, που θα έχουν τις ιδιότητες της έντονης ιικής καταστολής, με αποτέλεσμα την ανοσολογική αποκατάσταση, τη δυσκολία ανάπτυξης αντοχής, του εύκολου δοσολογικού σχήματος με ταυτόχρονη μείωση των χαπιών και την ελαχιστοποίηση των ανεπιθύμητων ενεργειών.
Η σύγχρονη αντιρετροϊκή αγωγή καταγράφεται σε οδηγίες μεγάλων ιατρικών εταιρειών και είναι αποτέλεσμα εκτεταμένων μελετών. Προτείνεται η έναρξη αντιρετροϊκής αγωγής σε όλα τα άτομα που έχουν αριθμό CD4 λεμφοκυττάρων κατώτερο των 350, ανεξαρτήτως συμπτωμάτων. Στα άτομα με CD4 λεμφοκύτταρα μεταξύ 350-500 συνιστάται αντιρετροϊκή θεραπεία υπό προϋποθέσεις, όπως συλλοίμωξη από ηπατίτιδα, νεφροπάθεια ή άλλη ανεπάρκεια οργάνου με ιικό φορτίο >105 c/ml ή ταχεία πτώση των CD4 λεμφοκυττάρων, ηλικία μεγαλύτερη των 50, ύπαρξη εγκυμοσύνης, υψηλός κίνδυνος για καρδιαγγειακά νοσήματα, κακοήθεια. Αναμφίβολα θα πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη η επιθυμία του ασθενούς. Τελευταία, υπάρχει τάση έναρξης θεραπείας με CD4 υψηλότερα των 500, και μελέτες οι οποίες είναι σε εξέλιξη αναμένεται να την επιβεβαιώσουν.
Δεν θα πρέπει πάντως να παραγνωρίζεται ότι η αντιρετροϊκή θεραπεία εκτός των ευεργετικών αποτελεσμάτων στην αντιμετώπιση της HIV λοίμωξης, προσφέρει σημαντική βοήθεια στη δημόσια υγεία, δεδομένου ότι μειώνεται η μολυσματικότητα των πασχόντων.
Στη φαρέτρα της αντιρετροϊκής θεραπείας, στην έναρξή της, οι διεθνείς οδηγίες συνιστούν τη σύγχρονη χορήγηση νουκλεοσιδικών αναλόγων της αντίστροφης μεταγραφάσης με μη νουκλεοσιδικά ανάλογα. Στην ανωτέρω θεραπεία προτείνεται ο σταθερός συνδυασμός TDF/FTC (Truvada) ή ABC/3TC (Kivexa) με EFV (Stocrin) ή NVP (Viramune). Στην επιλογή του ανωτέρω θεραπευτικού σχήματος έχει σημαντικά βοηθήσει ο σταθερός συνδυασμός TDF/FTC/EFV (Atripla). Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να λαμβάνεται στους υποψηφίους ασθενείς στο Stocrin και να αποκλείονται ψυχιατρικοί ασθενείς, ενώ θα πρέπει να τονίζεται η εμφάνιση διαταραχών στον ύπνο, ζάλης και ιλίγγου. Επίσης, θα πρέπει να αποφεύγεται το Abacavir σε ασθενείς με ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου ενώ του Tenofovir σε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια.
Ο έτερος συνδυασμός πρώτης γραμμής είναι ο σταθερός συνδυασμός Truvada ή Kivexa με ενισχυμένους με ριτοναβίρη αναστολείς των πρωτεασών, όπως ATV/r (Reyataz/Norvir) DRV/r (Prezistar/Norvir) LPV/r (Kaletra), SQV/r (Saquinavir/Norvir). Τα ανωτέρω σχήματα, που περιλαμβάνουν αναστολείς των πρωτεασών, θεωρείται ότι έχουν έντονη αντιρετροϊκή δράση, μικρότερο ποσοστό ανάπτυξης μεταλλάξεων αντοχής, μικρότερο ποσοστό ανάπτυξης λιποδυστροφίας. Στα ανωτέρω θεραπευτικά σχήματα θα πρέπει να τονιστούν η πολύ καλή δραστικότητα του Reyataz με ελάχιστες ανεπιθύμητες ενέργειες, ευκολία λήψης, μείωση των μεταβολικών παραμέτρων (χοληστερίνης, τριγλυκερίδια), η έντονη αντιρετροϊκή δράση του Prezista και η ωφέλιμη δράση του Kaletra στο ΚΝΣ.
Στα ανωτέρω θεραπευτικά σχήματα θα πρέπει να προστεθούν οι αναστολείς της σύντηξης, της ιντεγκράσης και του υποδοχέα CCR5 που εμπλουτίζουν τη θεραπεία, ιδιαίτερα των ασθενών με προβλήματα αντοχών ή ανεπιθύμητων ενεργειών. Δεδομένης πλέον της αποτελεσματικής αντιρετροϊκής αγωγής, δεν θα πρέπει να παραγνωρίζουμε την πρόληψη, που είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της αντιμετώπισης της HIV λοίμωξης.
«Ενημέρωση - Προφύλαξη - Εξέταση: το δικό μας μότο ζωής»
Με κεντρικό μήνυμα «Ενημέρωση - Προφύλαξη - Εξέταση: το δικό μας μότο ζωής», η καμπάνια της PRAKSIS και του ΚΕΝΤΡΟΥ ΖΩΗΣ, δύο Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, εστιάζει τόσο στην απαραίτητη χρήση του προφυλακτικού όσο και στην εξέταση του γενικού πληθυσμού σε τακτά χρονικά διαστήματα, αναδεικνύοντας τη σημασία της ατομικής ευθύνης του καθενός ξεχωριστά στον περιορισμό της λοίμωξης.
Πλήθος εθελοντών ανώνυμων και διασήμων φωτογραφήθηκαν και πρωταγωνίστησαν για να ενισχύσουν τα μηνύματα ενημέρωσης, προφύλαξης και εξέτασης γύρω από τον ιό HIV-AIDS καθώς και της καταπολέμησης του κοινωνικού στιγματισμού.
Παράλληλα, για το διάστημα 23 Νοεμβρίου μέχρι και 22 Δεκεμβρίου έχουν προγραμματιστεί εκδηλώσεις και δρώμενα ευαισθητοποίησης, πληροφόρησης και εκπαίδευσης, που απευθύνονται τόσο στον ελληνικό όσο και στον μεταναστευτικό πληθυσμό.
Η ιδιαιτερότητα της εκστρατείας αυτής έγκειται σε δύο σημεία: αγκαλιάζει όλους τους πληθυσμούς (γηγενείς, μετανάστες, άτομα με αναπηρίες) και θα διατρέχει όλο το έτος ασταμάτητα.
«Το AIDS στον δυτικό κόσμο πιστεύουμε ότι είναι υπόθεση και ατομικής ευθύνης. Παρ' όλες τις ατέλειες και τις ελλείψεις που εντοπίζονται σε κεντρικό επίπεδο, την αποσπασματική ενημέρωση, τη διαπιστωμένη ανάγκη για μεγαλύτερες δαπάνες στα κέντρα πρόληψης και έρευνας, αλλά και κυρίως τη δυσκολία ελεύθερης πρόσβασης πληθυσμών στην εξέταση και στη φαρμακευτική αγωγή, ο καθένας μας οφείλει να αναλάβει τις προσωπικές του ευθύνες στο ζήτημα αυτό. Με τη φετινή καμπάνια επικεντρωνόμαστε στη χρήση του προφυλακτικού, ως μοναδικού αξιόπιστου μέσου πρόληψης αλλά, και κυρίως στην τακτική εξέταση, που μας αφορά όλους» τόνισε στην παρουσίαση ο πρόεδρος της PRAKSIS, Τζανέτος Αντύπας.
Η εκστρατεία αυτή είναι σχεδιασμένη και προσανατολισμένη στην προώθηση μηνυμάτων για όλα τα άτομα ηλικίας από 15 έως 35 ετών και για διαφορετικές πληθυσμιακές ομάδες. Θεωρώντας ότι ήδη υπάρχει ένα πολυπολιτισμικό παζλ εθνοτήτων και διαφορετικών χωρών προέλευσης, η καμπάνια μας θα είναι μεταφρασμένη σε 12 διαφορετικές γλώσσες ενώ ταυτόχρονα τα οπτικοακουστικά μας μηνύματα (ενημερωτικού - εκπαιδευτικού χαρακτήρα) θα προωθηθούν ταυτόχρονα όχι μόνο στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και επικοινωνίας αλλά και στις κοινότητες των ίδιων των μεταναστών οι οποίοι θα εκπαιδευτούν τόσο από το ΚΕΕΛΠΝΟ όσο και από εθελοντές των οργανώσεών προκειμένου η ενημέρωση αυτή να μην είναι ad hoc αλλά να έχει διάρκεια και πολλαπλασιαστική εμβέλεια.
Οι εκδηλώσεις, οι οποίες θα έχουν διάρκεια ενός μήνα (με κεντρικό άξονα την 1η Δεκεμβρίου - Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS), αλλά και το επικοινωνιακό μέρος της καμπάνιας το οποίο θα έχει διάρκεια τριών μηνών, θα λαμβάνουν χώρα και θα προσανατολίζονται στην προσέγγιση των πληθυσμών με τρόπο διαδραστικό, προτείνοντας έτσι μια διαφορετική οπτική της διάδοσης των μηνυμάτων, τα οποία θα προωθούνται όχι μόνο με έντυπο υλικό αλλά και με τη χρήση της νέας τεχνολογίας.
Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων περιλαμβάνει συνέντευξη Τύπου (την 1η Δεκεμβρίου στον Ιανό), Free Hugs με γνωστούς ηθοποιούς, παρουσιαστές, καλλιτέχνες, αθλητές κ.ά.), πορεία ενημέρωσης με τη συνοδεία κρουστών στο κέντρο της Αθήνας, διανομή ενημερωτικού υλικού και προφυλακτικών σε όλη την Ελλάδα: Αθήνα, Πειραιά, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Κομοτηνή, Μυτιλήνη, Κρήτη καθώς και σε όλα τα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα και τα ΤΕΙ της χώρας.
Η εκστρατεία επίσης συνδιοργανώνει με το Screw και το Enola, το Fuck aids στη Θεσσαλονίκη το οποίο θα πραγματοποιηθεί την 1η και 2 Δεκεμβρίου με δρώμενα, ομιλίες στο Ολύμπιον και συμμετοχή στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η εκστρατεία «ενημέρωση - προφύλαξη - εξέταση: το δικό μας μότο ζωής» υποστηρίζεται και τελεί υπό την αιγίδα του ΚΕΕΛΠΝΟ με το οποίο οι διοργανώτριες ΜΚΟ συνεργάζονται καθ' όλη τη διάρκειά της.
Πηγή: Ελευθεροτυπία (27/11/2010)
Αρχική σελίδα
