1,7 εκατομμύρια ιοί υπάρχουν στον πλανήτη μας

Το πρόγραμμα ονομάζεται "Global Virome Project” και στοχεύει στη χαρτογράφηση και ταυτοποίηση των ιών, οι οποίοι στη συντριπτική τους πλειοψηφία αποτελούν terra incognita (άγνωστη γη). Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι σήμερα οι ιοί που προσβάλουν τον άνθρωπο και έχουν ταυτοποιηθεί είναι μόλις 263, ενώ οι ειδικοί εκτιμούν ότι το σύνολο των ιών αγγίζει το 1,7 εκατομμύρια, από τους οποίους οι 630.000-830.000 έχουν ζωονοσικό δυναμικό!

Έχει πλέον αποδειχθεί ότι η ανθρωπότητα είναι πολύ ευάλωτη σε ιογενείς απειλές, καθώς όλες οι προσπάθειες μέχρι σήμερα επικεντρώνονται στην καταπολέμηση επιδημιών που έχουν ήδη ξεσπάσει, ενώ δεν έχει ακόμα καταστεί εφικτός ο πρωταρχικός στόχος της πρόληψής τους. Μάλιστα, με την πρόοδο της τεχνολογίας σε όλα τα επίπεδα και τις αλλαγές που έχουν συντελεστεί τις τελευταίες δεκαετίες στις μετακινήσεις –τόσο σε ότι αφορά τον τουρισμό, όσο και τις μεταναστευτικές ροές- παρατηρείται έξαρση σοβαρών ιογενών επιδημιών, όπως, για παράδειγμα αυτών που προκλήθηκαν από τον ιό SARS, τον Ebola, τον ιό Zika, κ.λ.π.

Αυτά επισημαίνουν, με αφορμή τη διεξαγωγή του 21ου Πανευρωπαϊκού Συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Κλινικής Ιολογίας (ESCV) στην Αθήνα (23-26 Σεπτεμβρίου) και την Παγκόσμια Ημέρα Κατανόησης των Ιών (3 Οκτωβρίου), κορυφαίοι καθηγητές από τη χώρα μας.

Όπως τόνισε ο Καθηγητής Κλινικής Ιολογίας Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης - Διευθυντής του Εργαστηρίου Κλινικής Ιολογίας του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ηρακλείου, Γεώργιος Σουρβίνος, «οι ιοί είναι συνυφασμένοι με την ανθρώπινη ζωή καθώς πολλαπλασιάζονται και μεταδίδονται, προσβάλλοντας τα ανθρώπινα κύτταρα. Έχουν αναπτύξει ιδιαίτερα ευέλικτους μηχανισμούς μόλυνσης των κυττάρων-στόχων τους με απώτερο σκοπό την εξάπλωσή τους. Οι τρόποι μετάδοσης ποικίλουν ανάμεσα στους ιούς, όπως π.χ. από άνθρωπο σε άνθρωπο, από έντομα σε άνθρωπο, από το περιβάλλον στον άνθρωπο, κλπ. Η συμβίωση μεταξύ ιού και κυττάρου-ξενιστή, είναι δυνατόν να προκαλεί ένα μεγάλο εύρος καταστάσεων για τον οργανισμό, από εντελώς ασυμπτωματική, πρόκληση ελαφρών συμπτωμάτων όπως αυτά ενός κοινού κρυολογήματος, πολύ σοβαρές λοιμώξεις όπως αυτές του κεντρικού νευρικού συστήματος ή ακόμα και το θάνατο.

Ισχυρό όπλο για την ανίχνευση των ιογενών λοιμώξεων που προσβάλλουν τον άνθρωπο αποτελούν οι σύγχρονες μοριακές διαγνωστικές πλατφόρμες που εφαρμόζονται πλέον σε επίπεδο ρουτίνας στα εργαστήρια, εξασφαλίζοντας μέγιστη ευαισθησία και ειδικότητα στην ανίχνευση των ιών, προσφέροντας άμεσες διαγνωστικές λύσεις σε οξέα και επείγοντα περιστατικά. Οι μεθοδολογίες αυτές εφαρμόζονται σε συστήματα υγείας μεγάλων χωρών αλλά και στη χώρα μας καθώς τα οφέλη της είναι πολλαπλά, προσφέροντας άμεσες και αξιόπιστες ιατρικές πληροφορίες για ιογενείς λοιμώξεις ή συλλοιμώξεις σε επείγοντα περιστατικά και ευπαθείς ομάδες πληθυσμού (π.χ. νεογνά, παιδιά, μεταμοσχευμένους, κλπ), συμβάλλοντας στο σωστό ιατρικό χειρισμό των ασθενών (π.χ. απομόνωση ασθενών για αποφυγή διασποράς σε νοσοκομείο) και εξοικονομώντας οικονομικούς πόρους από άσκοπη νοσηλεία ή ατεκμηρίωτη προληπτική χορήγηση αντιβιοτικών.