Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #201

Τ ο κάπνισμα είναι υπεύθυνο για 8.000.000 θανάτους ετησίως με πάνω από 1.300.000 θύματα από παθη- τική έκθεση στον καπνό (second-hand smokers) 2 , ενώ αποτελεί τον πρώτο παράγοντα θανάτων, συνοδών ασθενειών και φτωχοποίησης παγκοσμίως. Η παθητική έκθεση στα 4000 χημικά από τον καπνό των τσιγάρων, 250 από τα οποία έχουν αποδειχθεί επιβλαβή για την υγεία και 50 από αυτά με γνω- στή καρκινογόνο δράση, οδηγούν σε σοβαρές καρδιαγγειακές και αναπνευστικές ασθένειες, όπως τη στεφανιαία νόσο και τον καρ- κίνο των πνευμόνων, καθώς και 6.000.000 πρόωρους θανάτους το 28% των οποίων αφορά παιδιά. Παρά τις εμφανείς επιβαρυντικές επιπτώσεις στην υγεία από τη χρήση του καπνού, λίγοι είναι οι χρήστες που μπορούν να αντι- ληφθούν τον κίνδυνο που διατρέχουν. Σε έρευνα που διεξήχθη το 2009 μόνο το 38% των καπνιστών φαίνεται να γνώριζε ότι το κάπνισμα προκαλεί στεφανιαία νόσο και μόνο το 27% γνώ- ριζε ότι προκαλεί καρδιακή προσβολή. Ως αποτέλεσμα αυτού, οι καπνιστές υποτιμούν τους σοβαρούς κινδύνους που ενέχει το τσι- γάρο για αυτούς και τους γύρω τους. Επιπρόσθετα πολλοί είναι αυτοί που αψηφούν τις εθιστικές ιδιότητες που φέρει η νικοτίνη, μια ουσία που αποδεδειγμένα προκαλεί φαρμακολογική εξάρ- τηση, δυσχεραίνοντας περαιτέρω την προσπάθεια διακοπής του καπνίσματος. Στη χώρα μας το 24,9% 3 των Ελλήνων είναι καπνι- στές και το 5,3% περιστασιακοί καπνιστές. Το ποσοστό αυτό σε συνδυασμό με ότι λίγοι είναι οι εσωτερικοί χώροι στους οποίους Με βάση τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το κάπνισμα έχει χαρακτηριστεί ως επιδημία και αποτελεί τον πρώτο και πιο σοβαρό παράγοντα κινδύνου μεταξύ των μη μεταδοτικών ασθενειών που μπορούν να αποτραπούν, αφού συνδέεται με 6 από τις 8 πρώτες αιτίες θανάτου στον πλανήτη 1 . Βοηθώντας τους ασθενείς να διακόψουν το κάπνισμα το κάπνισμα απαγορεύεται όπως ορίζει η νομοθεσία, ουσιαστικά οδηγεί σε παθητική έκθεση ένα μεγάλο τμήμα των Ελλήνων που επισκέπτονται χώρους διασκέδασης και υποχρεώνονται να εκτίθε- νται στον καπνό των άλλων. Η καταπολέμηση του καπνίσματος αποτελεί προτεραιότητα για πολλές κυβερνήσεις λόγω των σοβαρών επιπτώσεών του στη δημόσια υγεία και την πίεση που ασκεί στα οικονομικά των ασφα- λιστικών ταμείων. Τα φαρμακεία κοινότητας –λόγω της υψηλής επιστημονικής κατάρτισης των υπεύθυνων φαρμακοποιών, τους υψηλούς δεσμούς εμπιστοσύνης με το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας, τη μεγάλη επισκεψιμότητα που καταγράφουν καθώς και την πυκνότητα και γεωγραφική διασπορά των σημείων πρό- σβασης στην επικράτεια (99 φαρμακεία ανά 100.000 κατοίκους)– αποτελούν τον κατεξοχήν πρωταρχικό και πρωτοβάθμιο χώρο συ- νάντησης με την ανοιχτή κοινωνία για τη διάδοση των πολιτικών κατά του καπνίσματος. ΤΟ ΑΤΜΙΣΜΑ ΩΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΛΥΣΗ Τα τελευταία χρόνια, πολλοί άνθρωποι έχουν στραφεί στο άτμι- σμα (ή αλλιώς ηλεκτρονικό τσιγάρο) ως εναλλακτική λύση στο κάπνισμα. Αν και αρχικά θεωρήθηκε ασφαλέστερο, η επιστήμη έχει πλέον δείξει ότι και το άτμισμα έχει κινδύνους. Εισπνοή χημικών ουσιών: Τα υγρά που χρησιμοποιούνται στο άτμισμα περιέχουν προπυλενογλυκόλη και φυτική γλυκερίνη, ενώ συχνά προστίθενται νικοτίνη και αρωματικές ουσίες. Κατά την ατμοποίηση, αυτές οι ουσίες διασπώνται και σχηματίζουν δυνητικά τοξικά υποπροϊόντα, όπως η φορμαλδεΰδη και η ακεταλδεΰδη, τα οποία σχετίζονται με κινδύνους για την υγεία του αναπνευστικού συστήματος. Επιδράσεις στην υγεία των πνευμόνων: Το άτμισμα έχει συσχε- τιστεί με αυξημένο κίνδυνο αναπνευστικών προβλημάτων, όπως βρογχίτιδα και αυξημένη βρογχική αντιδραστικότητα. Έρευνες δεί- N E W Y E A R ’ S R E S O L U T I O N S / Δ Ι Α Κ Ο Π Η Κ Α Π Ν Ι Σ Μ Α Τ Ο Σ Πάνος Ζαρογουλίδης φαρμακοποιός, ΜΒΑ 20 | Οκτώβριος – Νοέμβριος 2024 | Οργάνωση - λειτουργία φαρμακείου