Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #200

Επιπλέον, στις περισσότερες από τις μελέτες, η χρήση ΣΔ αυξά- νεται με την ηλικία. Οι ηλικιωμένοι κινδυνεύουν από υποσιτισμό για διάφορους λόγους, όπως δυσκολίες στη μάσηση, δυσαπορ- ρόφηση, άνοια και συνοσηρότητες, επομένως τα συμπληρώματα μπορεί να τους βοηθήσουν να καλύψουν τις διατροφικές απαι- τήσεις του οργανισμού τους. Προκειμένου να ξεπεραστούν οι ελλείψεις σε βιταμίνη Β12, βιταμίνη D και ασβέστιο, που εμφανί- ζονται συχνά σε αυτόν τον πληθυσμό, πολλές χώρες συνιστούν τη λήψη συμπληρωμάτων βιταμινών και μετάλλων. Παραδόξως όμως, οι ηλικιωμένοι δεν καταναλώνουν ΣΔ για δι- ατροφικούς λόγους, αλλά για να ενισχύσουν το ανοσοποιητικό τους ή για να συμπληρώσουν μια θεραπεία που αφορά την υγεία συγκεκριμένων οργάνων του σώματος. Σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα ωστόσο θα πρέπει να λάβουμε υπόψιν μας με ιδιαίτερη προσοχή τη λοιπή φαρμακευτική αγωγή, ειδικά στις περιπτώσεις πολυφαρμακίας. Επιπλέον, υπάρχει ση- μαντική ανησυχία για όσους καταναλώνουν συμπληρώματα που περιέχουν μη θρεπτικά συστατικά (π.χ. φυτικά, βότανα, φύκια), τα οποία λόγω του χαρακτηρισμού τους ως «φυτικά - φυσικά» θε- ωρούνται ασφαλή και αβλαβή. Εδώ υπάρχει ανάγκη για επίση- μες οδηγίες σχετικά με την κατάλληλη χρήση συμπληρωμάτων διατροφής και φυτικών σκευασμάτων χωρίς ιατρική συνταγή, λόγω της πιθανής εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών. Από μελέτες έχει καταδειχθεί ότι δυνητικά σημαντικές αλληλε- πιδράσεις ήταν παρούσες στο 15,1% των ηλικιωμένων ατόμων, γεγονός που μπορεί να αναδείξει τον επιστημονικό ρόλο του φαρμακοποιού κατά την επιλογή κατάλληλου συμπληρώματος βάσει της φαρμακευτικής αγωγής. ΟΙ ΛΟΓΟΙ ΠΟΥ ΟΔΗΓΟΥΝ ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΣΤΗ ΛΗΨΗ ΣΔ Παρόλο που σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφά- λεια των Τροφίμων (EFSA), «τα συμπληρώματα διατροφής προ- ορίζονται για τη διόρθωση των διατροφικών ελλείψεων και για τη διατήρηση επαρκούς πρόσληψης ορισμένων θρεπτικών συ- στατικών», έχει τεκμηριωθεί σε πολλές έρευνες ότι οι χρήστες ΣΔ τείνουν να τα καταναλώνουν για την επίτευξη ή τη διατήρηση της καλής κατάστασης υγείας και όχι για να καλύψουν τα δια- τροφικά τους κενά. Είναι χαρακτηριστικό ότι η εμφάνιση της Covid-19 εστίασε την προσοχή των καταναλωτών σε λύσεις για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και για την καταπολέμηση των συ- μπτωμάτων του ιού. Με βάση αναλύσεις τάσεων καταναλωτών, το ενδιαφέρον για ΣΔ με βιταμίνη C, βιταμίνη D, κουρκουμά, ψευδάργυρο και σκόρδο κορυφώθηκε κατά τα δύο πρώτα κύ- ματα της πανδημίας Covid-19, χωρίς να υπάρχουν επαρκή στοι- χεία που να προτείνουν υπέρ ή κατά των ουσιών αυτών για την πρόληψη ή τη θεραπεία της νόσου. Επιπλέον, με βάση μελέτες που πραγματοποιούνται ώστε να αξιολογήσουν την αναγκαιότητα για λήψη ΣΔ, τα αποτελέσμα- τα είναι αντικρουόμενα, κυρίως ως προς τις θετικές επιπτώσεις στην υγεία, και πάντα αναλύοντας συγκεκριμένα συστατικά. Για παράδειγμα, τυχαιοποιημένες μελέτες έδειξαν μια σχέση μεταξύ πολυβιταμινών και μετάλλων με τη μείωση όλων των περιπτώσεων καρκίνου στους άνδρες, καθώς και μια συσχέτιση μεταξύ της χρήσης αντιοξειδωτικών και βιταμίνης D με τη μεί- ωση της συχνότητας εμφάνισης καρκίνου. Παρόλα αυτά, άλλες μελέτες δεν επαληθεύουν αυτά τα ευρήματα, ενώ δεν βρίσκουν όφελος και σε καρδιαγγειακές νόσους. ● Πηγές: 1. Papatesta E.M, et al., “Is Dietary (Food) Supplement Intake Reported in European National Nutrition Surveys?” Nutrients 2023 , 15(24), 5090; 2. Kanellou A., et al. British Journal of Nutrition, 2023 , 129, 2174–2181 22 | Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2024 | Οργάνωση – λειτουργία φαρμακείου