Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #198

Οι αλλεργίες αποτελούν ένα δημοφιλές και αυξανόμενο ζήτημα δημόσιας υγείας, ειδικά για τα παιδιά και τους ανθρώπους που ζουν σε αστικό περιβάλλον. Δυσχεραίνουν την ποιότητα ζωής και γι’ αυτό αναζητούνται λύσεις για την αντιμετώπισή τους ή τη μείωση των συμπτωμάτων τους. Μία από αυτές θα μπορούσε να είναι η χρήση προβιοτικών. Προβιοτικά: Μπορούν να βοηθήσουν στις αλλεργίες; Ο κατάλογος των αλλεργικών ασθενειών που δημο- σιεύει ο Π.Ο.Υ. περιλαμβάνει: άσθμα, ρινίτιδα, επι- πεφυκίτιδα, ρινοκολπίτιδα, αναφυλαξία, ατοπική δερματίτιδα, κνίδωση και αγγειοοίδημα, καθώς και δευτερογενείς αντιδράσεις που προκαλούνται από φάρμακα, τρό- φιμα ή δήγματα εντόμων. Η αλλεργία ορίζεται ως μια αντίδραση υπερευαισθησίας που προκαλείται από μια ανοσολογική απόκριση σε ένα συγκεκριμένο αντιγόνο, γνωστό ως αλλεργιογόνο. Τα αλ- λεργιογόνα αλληλεπιδρούν με τα κύτταρα της φυσικής ανοσίας του οργανισμού μας και η επαναλαμβανόμενη επαφή με ένα αλ- λεργιογόνο πυροδοτεί την ενεργοποίηση των μαστοκυττάρων και των βασεόφιλων και την απελευθέρωση αλλεργικών μεσολαβη- τών, με αποτέλεσμα συμπτώματα που κυμαίνονται από φτέρνισμα και φαγούρα μέχρι σοβαρή δύσπνοια και αναφυλαξία. Τα τελευταία χρόνια, ο επιπολασμός των αλλεργικών ασθενειών έχει αυξηθεί πολύ, σε σημείο που το 30-40% του παγκόσμιου πληθυσμού πάσχει πλέον από μία ή περισσότερες αλλεργικές ασθένειες. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτές οι ασθένειες επηρεάζουν όλες τις ηλικιακές ομάδες, αλλά αναφέρονται συχνό- τερα στην παιδική ηλικία. Η «ΥΠΟΘΕΣΗ ΥΓΙΕΙΝΗΣ» ΕΞΗΓΕΙ ΤΟΝ ΕΠΙΠΟΛΑΣΜΟ Μια κοινή εξήγηση για τον αυξημένο επιπολασμό των αλλεργι- κών ασθενειών είναι η «υπόθεση υγιεινής», που προτάθηκε για πρώτη φορά το 1989 από τον Strachan, στην οποία αναφέρεται ότι η έλλειψη έκθεσης στην παιδική ηλικία σε μολυσματικούς πα- ράγοντες, συμβιωτικούς μικροοργανισμούς και παράσιτα αυξάνει την ευαισθησία του παιδιού σε αυτές τις ασθένειες αργότερα στη ζωή. Η μειωμένη μικροβιακή έκθεση λόγω βελτιωμένης υγιεινής, οι αλλαγές στη διατροφή (αύξηση της πρόσληψης επεξεργασμέ- νης τροφής) και η αυξημένη χρήση αντιβιοτικών μπορεί να είναι καθοριστικοί παράγοντες για τον επιπολασμό των αλλεργιών. Επι- πλέον, υπάρχουν πολλά στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η ζωή σε αγροτικές περιοχές στην παιδική ηλικία έχει προστατευτική επί- δραση έναντι αλλεργικών παθήσεων, όπως η ατοπία, η αλλεργική ρινίτιδα και το άσθμα. Αυτό μπορεί να σχετίζεται με παράγοντες που προέρχονται από το περιβάλλον, όπως η επαφή με βακτηριακές ενδοτοξίνες, η επαφή με ζώα ή η πρόσληψη ακατέργαστου ή ελαφρά επεξεργασμένου γάλακτος. Τις τελευταίες δεκαετίες, η μετανάστευση από την πα- ραδοσιακή γεωργία στο αστικό περιβάλλον και η έλλειψη επαφής με ζώα έχουν συσχετιστεί με την αύξηση της συχνότητας εμφάνι- σης αλλεργικών ασθενειών. Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΔΡΑΣΗΣ ΤΩΝ ΑΛΛΕΡΓΙΚΩΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΩΝ Στις αλλεργικές αντιδράσεις, υπάρχει ανισορροπία μεταξύ των Τ-βοηθητικών κυττάρων Th1 και Th2 λεμφοκυττάρων, υπέρ των Th2 λεμφοκυττάρων. Τα Th1 λεμφοκύτταρα είναι το κλειδί για την αντιμετώπιση μολύνσεων, ενεργοποιώντας τα μακροφάγα για να υπερασπιστούν τον οργανισμό. Τα λεμφοκύτταρα Th2 από την άλλη ενεργοποιούν τα ηωσινόφιλα και τα μαστοκύτταρα και επά- γουν την παραγωγή ανοσοσφαιρίνης IgE που ευθύνεται για τις αλλεργίες. Αυτές οι αλλεργίες προκαλούνται από μια ακατάλληλη ανοσολογική απόκριση των λεμφοκυττάρων Th2 σε διαφορετικά αντιγόνα, συμπεριλαμβανομένων περιβαλλοντικών ή τροφικών. Η ενεργοποίηση αυτής της απόκρισης οδηγεί στην έκκριση ιντερ- λευκινών IL-4, IL-5 και IL-13 και σε μια ειδική για το αλλεργιο- γόνο παραγωγή IgE, η οποία οδηγεί στην αλλεργική φλεγμονώδη απάντηση. Η ιντερφερόνη (INF)-γ αναστέλλει τη δραστηριότητα Δρ. Σταύρος Ε. Μπαριάμης Φαρμακοποιός – Χημικός, MPharm, MSc, PhD, stbariamis@gmail.com Ε Μ Β Α Θ Ύ Ν Ο Ν Τ Α Σ Σ Τ Ι Σ Ε Π Ο Χ Ι Α Κ Έ Σ Α Λ Λ Ε Ρ Γ Ί Ε Σ Special Report 42 | Φεβρουάριος – Μάρτιος – Απρίλιος 2024 |