Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #196

την εξαντλητική μελέτη όλων των παραμέτρων κατέληξαν στην επιλογή 18 φυτικών ειδών. Από αυτά, άλλα είναι ευρύτατα γνωστά, όπως το καλοκαιρινό θρούμπι ( Satureja ortensis ), τα είδη της ρίγα- νης ( Origanum majorana και Origanum vulgare ssp. hirtum ) και του φασκόμηλου ( Salvia fruticosa, Salvia pomifera, Salvia officinalis, Salvia sclarea ), το τσάι του βουνού ( Sideritis scardica ), το θυμά- ρι ( Τhymus vulgaris ), το βαλσαμόχορτο ( Hypericum perforatum ), το μελισσόχορτο ( Melissa officinalis ), η αγριοτριανταφυλλιά ( Rosa damascena ) και άλλα είναι λιγότερο γνωστά, όπως τα Umbilicus horizentalis, Sedum sediforme, Paeonia mascula . Το τσάι του βουνού (ιδιαίτερα το Sideritis raeseri και Sideritis clandestina ) και τα διαφορετικά taxa της αυτοφυούς Salvia έχουν αποτελέσει αντικείμενο μελετών και του Εργαστηρίου Φαρμακο- γνωσίας του Πανεπιστημίου Πατρών. Έχουμε αναπτύξει εργαλεία για τον προσδιορισμό της χημικής τους σύστασης, έχουμε δείξει τις αντιοξειδωτικές τους ιδιότητες και παράλληλα έχουμε αναπτύ- ξει νέους τρόπους εκχύλισης με φυσικά συστατικά (φυσικοί βαθέ- ως ευτηκτικοί διαλύτες) για να μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε καλλυντικά προϊόντα. Ιδιαίτερα για τη Salvia verticillata, ένα είδος πλούσιο σε ροσμαρινικό οξύ, έχουμε δείξει και ανασταλτική δράση επί της τυροσινάσης. Η αντράκλα ( Portulaca oleracea ) είναι ένα φυτό περισσότερο γνω- στό για τη χρήση του στη μαγειρική. Όμως εμείς με έναυσμα μελέ- τες που δείχνουν ότι προστατεύει τους ινοβλάστες και τα κερατινο- κύτταρα από την υπεριώδη ακτινοβολία, μελετήσαμε τους τρόπους επεξεργασίας και εκχύλισης του φυτού. Η αφαίρεση του μόνιμου make-up από το δέρμα, πρόβλημα που αναδεικνύεται τη σημερινή εποχή, δεν έχει εύκολη λύση. Mια πρό- σφατη μελέτη μάς φανερώνει τη δυνατότητα αποχρωματισμού με- λανιών που έχουν ως βάση οξείδια του σιδήρου με εκχύλισμα των φύλλων του γερανιού ( Pelargonium zonale ) 4 . Τελειώνοντας την περιγραφή των ερευνών για εκχυλίσματα αρω- ματικών και φαρμακευτικών φυτών του ελλαδικού χώρου, θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθούμε στον «κόκκινο χρυσό», τον κρόκο Κοζάνης (στίγματα του Crocus sativus). Πέρα από τις χρωστικές του ιδιότητες λόγω των περιεχόμενων κροκινών και το πικάντικο άρωμά του, οι μελέτες δείχνουν ότι διαθέτει αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτική δράση, αναστέλλει τη μελανογένεση και λειτουργεί ως φίλτρο της υπεριώδους ακτινοβολίας 5 . Μια νέα εφαρμογή των φυτικών εκχυλισμάτων είναι η χρήση τους ως «πράσινα» αναγωγικά μέσα για τη σύνθεση νανοσωματιδί- ων. Υδροαλκοολικά εκχυλίσματα δίκταμου ( Origanum dictamnus ), φασκόμηλου ( Salvia officinalis ), ιπποφαούς ( Elaeagnus rhamnoides, syn. Hippophae rhamnoides ), και καλέντουλας ( Calendula officinalis ) ήταν καλά αναγωγικά μέσα που οδήγησαν στην παραγωγή νανο- σωματιδίων αργύρου διαφορετικής μορφολογίας κάθε φορά, τα οποία είχαν καλή αντιοξειδωτική ικανότητα και δεν διείσδυσαν τον δερματικό φραγμό 6 . | Οκτώβριος - Νοέμβριος 2023 | 41