Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #194

η οσμωτικότητα και η γεύση. Χαμηλής οσμωτικότητας διαλύματα σχετίζονται με μειωμένη αποβολή κοπράνων και μείωση του εμε- τού σε ασθενείς που εμφανίζουν διάρροια, ακολουθούμενη από μέτρια αφυδάτωση. Για τη διαχείριση περιστατικών διάρροιας σε παιδιά και ενήλικες ασθενείς, προτείνονται διαλύματα οσμωτικό- τητας 245 mOsmol/L με συγκέντρωση ιόντων Na+, τουλάχιστον 75 mmol/L, ενώ στη διαχείριση της οξείας γαστρεντερίτιδας προ- τείνονται διαλύματα με συγκέντρωση ιόντων Na+ στα 60 mmol/L. Χορήγηση ηλεκτρολυτών Για τη διαχείριση των περιστατικών αφυδάτωσης ενηλίκων, το διάλυμα ηλεκτρολυτών χορηγείται από 50mL/kg (ήπια αφυδάτω- ση) ως 100 mL/Kg (μέτρια αφυδάτωση), σε μικρές δόσεις σε δι- άστημα 4-5 ωρών. Το μέσο βάρος ενός ενήλικα είναι τα 75kg. Σε κάθε διαρροϊκό επεισόδιο αυξάνεται η δόση επιπλέον 10mL/kg. Σε περιπτώσεις εμέτου προτείνεται η ενυδάτωση από το στόμα (εκτός εάν υπάρχει εντερική απόφραξη ή άλλη αντένδειξη για τη λήψη υγρών από το στόμα), γιατί ο έμετος συνήθως μειώνεται με την πάροδο του χρόνου. Πρακτικά χορηγούμε μικρές ποσότητες διαλύματος ηλεκτρολυτών 5-10mL/5 min. Στα παιδιά ακολου- θούμε την ίδια τακτική, αλλά σε μικρότερες δόσεις. Όταν ο ασθενής σταθεροποιηθεί, χορηγούνται μικρότερες δόσεις για να μειωθεί και το προσλαμβανόμενο νάτριο. Οι παιδιατρικοί ασθενείς επανέρχονται στη συνήθη διατροφή τους (βάσει και της συμβουλής του παιδιάτρου τους). Τα βρέφη συνεχίζουν τη δια- τροφή μέσω θηλασμού ή φόρμουλας γάλακτος (προτείνεται για το διάστημα με τη γαστρεντερίτιδα ή και διάρροια η χορήγηση γά- λακτος χωρίς λακτόζη).Επιπλέον, δεν είναι κατάλληλη η χορήγηση αθλητικών ποτών, χυμών και αναψυκτικών (τύπου Cola), τα οποία και συνιστώνται μερικές φορές γιατί περιέχουν πολύ μικρή ποσό- τητα νατρίου και αρκετά μεγάλη ποσότητα υδατανθράκων (δεν ισχύει η αναλογία 1:1), οπότε και ο συνμεταφορέας γλυκόζης/ ιόντων Na+ οδηγεί στο αντίστροφο αποτέλεσμα, την ωσμωτική απώλεια νερού και την ένταση των συμπτωμάτων της αφυδά- τωσης. Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ Ο φαρμακοποιός, ως βασικό μέλος του συστήματος υγείας, με άμεση πρόσβαση στην κοινότητα και στις υγειονομικές τις ανά- γκες, μπορεί να βοηθήσει και να καθοδηγήσει τους ασθενείς που αντιμετωπίζουν ένα περιστατικό αφυδάτωσης είτε δεν σχετίζεται με ιατρική αιτία (π.χ. απώλεια ύδατος λόγω εκτεταμένης εφίδρω- σης σε ζεστές καλοκαιρινές μέρες ή γυμναστική/άσκηση) είτε σχε- τίζεται με ιατρική αιτία όπως η οξεία γαστρεντερίτιδα. Στο χώρο του φαρμακείου, η διάθεση των συμπληρωμάτων ηλε- κτρολυτών απαιτεί την κατάλληλη γνώση και εκπαίδευση από τον φαρμακοποιό, ώστε η χρήση του συμπληρώματος από τον ασθενή της κοινότητας να φέρει την κατάλληλη οδηγία. Στην περίπτωση των ασθενών με ιατρικό ιστορικό, όπως νεφρική νόσο, καρδιακή νόσο, ή όσων λαμβάνουν φάρμακα που οδηγούν σε ανισορροπία ηλεκτρολυτών (π.χ. διουρητικά), ο φαρμακοποιός θα πρέπει να προτείνει να συμβουλεύονται τον ιατρό τους, πριν από την χορή- γηση των ενυδατικών διαλυμάτων των ηλεκτρολυτών. ● Δεν είναι κατάλληλη η χορήγηση αθλητικών ποτών, χυμών και αναψυκτικών (τύπου Cola), στα οποία δεν ισχύει η αναλογία νατρίου - υδατανθράκων 1:1, οδηγώντας στο αντίστροφο αποτέλεσμα, την ένταση των συμπτωμάτων της αφυδάτωσης Συμπληρώματα διατροφής 42 | Μάιος - Ιούνιος 2023 |