Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #192

η 11-υδροξυ THC έχει μεγαλύτερο χρόνο ημίσειας ζωής και πιο έντονο αναλγητικό αποτέλεσμα (εικόνα 2). να βελτιστοποιηθεί το θεραπευτικό αποτέλεσμα και να ελαχιστο- ποιηθούν οι ανεπιθύμητες ενέργειες, μας φέρνει σε μια δεσπόζουσα θέση στην ομάδας της φροντίδας τους ασθενούς. Οι προκλήσεις που ένας εργαστηριακός φαρμακοποιός έχει να αντιμετωπίσει στην περίπτωση της φαρμακευτικής κάνναβης είναι περισσότερες και πιο περίπλοκες από ό,τι συνήθως. Η απουσία επιστημονικής συμφωνίας σε πολλά θέματα που αφορούν τη θεραπευτική χρήση της κάννα- βης, το θολό νομικό τοπίο που επικρατεί ακόμα σε πολλά επίπε- δα, καθώς και η αδυναμία πρόσβασής μας σε βιβλιογραφία που σχετίζεται με την εργαστηριακή πρακτική για γαληνικά φάρμακα με κάνναβη θα πρέπει να μας κάνει ιδιαίτερα προσεκτικούς στους χει- ρισμούς και στην επικοινωνία μας προς την ιατρική κοινότητα και τους ασθενείς μας. Έτσι προτού εμπλακούμε σε οποιαδήποτε διαδι- κασία παρασκευής ή χειρισμού προϊόντων θεραπευτικής κάνναβης θα πρέπει να κάνουμε τα εξής: 1. Αξιολόγηση επαγγελματικού κινδύνου: Το φάρμακο που μας έχει ζητηθεί να παρασκευάσουμε μας φέρνει σε επαφή με πρώ- τες ύλες που εμπεριέχουν ρίσκο για την υγεία μας; Ο χώρος που θα χειριστούμε τις πρώτες ύλες αερίζεται επαρκώς σε σχέση με τις ποσότητες που θα χρησιμοποιήσουμε; Έχουμε επαρκή προστατευτι- κά μέτρα; Χρειάζονται ειδικές συνθήκες προκειμένου να προστατευ- τούμε από πτητικές ουσίες που περιέχονται στην κάνναβη; 2. Αξιολόγηση φαρμακευτικού κινδύνου: Το γαληνικό σκεύ- ασμα μας έχει ζητηθεί με ενυπόγραφη ξεκάθαρη συνταγή, σύμφω- να με τις νόμιμες διαδικασίες αναλόγως της περιεκτικότητάς του σε THC; Έχουμε certificate of analysis (CoA) για τις πρώτες ύλες που χρησιμοποιούμε από αξιόπιστο προμηθευτή; Μπορούμε με βάση το CoA να παρασκευάσουμε με ασφάλεια και ακρίβεια αυτό που μας έχει ζητηθεί ή μήπως δεν μπορούμε να υπολογίσουμε με ακρίβεια την τελική περιεκτικότητα του φαρμακοτεχνικού σκευάσματος; Από τον τρόπο που έχει γραφτεί η συνταγή ή από την επικοινωνία μας με τον γιατρό και τον ασθενή υπάρχουν πληροφορίες που δεν μας είναι ξεκάθαρες ή μας κάνουν να πιστεύουμε ότι υπάρχουν παρα- νοήσεις; Ένα τόσο φρέσκο επιστημονικό πεδίο δημιουργεί σαφώς ευκαιρίες, αλλά τονίζει και την επαγγελματική μας ευθύνη και αυθεντία με ένα τρόπο αδιαμφισβήτητο και εμφαντικό προς όλους τους εμπλεκόμε- νους. Η μακρόχρονη εμπειρία μας και οι κατευθυντήριες γραμμές που παγκοσμίως φαίνεται ότι ακολουθούνται σε σχέση με το ρόλο του φαρμακοποιού στην αλυσίδα διαχείρισης του φαρμάκου –ιδιο- σκευάσματος ή γαληνικού– δεν αφήνει πλέον περιθώρια για λάθη και πειραματισμούς. Πρέπει να σταθούμε στο ύψος των περιστάσε- ων και να διεκδικήσουμε ενεργά το ρόλο μας στις προκλήσεις που μας δημιουργεί αυτή η νέα επαγγελματική ύλη. ● Βιβλιογραφία: 1. https://www.usp.org/proposed-cannabis-monograph-open-for-public-comment-in- usp-herbal-medicines-compendium. 2. Vanegas H, Vazquez E, Tortorici V. NSAIDs, Opioids, Cannabinoids and the Control of Pain by the Central Nervous System. Pharmaceuticals. 2010; 3(5):1335-1347. https://doi.org/10.3390/ph3051335. 3. Huestis MA. Human cannabinoid pharmacokinetics. Chem Biodivers. 2007 Aug;4(8):1770-804. doi: 10.1002/cbdv.200790152. PMID: 17712819; PMCID: PMC2689518. 4. Adverse effects of medical cannabinoids: a systematic review Tongtong Wang, Jean-Paul Collet, Stan Shapiro, Mark A. Ware CMAJ Jun 2008, 178 (13) 1669-1678; DOI: 10.1503/cmaj.071178. Εικόνα 2 βιοδιαθεσιμότητα THC και λοιπών μεταβολιτών της μετά από κατάποση ΠΡΟΦΙΛ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ – ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ Πέραν της επίδρασης της φαρμακοτεχνικής μορφής στη φαρμα- κολογική δράση του σκευάσματος, πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι το προφίλ ασφαλείας του φαρμάκου επηρεάζεται ιδιαίτερα και από άλλες παραμέτρους που σχετίζονται με φαρμακευτικές αλλη- λεπιδράσεις και γενικής φύσεως παρενέργειές του στον οργανισμό. Μια συστηματική ανασκόπηση 23 κλινικών μελετών και 8 μελετών παρατήρησης το 2008 κατέγραψε 4615 μη σοβαρές παρενέργειες που η συχνότητά τους ήταν στατιστικά σημαντική σε σχέση με την ομάδα ελέγχου (RR 1.86 95%CI 1.57-2.21) και μόνο 164 σοβαρές παρενέργειες, των οποίων όμως η συχνότητα εμφάνισης δεν ήταν στατιστικά σημαντική έναντι της ομάδας ελέγχου (RR 1.04 95% CI 0.78-1.39)4. Τα κανναβινοειδή παρουσιάζουν σημαντικές αλληλε- πιδράσεις με αρκετές φαρμακευτικές ουσίες όπως οπιοειδή, βενζο- διαζεπίνες, μυοχαλαρωτικά, αντικαρκινικά φάρμακα, φάρμακα κατά του HIV και αντιεπιληπτικά. ΓΑΛΗΝΙΚΑ ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΝΝΑΒΗΣ: ΝΑΙ 'Ή ΟΧΙ; Ο ρόλος των φαρμακοποιών στην παρασκευή γαληνικών φαρμά- κων μάς δημιουργεί μια επιπλέον ευθύνη σε σχέση με τους υπό- λοιπους επαγγελματίες υγείας. Η συνεχώς αυξανόμενη ανάγκη για εξατομίκευση φαρμακοθεραπευτικών παρεμβάσεων, προκειμένου Αντίστοιχες μελέτες έχουν γίνει για αρκετές από τις βιοδραστικές ουσίες της κάνναβης και τις οδούς χορήγησής τους, γεγονός που ανοίγει ένα καινούργιο πεδίο εκπαίδευσης για τους επαγγελματίες υγείας και ειδικά τους φαρμακοποιούς που το κύριο γνωστικό τους αντικείμενο είναι η εις βάθος κατανόηση του φαρμάκου ως σύνολο και όχι μόνο της δραστικής ουσίας. Οργάνωση - Λειτουργία Φαρμακείου 36 | Δεκέμβριος 2022 – Ιανουάριος 2023 |