Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #192

του τύπου «ας δοκιμάσω και αυτό να δω τι θα γίνει». Τα κανναβινο- ειδή είναι φάρμακα και πρέπει να τα χρησιμοποιούμε με το σεβασμό που αρμόζει σε όλα τα φάρμακα. Τι έχει δείξει η διεθνής εμπειρία στους ασθενείς που τα λαμβάνουν; Η απελευθέρωση της ιατρικής χρήσης των φυτοκανναβινοειδών (με πρώτο τον Καναδά το 2001) οδήγησε σε μια εκθετικά αυξα- νόμενη χρήση των διαθέσιμων σκευασμάτων. Έτσι, τα τελευταία χρόνια, συλλέγουμε συνεχώς πληροφορίες για τις πιθανές θερα- πευτικές ενδείξεις τους, αλλά και αποκτάμε εμπειρία σε θέματα όπως η δοσολόγηση και η τιτλοποίηση. Η εμπειρία μας δείχνει ότι τα φυτοκανναβινοειδή αποτελούν μια ξεχωριστή ομάδα φαρμάκων, τα οποία όταν λαμβάνονται με τη σωστή καθοδήγηση, μπορεί να συμβάλλουν σημαντικά στη βελτίωση της υγείας και της ποιότητας ζωής. Αντίθετα, η αλόγιστη χρήση τους μπορεί να έχει ακόμα και το αντίθετο από το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Αυτό συμβαίνει επειδή κάθε άνθρωπος ανταποκρίνεται σε διαφορετική δόση ή τρόπο λή- ψης, ακόμα και όταν πρόκειται για δύο ασθενείς με ίδια ακριβώς δημογραφικά στοιχεία και την ίδια πάθηση. Αυτό αποκαλείται «θε- ραπευτικό παράθυρο» και κάθε ένας καλείται να το βρει μόνος του, σε συνεργασία βέβαια με το θεραπευτή του. Υπέρβαση της δόσης μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα ακόμα και την επιδείνωση του συ- μπτώματος, για το οποίο λαμβάνεται. Το συνηθέστερο σφάλμα είναι η λήψη μεγαλύτερης δόσης από εκείνη που χρειάζεται, με αποτέλε- σμα ο ασθενής να απογοητεύεται. Αυτό όμως δεν οφείλεται στην ακαταλληλότητα της κανναβιδιόλης, αλλά στην ακαταλληλότητα της δόσης. Είναι εύκολη η διαχείριση των δόσεων από τους ασθενείς; Η εύρεση του θεραπευτικού παράθυρου δεν είναι τόσο απλή δι- αδικασία. Χρειάζεται υπομονή και συνεργασία με το θεραπευτή. Χρειάζεται επίσης εκπαίδευση του ασθενούς, ώστε να κατανοήσει με ποιο μηχανισμό ενδέχεται να τον βοηθήσει η λήψη της καννα- βιδιόλης και γιατί είναι σημαντικό «να ξεκινώ χαμηλά, να ανεβαίνω αργά και να μένω χαμηλά». Ωστόσο, όταν γίνει σωστή τιτλοποίη- ση, οι περισσότεροι ασθενείς είναι πλέον σε θέση να διαχειριστούν ακόμα και μεταβολές της δόσης ή τη διακοπή και την επανέναρξη της θεραπείας μόνοι τους. Όταν πρόκειται για ασθενείς που δεν μπορούν να συνεργαστούν, το ρόλο αυτό μπορεί να τον αναλάβει είτε ο θεραπευτής είτε κάποιος φροντιστής. Πιστεύετε ότι η κανναβιδιόλη θα πρέπει να συνταγο- γραφείται ή να διατίθεται με άλλο πλαίσιο, όπως για παράδειγμα διατίθενται τα συμπληρώματα διατροφής; Όπως ανέφερα και νωρίτερα, τα κανναβινοειδή είναι φάρμακα. Επειδή αποτελούν σχετικά πρόσφατη προσθήκη στη θεραπευτική, εάν διατίθενται ως φάρμακα, είναι αυστηρότερο το πλαίσιο ελέγ- χου τους και κατά συνέπεια και η παρακολούθηση του συνόλου των δράσεών τους, επιθυμητών και μη. Ο Ευρωπαϊκός Σύνδεσμος Βιομηχανικής Κάνναβης (European Industrial Hemp Association – EIHA) έχει κάνει μια πρόταση, σύμφωνα με την οποία οι χαμηλές δόσεις μπορούν να λαμβάνονται ως OTC, οι μεγαλύτερες όμως θα πρέπει να συνταγογραφούνται. Η πρόταση αυτή με βρίσκει σύμ- φωνη για πολλούς λόγους, κυρίως επειδή οι μεγαλύτερες δόσεις παρουσιάζουν συνέργεια με πολλά φάρμακα που είναι στη συνήθη αγωγή ενός ασθενούς, π.χ. τα αντιφλεγμονώδη και τα αντιπηκτι- κά. Η συνταγογράφηση αποτελεί έναν τρόπο να προστατεύονται οι ασθενείς από κακή χρήση, ενώ εφόσον ενταχθούν στη θετική λίστα θα είναι και αποζημιούμενα. Ποια είναι η θέση της επιστημονικής κοινότητας αναφορικά με τη θεραπεία με κανναβινοειδή; Πρόσφατα (07/12/22) εγκρίθηκε από το Ειρηνοδικείο Αθηνών η ίδρυση της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Κανναβινοειδών (ΕΙΕΚ), της οποίας είμαι εκλεγμένη πρόεδρος. Σκοπός της ΕΙΕΚ, η οποία ιδρύθηκε από 29 επαγγελματίες υγείας με διάφορες ειδικότητες αλλά με κοινό το ενδιαφέρον για τις κλινικές εφαρμογές των θερα- πειών με κανναβινοειδή, είναι η μελέτη, η κλινική έρευνα, η εκπαί- δευση των επαγγελματιών υγείας, η διεθνής δικτύωση και η διερεύ- νηση του ορθού πλαισίου συνταγογράφησης των κανναβινοειδών. Είναι η πρώτη επιστημονική εταιρεία που ασχολείται αποκλειστικά με τη νέα αυτή κατηγορία θεραπευτικών ουσιών. Η ανάγκη για την ίδρυσή της προέκυψε ακριβώς επειδή υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από την επιστημονική κοινότητα σχετικά. Η ίδρυσή της συμπίπτει με την αναμενόμενη εντός του 2023 κυκλοφορία και στη χώρα μας φαρμάκων που θα περιέχουν πλέον και την ελεγχόμενη ουσία THC, επομένως τόσο οι ασθενείς όσο και οι επαγγελματίες υγείας ανα- μένουμε σημαντικές εξελίξεις πάνω στο «νέο» αυτό κεφάλαιο της φαρμακοθεραπείας. Με εισαγωγικά, γιατί η ιατρική χρήση της κάν- ναβης απαντάται ιστορικά σε όλους τους λαούς, σε όλη την ιστορία του ανθρώπου στη γη. ● | Δεκέμβριος 2022 – Ιανουάριος 2023 | 33