Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #191

βελτιώνεται η ποιότητα ζωής και η ευημερία των ανθρώπων (κοι- νωνική επίδραση), μειώνεται η ανεργία και ενισχύονται τα έσοδα του κράτους, λόγω της επιπλέον φορολόγησης. Δηλαδή το ένα πα- ρασύρει το άλλο, ενώ και τα δύο αποτελούν από κοινού τα στοιχεία αυτά που δίνουν το στίγμα της δύναμης και του κύρους που κατα- λαμβάνει μια χώρα στο διεθνές στερέωμα. Αν τα εξετάσει κανείς μεμονωμένα, το κοινωνικό αποτύπωμα των κλινικών μελετών εντοπίζεται πρωτίστως στο δικαίωμα πρόσβασης των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες. Όσον αφορά το οικονομικό αποτύπωμα, κατά καιρούς έχουν δημοσιευτεί από διάφορους φο- ρείς και την Πολιτεία στοιχεία για την αγορά των κλινικών μελετών ανεβάζοντας την αξία του κλάδου στα 100 εκατ. ευρώ. Το όποιο όμως μέγεθος πιστεύω ότι δεν αντικατοπτρίζει απόλυτα την πραγ- ματικότητα, καθώς πολλά από τα απαραίτητα στοιχεία για τον υπο- λογισμό του δεν είναι συγκεντρωτικά διαθέσιμα και έτσι σε πολλές περιπτώσεις δεν λαμβάνονται υπόψιν. Αν βασιστούμε αποκλειστικά στα διαθέσιμα στοιχεία και υπολογί- σουμε το πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα στη συνολική οικονομία, το οικονομικό αποτύπωμα εκτιμάται ότι θα υπερέβαινε τα 1,1 δισ. ευρώ. Πώς μπορεί να βοηθήσει ο Έλληνας φαρμακοποιός στη «στρατολόγηση» εθελοντών ασθενών; Οι φαρμακοποιοί, ως επαγγελματίες υγείας που έρχονται σε άμεση επαφή με τον ασθενή, είναι στρατηγικοί συνεργάτες μας. Μελέτες έχουν δείξει τον καθοριστικό τους ρόλο στην υγειονομική περί- θαλψη των ασθενών, καθώς η επιστημονική τους επάρκεια τους επιτρέπει να παρέχουν χρήσιμες συμβουλές για τη σωστή χρήση φαρμάκων, τη διαχείριση της φαρμακευτικής αγωγής και τη συμ- μόρφωση των ασθενών σε αυτή. Δεδομένης λοιπόν της σημαντι- κής επίδρασής τους στους ασθενείς θεωρώ ότι ο συμβουλευτικός ρόλος τους θα μπορούσε να ενισχυθεί, στοχεύοντας στην περαιτέ- ρω θεραπευτική επιμόρφωση των ασθενών. Στο πλαίσιο αυτό, θα μπορούσαν να παρέχουν γενική ενημέρωση για τις κλινικές μελέτες και στην περίπτωση ασθενών που ενδιαφέρονται για συμμετοχή σε αυτές να τους παραπέμπουν στον θεράποντα ιατρό τους, τον μόνο αρμόδιο να κρίνει εάν ο ασθενής θα μπορούσε να είναι επιλέξιμος για κάποια από τις εν εξελίξει δοκιμές και προς όφελός του να συμμετέχει. Από την άλλη πλευρά, ο ρόλος των φαρμακοποιών των νοσηλευ- τικών ιδρυμάτων, τα οποία μετέχουν στη διεξαγωγή κλινικών με- λετών, είναι περισσότερο κομβικός, όχι ως προς τη στρατολόγηση καθαυτή, αλλά κυρίως στην επιτυχημένη διεξαγωγή τους. Ποια είναι η επιχειρηματολογία που θα πρέπει να προβάλλει προκειμένου να κατευθύνει τους ασθενείς προς αυτές; Όπως ήδη αναφέραμε, ο μόνος αρμόδιος για να κρίνει και να απο- φασίσει αν ο ασθενής μπορεί να συμμετέχει σε μια κλινική έρευνα είναι ο θεράπων ιατρός. Άρα ο φαρμακοποιός θα πρέπει να εστιάζει την όποια «παρέμβασή» του στο συμβουλευτικό και επιμορφωτικό του ρόλο. Όμως είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια ο ασθενής θέλει να συμμετέχει πιο ενεργά στην πορεία της υγείας του. Θεωρώ λοιπόν το ενδιαφέρον ενημέρωσής του πάνω στις κλινικές μελέτες θα ικανοποιηθεί εν πολλοίς με την ενεργοποίηση του Πληροφορια- κού Συστήματος Μητρώου Βιοϊατρικής Έρευνας, ένα μεγάλο έργο που θα υλοποιηθεί σύντομα με πρωτοβουλία του υπουργείου Υγεί- ας. Στo Πληροφοριακό Σύστημα αυτό θα βρίσκονται καταχωρημένα στοιχεία για όλες τις εγκεκριμένες κλινικές δοκιμές στη χώρα. Θα αποτελείται από μια πλήρως ενημερωμένη βάση δεδομένων, στην οποία θα μπορούν να προσφύγουν όλοι οι επαγγελματίες υγείας αλλά και οι ασθενείς για να έχουν την καλύτερη ενημέρωση. Η εταιρεία CORONIS θα μπορούσε να συνεργα- στεί -εφόσον θεσμοθετηθεί- με τον κλάδο των φαρμακείων ώστε να συνδράμουν στην έρευνα; Η χώρα έχει σίγουρα θέσει ως στόχο την ανάπτυξη της κλινικής έρευνας και θα πρέπει τη δυναμική των φαρμακοποιών, ως ανα- πόσπαστο μέρος του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης, να την αξιοποιήσει στο μέγιστο. Οποιαδήποτε θεσμοθετημένη διαδικασία ωστόσο θεωρώ πως πρέπει να τελεί υπό δημόσια αιγίδα και φυσι- κά να συμπράττουν και ιδιωτικοί φορείς. Η CORONIS είναι πάντα πρόθυμη να στηρίξει ένα τέτοιο έργο. Πα- ράλληλα, θα συνεχίσει και κάθε μεμονωμένη προσπάθεια με σκο- πό την περαιτέρω επιστημονική ενημέρωση του κοινού για θέματα υγείας και πρόληψης, καθώς και την καλλιέργεια μιας κουλτούρας προάσπισης της υγείας. Στο πλαίσιο αυτό εμπίπτει και η πρόσφατη απόφασή μας να δημιουργήσουμε έναν απλοποιημένο Οδηγό Ενη- μέρωσης για τις κλινικές μελέτες, ώστε να κατανοήσουν καλύτερα οι Έλληνες ασθενείς το πλαίσιο διεξαγωγής τους, τους κανόνες που τις διέπουν καθώς και τα πιθανά οφέλη που μπορούν να αποκομί- σουν ως συμμετέχοντες σε αυτές. ● Ευαγγελία Κοράκη, Πρόεδρος Συλλόγου Επιχειρήσεων Κλινικών Μελετών HACRO, Διευθύνουσα Σύμβουλος εταιρείας CORONIS |Οκτώβριος – Νοέμβριος 2022 | 39