Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #187

Τα έλκη εκ κατακλίσεως αποτελούν εντοπισμένες δερματικές βλάβες που εμφανίζονται εξαιτίας της ισχαιμίας των ιστών από άσκηση πίεσης για παρατεταμένο χρονικό διάστημα. Οι επιπτώσεις τους είναι σημαντικές τόσο για τους ασθενείς όσο και για το σύστημα υγείας μιας χώρας, αφού παρατείνουν τη διάρκεια νοσηλείας, καθυστερούν ή αναχαιτίζουν την ανάρρωση και επιβαρύνουν το κόστος νοσηλείας. Έλκη εκ κατακλίσεως: Κλινική εικόνα και ιδανική αντιμετώπιση (αναγκαστική παραμονή του ασθενούς στο κρεβάτι μετά από μια χειρουργική/ορθοπεδική επέμβαση, διαταραγμένη ψυχική/νοητική κατάσταση, προχωρημένη ηλικία, ύπαρξη υποκείμενου νοσήματος ή ακατάλληλη νοσηλευτική φροντίδα). • Έλλειψη αισθητικότητας (κακώσεις νωτιαίου μυελού, νευροπάθεια σακχαρώδους διαβή- τη, νευροεκφυλιστικές ασθένειες). • Υπόταση και πτωχή αιμάτω- ση ιστών. • Κακή κατάσταση θρέψης ή υποσιτισμός: Ο μειωμένος λιπώδης ή/και μυϊκός ιστός, σε συνδυασμό με τη λέπτυνση του δέρματος των ηλικιωμένων ασθενών ευνοεί την ανάπτυξη ελκών εκ κατάκλισης. • Υπολευκωματιναιμία. Ομάδες υψηλού κινδύνου είναι οι ηλικιωμένοι, οι ασθενείς με μειωμένη κινητικότητα, οι ορθοπεδικοί ασθενείς (κυρίως με κα- τάγματα λεκάνης, σπονδυλικής στήλης και κάτω άκρων), οι νευ- ρολογικοί ασθενείς, οι τετραπληγικοί, παραπληγικοί ασθενείς και οι νοσηλευόμενοι στις μονάδες εντατικής θεραπείας. ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Τα έλκη κατακλίσεως εμφανίζονται εντός των δύο πρώτων εβδο- μάδων της οξείας νοσηλείας ή και νωρίτερα. Οι βλάβες εντοπίζο- νται κυρίως πάνω από οστέινες προεξοχές, όπως το ιερό οστό, τα ισχιακά κυρτώματα, ο μείζων τροχαντήρας, οι πτέρνες, οι αγκώνες, τα γόνατα, τα σφυρά και η ινιακή χώρα.Σε γενικές γραμμές όμως μπορούν να εκδηλωθούν σε οποιαδήποτε περιοχή του σώματος πιέζεται παρατεταμένα πάνω σε μια άκαμπτη επιφάνεια (π.χ. ανα- πηρική καρέκλα, στρώμα, κρεβάτι). Η κλινική εικόνα ποικίλλει ανά- λογα με τη βαρύτητα (βάθος) της βλάβης: Πρώιμη αλλοίωση (πριν από το σχηματισμό έλκους) χαρακτη- ρίζεται από την παρουσία εντοπισμένου ερυθήματος που λευκάζει με την εφαρμογή πίεσης. 1ου σταδίου: Μη λευκάζον ερύθημα σε άθικτο δέρμα (χωρίς λύση της συνέχειάς του). Συχνά συνυπάρχει τοπικά αυξημένη Ε μφανίζονται με ίση συχνότητα και στα δύο φύλα και σε οποιαδήποτε ηλικία, όμως οι παράγοντες κινδύνου είναι συχνότεροι στους ηλικιωμένους. Ο επιπολασμός είναι: νοσηλευόμενα οξέα περιστατικά: 3-14%, χρονίως νοση- λευόμενοι: 15-25%, κατ’ οίκον νοσηλευόμενοι: 7-12%, σε νευρο- λογικές μονάδες: 20-30%, σε μονάδες εντατικής θεραπείας: 11%. ΑΙΤΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ Εξωγενείς παράγοντες: • Παρατεταμένη άσκηση πίεσης σε περιοχές του σώματος υπερκείμενες οστικών προεξοχών. • Τριβή. • Δύναμη διάτμησης: Συμβαίνει όταν οι βαθύτεροι ιστοί, συμπε- ριλαμβανομένων των μυών και του υποδόριου λίπους, κινούνται προς τα κάτω λόγω της βαρύτητας, ενώ επιφανειακά η επιδερμί- δα και το χόριο παραμένουν σταθερά λόγω της επαφής τους με κάποια εξωτερική επιφάνεια (π.χ. στρώμα, αναπηρική καρέκλα) και των δυνάμεων τριβής που αναπτύσσονται. • Ακράτεια ούρων ή κοπράνων, έντονη εφίδρωση αποτελούν συνθήκες παρατεταμένης υγρασίας που προκαλούν λύση της συνέχειας του δέρματος. Ενδογενείς παράγοντες: • Μειωμένη κινητικότητα ή ακινησία Αλέξανδρος Κατούλης Καθηγητής Δερματολογίας - Αφροδισιολογίας, Διευθυντής Β’ Κλινικής Δερματικών & Αφροδισίων Νόσων Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Γενικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο «Αττικόν» Διαχείριση παθήσεων στο φαρμακείο 50 | Δεκέμβριος 2021 - Ιανουάριος 2022 |

RkJQdWJsaXNoZXIy MjA0NzY=