Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #180

Ένα από τα σημαντικότερα συμπεράσματα που θα μπορούσε κανείς να βγάλει από αυτούς τους μήνες που διαρκεί η πανδημία της COVID-19 είναι ότι τα κοινοτικά φαρμακεία μπορούν να προσφέρουν στην προάσπιση της δημόσιας υγείας με πολλούς περισσότερους τρόπους από ό,τι πιθανόν να είναι αντιληπτό ακόμα και από την πολιτεία και ότι σίγουρα οφείλουμε να αναδείξουμε αυτές τις ανεκμετάλλευτες δυνατότητες του δικτύου μας σε όλους τους ενδιαφερομένους. Πρωτόκολλο μελέτης για την εμπλοκή των ελληνικών φαρμακείων στον έλεγχο της πανδημίας Ηλίας Κατσόγιαννης Φαρμακοποιός, ΜSc Εκτίμηση και διαχείριση Περιβαλλοντικού, Επαγγελματικού και Φαρμακευτικού Κινδύνου Φ υσικά αυτό δεν είναι προνόμιο μόνο των ελληνικών κοινοτικών φαρμακείων, καθώς ο διεθνής χαρακτή- ρας αυτής της κρίσης ανέδειξε αντίστοιχα κενά και σε πολλές άλλες χώρες του κόσμου, όμως η πε- ρίπτωση της χώρας μας έχει την ιδιαιτερότητα μιας αναλογικά ομοιόμορφης διασποράς των φαρμακείων σε όλη την επικράτεια, με αποτέλεσμα οι υπηρεσίες που ήδη προσφέρουμε –και μπορού- με να προσφέρουμε εάν μας ζητηθεί– να έχουν εξαιρετικά μεγάλη κάλυψη πληθυσμιακά. Τα κοινοτικά φαρμακεία δεν χρησιμοποιούνται επαρκώς για την επιδημιολογική επιτήρηση και αυτό είναι πραγματικά απορίας άξιο, διότι αποτελούν έτοιμες δομές σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας με εξειδικευμένο προσωπικό που είναι πρόθυμο να συνεχίσει να εκπαιδεύεται και έχει το γνωσιακό υπόβαθρο να βοηθήσει στην επιδημιολογική καταγραφή πολλών δεδομένων που σχετίζονται με τη δημόσια υγεία. Η περίπτωση της πανδημίας είναι ίσως η ιδανική περίπτωση για το πώς τα φαρμακεία θα μπορούσαν να δίνουν σε πραγματικό χρόνο μια «φωτογραφία» της ανοσολογικής απάντησης του πληθυσμού της χώρας. Με την υποστήριξη και τη συνεργασία του Εργαστηρίου Υγιεινής και Προστασίας Περιβάλλοντος του Τμήματος Ιατρικής Δημοκρί- τειου Πανεπιστημίου Θράκης, υπό τη διεύθυνση του Καθηγητή Θεόδωρου Κωνσταντινίδη, που μου κάνουν την τιμή να με αντι- μετωπίζουν ως επιστημονικό συνεργάτη τους, δημιουργήσαμε ένα πρωτόκολλο μελέτης με πιλοτικό χαρακτήρα προκειμένου να αποδείξουμε πόσο σημαντική θα ήταν η εμπλοκή των κοινοτικών φαρμακείων στον έλεγχο της πανδημίας. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό αυτής της συνεργασίας είναι ότι διαφαίνεται πλέον ξεκάθαρα η ανάγκη συνεργασίας της ακαδημαϊκής κοινότητας με τους επαγγελματίες υγεί- ας πρώτης γραμμής –που στην προκειμένη περίπτωση είναι οι φαρμακοποιοί– για τη συγκέντρωση και αξιοποίηση δεδομένων που αφορούν τη δημόσια υγεία. Πρόκειται δηλαδή για έρευνα στο πεδίο και σε πραγματικό χρόνο και όχι συλλογή δεδομένων από βάσεις δεδομένων ετεροχρονισμένα με όσα σφάλματα αυτό μπο- ρεί να εισάγει στη διαδικασία. Η μελέτη περιγράφει πλήρως τη διαδικασία από το στάδιο της εκ- παίδευσης των φαρμακοποιών, τη διενέργεια των τεστ αντισωμά- των, τη δημιουργία πλατφόρμας εισαγωγής των αποτελεσμάτων σε πραγματικό χρόνο και τη στατιστική επεξεργασία των τελικών δεδομένων. Είναι ένα αρκετά φιλόδοξο πρόγραμμα που ελπίζουμε να χρηματοδοτηθεί και είναι ίσως η πρώτη πρόταση που χρη- σιμοποιεί τόσο εκτενώς το δίκτυο των φαρμακείων και τις δυνατότητες που αυτό μπορεί να παρέχει για την προστασία της δημόσιας υγείας. Αξίζει να σημειωθεί ότι εις γνώσιν μας και μέχρι τη στιγμή που κατατέθηκε η πρόταση δεν έχει ξεκινήσει αντίστοιχη μελέτη σε κάποια άλλη χώρα, γεγονός που θα την καθιστούσε σημαντικό προηγούμενο σε διεθνές επίπεδο. Σε κάθε περίπτωση η προσπάθεια ανάδειξης και τεκμηρίωσης των πολλαπλών ρόλων του σύγχρονου φαρμακείου είναι αγώ- νας αντοχής, μαραθώνιος και όχι αγώνας ταχύτητας. Είναι ένας αγώνας που πρέπει να συνεχίσουμε να δίνουμε με συνέπεια και όχι αποσπασματικά. ● 38 | Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2020 | Οργάνωση - Λειτουργία Φαρμακείου