Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #170

27 Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΠΟΡΡΥΘΜΙΣΗΣ ΚΑΙ ΤΑ ΣΥΝΕΠΑΓΟΜΕΝΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ: Το κράτος προχώρησε στην πώληση περίπου 616 φαρμακείων σε εννέα διαφορετικούς ομίλους και σε νέους ιδιοκτήτες. Η περίοδος εξαγοράς διήρκησε έως το Μάρτιο του 2010. Τα πρώτα προβλήματα, που προέκυψαν, αφο- ρούσαν τη θέσπιση νέων κανονισμών και τη λήψη αποφάσεων για τον τρόπο λειτουργίας των νέων φαρμακείων. Συγκεκριμένα: ● Προβληματισμός για τον τρόπο υπολο- γισμού των τιμών, ειδικά των συνταγο- γραφούμενων φαρμάκων που αποζημιώ- νονται από το κράτος. ● Αλλαγές που να επιτρέπουν στα φαρμα- κεία να καθετοποιηθούν, να αναπτύξουν δηλαδή προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας και να δημιουργήσουν γι' αυτά το δικό τους δίκτυο διανομής, γεγονός που θα είχε προφανώς επιπτώσεις στην αλυσίδα εφοδιασμού. ● Αύξηση των ευκαιριών για παράλληλες συ- ναλλαγές μεταξύ των φαρμακείων, με στόχο την αύξηση του κέρδους. ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΑΛΥΣΙΔΑ ΕΦΟΔΙΑ- ΣΜΟΥ: Όπως εξηγεί ο Rönnbäck, κατά τη διάρκεια της μονοπωλιακής περιόδου, η Σουηδία διέθετε ένα κανάλι διανομής. Αυτό σημαίνει ότι υπήρχαν μόνο δύο χονδρέμποροι/ διανομείς, οι οποίοι εφοδίαζαν την αγορά με όλα τα φάρμακα και όλα τα καταναλωτικά προϊόντα που πωλούνταν στα φαρμακεία. Η ιδέα του ενός καναλιού διανομής της Σουηδίας σημαίνει ότι ένας κατασκευαστής φαρμάκων προμηθεύει ολόκληρη την αγορά με το προϊόν του μέσω ενός και μόνο διανομέα. Θεωρούταν μάλιστα ένα οικονομικά αποδοτικό σύστημα διανομής. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της απελευθέρω- σης/απόσυρσης του μονοπωλίου, δόθηκε η δυνατότητα στα φαρμακεία να δημιουργήσουν τη δική τους αλυσίδα διανομής (καθετοποίηση). Σύμφωνα με τον Rönnbäck, δύο από τις με- γαλύτερες αλυσίδες φαρμακείων, η Apoteket AB και η Apoteket Hjärtat, ξεκίνησαν τη λει- τουργία του δικού τους δικτύου διανομής και ακολούθησαν και οι άλλες. Ωστόσο, οι δύο παλιοί διανομείς/χονδρέμποροι (ένας για τα φαρμα- κευτικά σκευάσματα και ένας για ένα μέρος των φαρμάκων και όλα τα υπόλοιπα παραφαρμακευτικά και καταναλωτικά προϊόντα φαρμακείου) εξακολουθούν να είναι οι ισχυροί παίκτες που πρακτικά κατέχουν όλο το δίκτυο διανομής για όλα τα φαρμακεία της χώρας. ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΕ ΑΛΛΕΣ ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ: Ο Rönn- bäck δεν πίστευε πως η σουηδική αγορά θα επηρεάσει πολύ τις άλλες σκανδιναβικές χώρες. Η πραγματικότητα όμως τον διαψεύδει, καθώς η απελευθέρωση και οι ιδιωτικοποιήσεις στον κλάδο έχουν θεσπιστεί και σε άλλες σκανδιναβικές χώρες, όπως στη Δανία, τη Νορβηγία και τη Φινλανδία. Το αναμενόμενο για τον ίδιο ήταν ότι θα υπάρξουν επιπτώσεις στην αλυσίδα εφοδιασμού, καθώς οι μεγαλύτεροι διανομείς εκτείνονται σε πολλές σκανδιναβικές χώρες. ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ: Ο Rönnbäck προβλέπει ότι οι ιδιωτικές αλυσίδες φαρμακείων της Σουηδίας θα επιδιώξουν να ισχυροποιήσουν τη θέση τους και σε άλλες σκανδιναβικές χώρες. Αυτό πάντως που έχει συμβεί προς το παρόν είναι το αντίθετο: ήδη από το 2010, όταν ολοκληρώθηκε η διαδικασία απόσυρσης του μονοπωλίου, η βρετανική αλυσίδα φαρμακείων Lloyds άνοιξε στη Σουηδία, σε διάστημα ενός χρόνου, πάνω από 50 φαρμακεία, σύμφωνα με το site της εταιρείας. Επίσης, φέτος εξαγοράστηκε η αλυσίδα Apoteksgruppen από τη λιθουανική εταιρεία Euroapotheka. ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ: Ο Rönnbäck επίσης προβλέπει ότι «είναι πιθανό τα επόμενα χρόνια να έχουμε ενοποιήσεις φαρμακείων, λόγω του αυξανόμενου αριθμού των φαρμακείων στην αγορά», αυτό όμως συνεπάγεται «να οδηγηθούν σε κλείσιμο τα μικρότερα ανεξάρτητα φαρμακεία». Σήμερα, σε ολόκληρη τη χώρα υπάρχουν περίπου 30 ανεξάρτητα φαρμακεία, ορισμένα από τα οποία άνοιξαν μετά την απελευθέρωση. / Η Αναστασία Σαράφη είναι μέλος της Συντακτικής Ομάδας του «Φαρμακευτικού Κόσμου», a.sarafh@f-kosmos.gr