Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #168

53 ● να παρέχει ενέργεια (θερμίδες) ανάλογα με τις απαιτήσεις του ατόμου και το επίπεδο δραστηριότητάς του ● να παρέχει μια σταθερή αναλογία υδατανθράκων, με μειωμένα τα απλά σάκχαρα και αυξημένους τους σύνθετους υδατάνθρακες, όπως είναι οι φυτικές ίνες (η χρήση του γλυκαιμικού δείκτη και του γλυκαιμικού φορτίου των τροφών αποτελεί ένα εργαλείο αξιολόγησης των τροφών, αλλά όχι το μοναδικό) ● να περιέχει αναλογικά λιγότερο λίπος και κυρίως μικρά ποσά κορεσμένων λιπαρών οξέων (από ζωικές τροφές) ● να μην είναι υπερβολικά πλούσια σε πρωτεΐνες ● να είναι χαμηλή σε αλάτι. Η επαρκής πρόσληψη βιταμινών και αντιοξειδωτικών ουσιών είναι πολύ σημαντική. Είναι αποδεκτό πως τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα μπορεί να συμβάλουν στην αύξηση των επιπέδων των ελεύθερων ριζών στον οργανισμό. Επίσης έχει βρεθεί πως πολλά άτομα με διαβήτη παρουσιάζουν χαμηλά επίπεδα αντιοξειδωτικών ουσιών. Για το λόγο αυτό είναι σημαντικό να ενθαρρύνονται οι διαβητικοί να καταναλώνουν φυτικές τροφές υψηλής βιολογικής αξίας. Βιταμίνες και αντιοξειδωτικά συστατικά, όπως βιταμίνη C, τοκοφερόλες, καροτενοειδή, φλαβονοειδή, πολυφαινόλες κλπ. προστατεύουν από διάφορες χρόνιες εκφυλιστικές φθορές και είναι καλύτερα να λαμβάνονται κυρίως από την καθημερινή, φυσική τροφή και λιγότερο από συμπληρώματα. Ιδιαίτερα θα πρέπει να σημειωθεί ο ρόλος της βιταμί- νης D, η οποία μέσω της συμβολής της στη ρύθμιση του ανοσοποιητικού μηχανισμού, διαδραματίζει ένα σημαντικό ρόλο προς την κατεύθυνση αυτή. Φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου (νόσος του Crohn & ελκώδης κολίτιδα) Οι φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου μπορεί να προσ- βάλλουν ολόκληρο το γαστρεντερικό σύστημα. Αυτός ο όρος χρησιμοποιείται για τη νόσο του Crohn και την ελκώδη κολίτιδα, δύο παθήσεις κατά τις οποίες το ανοσοποιητικό σύστημα προσβάλλει το έντερο. Οι ασθενείς μπορεί να έχουν διάρροια, ναυτία, εμέτους, κοιλιακές κράμπες και πόνο που δύσκολα μπορεί να ελεγχθεί. Τα προσβεβλημένα άτομα μπορεί να υποφέρουν τόσο από τη φλεγμονή του εντέρου, όσο και από τις παρενέργειες των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για τις νόσους. Οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου ελαττώνουν την όρεξη, μειώνουν την πρόσληψη θρεπτικών ουσιών, αλλοιώνουν το μεταβολισμό τους και τελικά προκαλούν υποθρεψία και απώλεια βάρους (ειδικά η νόσος του Crohn, διότι προσβάλλει το λεπτό έντερο). Η εφαρμογή ενός κατάλληλου διατροφικού προγράμματος είναι πολύ σημαντική στην περίπτωση της αντιμετώπισης τόσο της νόσου του Crohn όσο και της ελκώδους κολίτιδας. Στη νόσο του Crohn, η διατροφή θα πρέπει να δια- μορφώνεται εξατομικευμένα, ανάλογα με τις προτιμήσεις και την ευαισθησία του οργανισμού του κάθε ασθενούς. Επαρκής πρόσληψη θρεπτικών συστατικών, όπως σιδήρου, βιταμίνης Β12 και ασβεστίου είναι πολύ σημαντική, δεδομένου ότι η νόσος εκτός από αιμολυτική αναιμία (μπορεί να προκληθεί από την απώλεια αίματος ή από ανεπάρκεια βιταμίνης Β12, επειδή η συγκεκριμένη βιταμίνη απορροφάται στον ειλεό), μπορεί να προκαλέσει και λέπτυνση των οστών. Πολλές φορές είναι αναγκαία μια πολυβιταμίνη (πάντα μετά το γεύμα), ώστε να εξασφαλί- ζονται οι επαρκείς ποσότητες όλων των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών σε καθημερινή βάση. Όσο για την ελκώδη κολίτιδα, η διατροφική της αντι- μετώπιση, σε γενικές γραμμές, περιλαμβάνει τις ίδιες συστάσεις με εκείνες στη νόσο του Crohn. Βασικός στόχος είναι να περιοριστούν οι συνέπειες της μειονεκτικής θρέψης στους ασθενείς. Απαραίτητη θεωρείται η επαρκής πρόσληψη θρεπτικών συστατικών, κυρίως για την πρόληψη της αναιμίας από έλλειψη σιδήρου, βιταμίνης Β12, φυλλικού οξέος κλπ. Οι ασθενείς διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο για θερμιδικό- πρωτεϊνικό υποσιτισμό και ανεπάρκεια σε βιταμίνες A, D, K, E, C, B12, σε φυλλικό οξύ και κυρίως σε σίδηρο, λόγω χρόνιας απώλειας αίματος. Επομένως, η χορήγηση βιταμινών και ιχνοστοιχείων ίσως είναι αναγκαία σε μορφή που δεν θα προκαλέσει γαστρεντερικές διαταραχές. Τα προβιοτικά σκευάσματα, τα οποία βελτιώνουν την εντερι- κή χλωρίδα του ασθενούς, έχουν δείξει καλά αποτελέσμα- τα στη διατήρηση της ύφεσης της ελκώδους κολίτιδας. 