Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #168

ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ / TO ΑΓΓΛΙΚΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ 36 Στο πλαίσιο αυτό, το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης πρέπει να είναι σε θέση να κάνει περισσότερα με λιγότε- ρους πόρους, πράγμα που οι πρόσφατες μεταρρυθμίσεις επιδιώκουν να πετύχουν, βελτιώνοντας τις υπηρεσίες του και αυξάνοντας έτσι την αποδοτικότητά του. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί υιοθετώντας ένα μοντέλο υγειονομικής περίθαλψης που προάγει την πρόληψη και μετατοπίζει την παροχή φροντίδας από τη δευτεροβάθμια στην πρωτοβάθμια περίθαλψη και εντέλει στην κοινότητα. Τόσο οι σημερινές όσο και οι προηγούμενες κυβερνήσεις έχουν αναγνωρίσει ότι το φαρμακείο έχει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη μετατροπή του υπάρχοντος μοντέλου, καθώς εντοπίζει τα προβλήματα υγείας, διαχειρίζεται τις παθήσεις, ενώ προωθεί έναν υγιή τρόπο ζωής και όλα αυτά με επίκεντρο την κοινότητα. Αυτά θα έπρεπε να είναι σημαντικά νέα για το φαρμακείο, καθώς σύμφωνα με τη νέα πολιτική, θα αναλάβει επιπλέον ευθύνες ως κύριος παράγοντας σε ένα πιο ολοκληρωμένο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, το οποίο έχει ως στόχο να κάνει κάθε επαφή με τον ασθενή σημαντική. Δυστυχώς, οι νέες ευθύνες του φαρμακείου ενδέχεται να μη συνοδεύονται από κάποιο οικονομικό όφελος. Ένα μέρος της χρηματοδότησης που παραδοσιακά δινό- ταν ως αποζημίωση (αμοιβή) στον φαρμακοποιό για τη χορήγηση φαρμάκων, μετατοπίζεται για να πληρωθούν οι νέες υπηρεσίες υγείας. Αν και αυτή η μετατόπιση είναι μια δικαιολογημένη προσπάθεια από το υπουργείο Υγείας να αντιμετωπίσει τις δημοσιονομικές προκλήσεις, βελτιώνοντας παράλληλα τη διαχείριση των χρόνιων ασθενειών σε επίπεδο κοινότητας, οι επιπτώσεις για το φαρμακείο είναι σημαντικές. Αυτή η αλλαγή στην κατανομή πόρων έρχεται σε μια εποχή που τα φαρμακεία ήδη υφίστανται μείωση της κύριας πη- γής εισοδήματός τους, δηλαδή στα κέρδη από τα γενόσημα φάρμακα, μέσω μειώσεων στη χρηματοδότηση των φαρ- μάκων της κατηγορίας Μ (κατηγορία που περιλαμβάνει >500 φάρμακα που αποζημιώνονται). Αυτές οι μειώσεις, κατά πάσα πιθανότητα, θα γίνουν μεγαλύτερες, καθώς το πρόσθετο κέρδος, το οποίο αναμένεται να έρθει στα φαρμακεία, θα υποστεί clawback λόγω της αύξησης του αριθμού των φαρμάκων που από πρωτότυπα θα γίνουν γενόσημα. Η αύξηση της ποσότητας που διανέμεται από τα φαρμακεία έχει ήδη στενέψει τα περιθώρια των φαρμακείων, καθώς οι ετήσιες αυξήσεις των συμβάσεων δεν συμβαδίζουν με τους αυξανόμενους όγκους φαρμακευτικών προϊόντων που πα- ρέχονται από τα φαρμακεία (υπολογίζεται αύξηση κατά πε- ρίπου 4,7% κάθε χρόνο για τα επόμενα 3 χρόνια). Με πιο απλά λόγια, ο όγκος της δουλειάς αυξάνεται και επειδή δεν ανοίγουν περισσότερα φαρμακεία λόγω των περιορισμών που υπάρχουν, τα φαρμακεία που λειτουργούν ήδη δέχονται μεγαλύτερη πίεση όσον αφορά την ταμειακή ρευστότητα, δεδομένου ότι έχουν γίνει και περικοπές στα ποσά των αποζημιώσεων. Αυτή η τάση θα συνεχιστεί, ενώ παράλληλα το υπουργείο Υγείας αναμένει από τα φαρμακεία μια αύξηση κατά 25% της παραγωγικότητάς τους. Το ίδιο αναμένεται και από όλο το εθνικό σύστημα υγείας γενικά, αν και δεν έχει μελετηθεί πώς θα επιτευχθεί αυτή η αύξηση της αποτελεσματικότητας και με ποιες επιπτώσεις. Εν ολίγοις, το φαρμακείο αναγκάζεται να προσφέρει περισ- σότερα με λιγότερο κέρδος, πράγμα που μπορεί να απο- δειχθεί υπερβολική απαίτηση. 2/ Aύξηση του ανταγωνισμού Ακόμη και χωρίς τις πιέσεις από το εξωτερικό περιβάλλον, η φαρμακευτική αγορά είναι άκρως ανταγωνιστική. Η κατάσταση οξύνθηκε περαιτέρω μετά το 2005, με τη χορήγηση της λεγόμενης «άδειας λειτουργίας 100 ωρών την εβδομάδα» στα φαρμακεία. Περίπου 1200 φαρμακεία λειτουργούν σε αυτό το ωράριο επί του παρόντος στην Αγγλία, αντιπροσωπεύοντας το 10% του συνόλου. Από αυτή τη ρύθμιση υπήρξαν ξεκάθαρα νικητές και ηττημένοι. Οι περισσότερες αιτήσεις για τις «100 ώρες την εβδομάδα» προήλθαν από μεγάλες αλυσίδες φαρμακείων σε κεντρικούς δρόμους και εμπορικά κέντρα ή από σούπερ μάρκετ που επιδίωκαν να μπουν δυναμικά στη φαρμακευτική αγορά. Σήμερα, το συνολικό μερίδιο αγοράς των μεγάλων αλυσίδων και των σούπερ μάρκετ είναι 52,5%. Όπως έχει διαμορφωθεί η αγορά, οι μεγάλοι παίχτες ευνοούνται από τις οικονομικές πολιτικές που προωθούνται, σε αντίθεση με τις μικρές αλυσίδες φαρμακείων και κυρίως με τα ανεξάρτητα φαρμακεία. Οι μεγάλοι παίχτες (μεγάλες αλυσίδες & σούπερ μάρκετ) ευνοούνται από τις οικονομικές πολιτικές που προωθούνται, σε αντίθεση με τις μικρές αλυσίδες φαρμακείων και κυρίως με τα ανεξάρτητα φαρμακεία.