Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #167

Ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΜΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ Σύμφωνα με την Erika Mallarini, ο ανταγωνισμός υπάρχει σε οποιαδήποτε αγορά. Στο χώρο των φαρμακείων, υπάρχει ήδη σε μικρή έκταση αλλά πρόκειται να αυξηθεί με ή χωρίς το νόμο 124/2017 (που ουσιαστικά απελευθερώνει το ιδιοκτησιακό καθεστώς του φαρμακείου, επιτρέποντας σε μη φαρμακοποιούς να ανοίξουν φαρμακείο). Εκείνο, που είναι ακόμα δύσκολο να συνειδητοποιήσουν οι φαρμακοποιοί της Ιταλίας, σύμφωνα με την ίδια, συνίσταται στο ότι εδώ και αρκετό καιρό έχουν περάσει από έναν ανταγωνισμό μεταξύ φαρμακείων (που εντάσσονταν στο ίδιο σύστημα κανόνων και επομένως ήταν μεταξύ ίσων) σε έναν ανταγωνισμό μεταξύ ατόμων που ανήκουν σε διαφορετικές επιχειρήσεις, με διαφορετικούς στόχους, μέσα και φιλοσοφία. Όσον αφορά τα μη φαρμακευτικά προϊόντα, το ιταλικό φαρμακείο βιώνει πάντα ανταγωνισμό. Σήμερα αυτός ο ανταγωνισμός στην Ιταλία είναι πιο έντονος, γιατί τα 2 κύρια δυνατά σημεία του φαρμακείου βρίσκονται ήδη στη διάθεση περισσότερων και αρκετά ικανών ανταγωνιστών: ● Καταρχάς, η πληροφορία και η συμβουλή, που αρχικά προσ- φερόταν μόνο από το φαρμακείο, τώρα είναι διαθέσιμη από τα ψηφιακά κανάλια διανομής (διαδίκτυο) και από την επικοινωνία με το γιατρό, μέσω της εφαρμογής WhatsApp ή της τηλεδιάσκεψης κλπ. ● Έπειτα, τo προϊόν ήταν συνδεδεμένο μόνο με το φαρμακείο, μια κατάσταση ήδη παρωχημένη, καθώς σήμερα μπορεί να σταλεί κατευθείαν στο σπίτι του πελάτη και σε τιμή πιο συμφέρουσα. Τα φάρμακα αυτοθεραπείας (αυτά που για την Ελλάδα είναι τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα) υπόκεινται σε ανταγωνισμό από το 2006. Η είσοδός τους σε νέα κανάλια διανομής δεν μείωσε σημαντικά το μερίδιο του φαρμακείου, παρά το ότι οι τιμές στο φαρμακείο είναι κατά μέσο όρο υψηλότερες. Όσο για την ποικιλία των σκευασμάτων, στα φαρμακεία παραμένει μεγαλύτερη από τα άλλα κανάλια. Έτσι, τα ΜY.ΣΥ.ΦΑ . σήμερα κοστίζουν κατά μέσο όρο 8,5€ στο φαρμακείο, 7,7€ στα parapharmacies και 6,2€ ευρώ στα super markets. Ο τζίρος των ΜY.ΣΥ.ΦΑ . που διανέμονται από φαρμακεία ανέρχεται σε 2.258,1 εκατομμύρια ευρώ (92,5% του συνόλου), από parapharmacies σε 116,5 εκατομμύρια ευρώ (4,8%) και από τα supermarkets σε 65,2 εκατομμύρια ευρώ (2,7%). Αυτά τα ποσοστά όμως αναμένεται να διαφοροποιηθούν σε βάρος του φαρμακείου, καθώς σταδιακά οι παραγωγοί περνούν από τη λογική διάθεσης των ΜY.ΣΥ.ΦΑ . σε πολλά κανάλια (με διαφορετικούς όρους διάθεσης ανά κανάλι), σε μια νέα λογική διάθεσης Omnichannel 1 (συντονισμένη διανομή για όλα τα κανάλια), η οποία ευνοείται από την εξέλιξη της ψηφιακής τεχνολογίας και από την επέκταση των αλυσίδων λιανικής πώλησης. Επίσης, τo 39% των φαρμάκων κατηγορίας Α και C 2 έχουν ήδη περάσει στην κατοχή καναλιών του Δημοσίου (άμεση διανομή, νοσοκομεία κ.ά.). Από τα καινοτόμα βιολογικά φάρμακα, που αντιπροσωπεύουν το 18% της δαπάνης των φαρμάκων που αποζημιώνονται (άλλα 4 δισεκατομμύρια ευρώ), μόνο 200 εκατομμύρια, δηλαδή το 6%, διακινούνται από τα φαρμακεία και μόνο το 26% από τα νοσοκομεία. Ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΕ «ΕΙΔΟΣ» Οι εξελίξεις έχουν ήδη προχωρήσει, υποστηρίζει η Erika Mallarini, και είναι ήδη γεγονός ότι τα φαρμακεία έχουν να ανταγωνιστούν τα εξής: ● Τα λεγόμενα «retail clinics», κλινικές αλλά και φαρμακεία που βρίσκονται μέσα σε καταστήματα λιανεμπορίου (super- markets) και αναλαμβάνουν τη θεραπεία απλών ασθενειών και την παροχή υπηρεσιών πρωτοβάθμιας περίθαλψης. ● Τα προγράμματα στήριξης ασθενών, που κυρίως πα- ρέχονται από φαρμακοβιομηχανίες και περιλαμβάνουν: 1/ προσωπική επικοινωνία 2/ διαχείριση ανεπιθύμη- των ενεργειών των φαρμάκων 3/ κλινική υποστήριξη 4/ διαχείριση θεραπείας 5/ επιμόρφωση και εκπαίδευση 6/ προγράμματα δικτύωσης ασθενών 7/ υποστήριξη από φροντιστή 8/ συγχρηματοδότηση υπηρεσιών κ.ά. ● Τις εφαρμογές (apps) για την παράδοση φαρμάκων κατ’ οίκον, με τις οποίες o πελάτης διαλέγει το προϊόν και το φαρμακείο που προτιμάει ανάμεσα σε αυτά που βρίσκονται κοντά του. Ακόμα και φάρμακα που απαιτούν συνταγή 55 Οι «αποσκευές» αυτού του τεύχους μάς μεταφέρουν την εικόνα του φαρμακείου στη γειτονική μας χώρα, την Ιταλία, από τη σκοπιά μιας καθηγήτριας Management, η οποία –απευθυνόμενη στους Ιταλούς φαρμακοποιούς– επιχειρεί να τους εξηγήσει πώς έχει εξελιχθεί ο ανταγωνισμός στα προϊόντα φαρμακείου. Ποια είναι η θέση του ιταλικού φαρμακείου σε μια διαρκώς εξελισσόμενη κατάσταση και πώς πρέπει οι φαρμακοποιοί να αντιδράσουν απέναντι στις αλλαγές που είναι ήδη γεγονός στη χώρα τους; 