Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #167

43 εμπειρίες. Ο φαρμακοποιός καλείται να κατανοήσει και να επηρεάσει θετικά τη φαρμακευτική εμπειρία του ασθενή. Επίσης, ο φαρμακοποιός οφείλει να κατευθύνει τον ασθενή στην ορθή χρήση των φαρμάκων. Ασχολείται με θέματα συμμόρφωσης του ασθενή στη φαρμακευτική του αγωγή και συμβουλευτικής για την επιλογή του κατάλληλου φαρμάκου στην αυτοθεραπεία (Μ.Υ.ΣΥ.ΦΑ) . Στην περίπτωση αυτή, ο φαρμακοποιός παίζει καθοριστικό ρόλο, καθώς είναι ο μόνος επαγγελματίας υγείας που έρχεται σε επαφή με τον ασθενή πριν από τη χρήση του φαρμάκου. Πολύ σημαντικό είναι ο φαρμακοποιός να επικαιροποιεί τις γνώσεις του σχετικά με τις κλινικές καταστάσεις του ασθενή, τα φάρμακα που λαμβάνει και τις συμβουλές που μπορεί να του δώσει, βασιζόμενος σε επιστημονικά τεκμηριωμένες πληροφορίες. Καίριο ρόλο έχει η χρήση των κατάλληλων εργαλείων για τη διατήρηση έγγραφης τεκμηρίωσης κάθε υπόθεσης ασθε- νή, μέσω του προγράμματος διαχείρισης του φαρμακείου, το οποίο παρέχει τη δυνατότητα: διατήρησης καρτέλας ασθενή, εντοπισμού φαρμακευτικών αλληλεπιδράσεων και καταγραφής παρατηρήσεων (αλλεργίες, χορήγηση Μ.Υ.ΣΥ.ΦΑ , παραπομπή στο γιατρό). Οι παρατηρήσεις καθορίζουν την αξιολόγηση σε επόμενη επίσκεψη του ασθενή. Πρακτική εφαρμογή στις λοιμώξεις αναπνευστικού Πρωταρχικό ρόλο παίζει η ενημέρωση για την πρόληψη, με την παροχή ενημερωτικών φυλλαδίων σε σημεία ορα- τά από τους ασθενείς: ● εμβολιασμοί σε παιδιά (για τις λοιμώξεις του ανα- πνευστικού) και σε ενήλικες (για τη γρίπη και τον πνευμονιόκοκκο σε ασθενείς με χρόνια πάθηση ανα- πνευστικού) ● μέτρα υγιεινής για την πρόληψη μετάδοσης λοιμώξεων. Οι ερωτήσεις για την κατάλληλη συμβουλευτική διαφορο- ποιούνται ανάλογα με το αν το νόσημα και η χρήση της φαρμακευτικής αγωγής του ασθενή είναι χρόνια ή παροδική. Ερωτήσεις φαρμακοποιού σε ασθενή με χρόνια χρήση φαρμακευτικής αγωγής 2,3 : – Πώς τα πάτε με τη φαρμακευτική σας αγωγή; Είναι μια ανοιχτή ερώτηση για να μιλήσει ο ασθενής για τη φαρμακοθεραπεία του. – Γνωρίζετε τη θεραπευτική ένδειξη του φαρμάκου; Ο ασθενής πρέπει να ξέρει τι φάρμακα παίρνει και για ποιο λόγο. – Γνωρίζετε κάθε πότε και σε ποια δόση πρέπει να λαμβάνετε την αγωγή σας; – Πιστεύετε ότι είναι αποτελεσματικό το φάρμακό σας; Αν ο ασθενής αισθάνεται πως δεν είναι αποτελεσμα- τικό το φάρμακό του, πιθανόν να μη συμμορφώνεται στη φαρμακευτική του αγωγή, άρα ο φαρμακοποιός παρεμβαίνει επηρεάζοντας θετικά τη συμμόρφωσή του. – Γνωρίζετε/θυμάστε ότι μετά από κάθε χρήση πρέπει να ξεπλένετε το στόμα σας; Στην περίπτωση των εισπνεόμενων κορτικοστεροει- δών, εμφανίζεται στοματοφαρυγγική καντιντίαση στο 10-15% των ασθενών, η οποία αντιμετωπίζεται με την πλύση του στόματος (ειδικές οδηγίες φαρμάκου). – Εμφανίζετε κάποιο σύμπτωμα; Ο φαρμακοποιός αξιολογεί τα συμπτώματα του ασθενή (παρενέργειες φαρμάκου, τοξικότητα λόγω υπερδοσο- λογίας, απορρύθμιση του χρόνιου νοσήματος), και τον παραπέμπει στο γιατρό 4 όταν εντοπίσει: ● μη ρυθμισμένο άσθμα: βήχας, συριγμός, σφίξιμο στήθους, δύσπνοια ● τοξικότητα θεοφυλλίνης: έμετος, διέγερση, ανησυχία, ταχυκαρδία, υπεργλυκαιμία. – Εμβολιάζεστε; Ο φαρμακοποιός ενημερώνει και παροτρύνει τον ασθενή για τους ετήσιους εμβολιασμούς. – Καπνίζετε; Ο φαρμακοποιός ενημερώνει τον ασθενή ότι η διακοπή του καπνίσματος αποτελεί το κύριο μέτρο πρόληψης για την ανάπτυξη και την εξέλιξη της χρόνιας νόσου του. Εκπαίδευση ασθενή Όσον αφορά την εκπαίδευση του ασθενή, π.χ. για τη σωστή χρήση των εισπνεόμενων σκευασμάτων, ο φαρμακοποιός μπορεί να τον παροτρύνει να κάνει χρήση της συσκευής μπροστά του και τον εκπαιδεύσει, αν χρειάζεται, με φυλλάδιο οδηγιών σωστής χρήσης της συσκευής και με επιμορφωτικά βίντεο σε tablet. 5,6,7 Στην περίπτωση ασθενών με χρόνια χρήση εισπνεόμενων κοριτικοστερεοειδών, ο φαρμακοποιός πρέπει να τους καθοδηγήσει να εντοπίζουν έγκαιρα τα συμπτώματα πνευμονίας, τα οποία συμπίπτουν με την παρόξυνση Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας - ΧΑΠ (πυρετός, ρίγη, αυξημένη ποσότητα και αλλαγή χρώματος βλέννας, επιδείνωση βήχα, δυσκολία αναπνοής). 8 