Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #165

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ / ΝΕΑ ΓΕΝΙΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ € 32 Τα αμινοξέα αποτελούν βασικά διατροφικά συστατικά του οργανισμού μας. Έχουν την ιδιότητα να συνενώνονται, σχη- ματίζοντας τις πρωτεϊνικές αλυσίδες. Οι πρωτεΐνες αποτελούν βασικό δομικό συστατικό τόσο των κυτταρικών μεμβρανών όσο και του μηχανισμού κίνησης των μυών. Επίσης επιτελούν σημαντικές βιοχημικές λειτουργίες ως ένζυμα, ως ορμόνες ή ως αντισώματα, ενώ συμμετέχουν στη ρύθμιση του όγκου των υγρών και της οξεοβασικής ισορροπίας και αποτελούν δευτερεύουσα πηγή ενέργειας για το σώμα. Οι πρωτεΐνες ανανεώνονται συνεχώς, είτε με τη συνεχή αποδόμηση και αποβολή των αμινοξέων τους (turnover) είτε με την αντίστοιχη πρόσληψη και σύνθεση των αμινοξέων τους. Υπάρχουν 20 διαφορετικά αμινοξέα που συμμετέχουν στην πρωτεϊνοσύνθεση, με διαφορετικές ιδιότητες το καθένα. Από αυτά, κάποια αμινοξέα –9 σε αριθμό–, όπως η βαλίνη, η μεθειονίνη και η τρυπτοφάνη, καλούνται απαραίτητα αμινοξέα, καθώς ο ανθρώπινος οργανισμός δεν μπορεί να τα συνθέσει και πρέπει να τα προσλάβει αυτούσια από διατροφικές ή άλλες πηγές. Άλλα αμινοξέα, όπως η αλανίνη, η γλουταμίνη και η τυροσίνη, μπορούν να συντεθούν από τον οργανισμό μας υπό κανονικές συνθήκες (μη απαραίτητα αμινοξέα). Τα υπόλοιπα, όπως η αργινίνη, μπορεί υπό ιδιαίτερες συνθήκες, όπως στη φάση ανάπτυξης στη βρεφι- κή ηλικία ή σε παρουσία τοξινών, να μην παράγονται σε επαρκείς ποσότητες (ημιαπαραίτητα αμινοξέα). Σε ποιες τροφές υπάρχουν αμινοξέα σε υψηλή περιεκτικότητα Τα αμινοξέα μπορούν να προσληφθούν από διάφορες διατροφικές πηγές, όπου βρίσκονται συνήθως στη μορφή μιας πρωτεΐνης. Πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας, που περιέχουν σε υψηλό ποσοστό αρκετά απαραίτητα αμινοξέα, προσλαμ- βάνονται με την κατανάλωση κυρίως ζωικών προϊόντων, όπως: το κόκκινο και το λευκό κρέας, το ψάρι, τα αυγά (ιδίως το ασπράδι τους) και τα γαλακτοκομικά προϊό- ντα, όπως γάλα, γιαούρτι ή τυρί. Επίσης πηγές πρωτεΐνης φυτικής προέλευσης, πολύ καλές σε κατάλληλους συνδυασμούς για την εκπλήρωση των δια- τροφικών αναγκών και των χορτοφάγων (vegans), είναι: το ψωμί και τα ζυμαρικά από αλεύρι ολικής άλεσης, τα όσπρια (φακές, φασόλια, ρεβίθια), ο αρακάς, όλοι οι ξηροί καρποί και τα βούτυρά τους (φυστικοβούτυρο), η βρώμη, η σόγια, αλλά και το μπρόκολο και το σπανάκι. Είναι καλό να λαμβάνουμε αμινοξέα σε μορφή συμπληρωμάτων διατροφής; Για τα αμινοξέα ισχύει σε γενικές γραμμές ό,τι και για τα υπόλοιπα διατροφικά στοιχεία, δηλαδή ότι οι περισσότεροι άνθρωποι –υπό κανονικές συνθήκες– είναι σε θέση να προσ- λάβουν μόνο από διατροφικές πηγές όση πρωτεΐνη και αμι- νοξέα χρειάζονται για τη φυσιολογική λειτουργία του ορ- γανισμού τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις ωστόσο είναι δύσκολο για κάποιους ανθρώπους να καταναλώνουν τα τρόφιμα αυτά καθημερινά και σε ποσότητες επαρκείς για τις ανάγκες τους. Αιτία μπορεί να είναι η αδυναμία πρόσληψης, είτε λόγω κοινωνικοοικονομικών συνθηκών (οικονομικά ασθε- νής πληθυσμός, πολύωρη εργασία σε συνδυασμό με πρό- χειρη και ποιοτικά κακή σίτιση, vegans) είτε για λόγους υγείας (τροφικές δυσανεξίες, δυσχέρεια κατάποσης π.χ. σε ηλικιωμένους, ανορεξία, δυσπεψία σε διάφορες ομάδες ασθενών). Επιπλέον, η διατροφική πρόσληψη, όσο προσεγμένη και να είναι, μπορεί να μην είναι αρκετή για να καλύψει του Κωνσταντίνου Χαλκιά