Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #164

50 Καψουλοποίηση και συσκευασία Το επόμενο στάδιο είναι αυτό της καψουλοποίησης, εφό- σον η φαρμακοτεχνική μορφή που μας ζητήθηκε είναι οι κάψουλες. Η διαδικασία αυτή μπορεί να γίνει είτε με τη χρήση καψου- λιέρας (για μεγάλες ποσότητες) ή ακόμα και με χειροκίνητη πλήρωση καψουλών (για μικρότερες ποσότητες). Το τελικό στάδιο είναι η συσκευασία στον περιέκτη που προορίζεται για τον ασθενή-τελικό χρήστη του ομοιοπαθητικού φαρμάκου. Η γενική κατεύθυνση για τα υλικά συσκευασίας είναι η χρήση σκουρόχρωμων γυάλινων φιαλιδίων ή πλαστικών που προορίζονται για χρήση από τη φαρμακευτική βιο- μηχανία. Διασφάλιση ποιότητας- συνθήκες φύλαξης Το μεγάλο εύρος πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται στην ομοιοπαθητική και η ανάγκη για αξιόπιστο και απο- τελεσματικό φάρμακο καθιστά απαραίτητη τη διασφάλιση της παραγωγικής διαδικασίας με συστήματα ποιοτικού ελέγχου. Τέτοια συστήματα απαιτούν τη χρήση σύγχρονου εργαστηριακού εξοπλισμού και τεχνικών, ώστε να εξασφα- λίζονται η επαναληψιμότητα της διαδικασίας και η ιχνη- λασιμότητα στη χρήση όλων των δραστικών και βοηθητικών πρώτων υλών. Ο ποιοτικός έλεγχος περιλαμβάνει τον έλεγχο κάθε πρώτης ύλης και υλικού συσκευασίας καθώς και τον έλεγχο των διαλυτών που χρησιμοποιούνται για τις δυναμοποιήσεις (νερό μικροβιολογικά ελεγμένο και απαλλαγμένο από ιόντα και οινόπνευμα σε κατάλληλες αραιώσεις). Σε όλα τα στάδια παρασκευής, οι συσκευές και τα όργανα που χρησιμοποιούνται πρέπει να είναι κλιβανισμένα και καθαρά. Εναλλακτικά, και για μικρές ποσότητες παραγωγής, συνι- στάται και ο εξοπλισμός μίας χρήσης. Όλες οι ενέργειες που ακολουθούνται ανά στάδιο παρα- γωγής καταγράφονται σε γραπτές φόρμες, στις οποίες αναλύεται διεξοδικά όλη η διαδικασία και οι οποίες περι- λαμβάνουν όλη την απαιτούμενη πληροφορία που επιτρέ- πει την ιχνηλασιμότητα των χρησιμοποιούμενων πρώτων υλών και λοιπών αδρανών εκδόχων. Οι συνθήκες φύλαξης των ομοιοπαθητικών φαρμάκων απαιτούν αποφυγή ακραίων συνθηκών θερμοκρασίας (<5°C->40°C) και υγρασίας, αποφυγή έκθεσης σε ισχυρά ηλεκτρομαγνητικά πεδία (κινητά τηλέφωνα, router Η/Υ), καθώς και αποθήκευση μακριά από έντονες αρωματικές ουσίες (αιθέρια έλαια, καμφορά κλπ.). Ο Αποστόλης Κορρές είναι φαρμακοποιός, μέλος του Φ.Σ. Αττικής και διευθυντής στην Κορρές Ομοιοπαθητικά Α.Ε, apostolis.korres@korres.com ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ / ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ €