Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #160

Είναι γνωστό πως κατά την εμμηνόπαυση αυξάνεται ο κίνδυνος της οστεοπόρωσης και τα επίπεδα της LDL (low density lipoprotein), ενώ παράλληλα ελαττώνονται τα ποσοστά της HDL (high density lipoprotein). Επίσης, περιγράφονται συμπτώματα δυσφορίας που περιλαμβάνουν εξάψεις, νυχτερινές εφιδρώσεις, νευρικότητα και κολ- πική ξηρασία. Εκτός από τη βελτίωση αυτών των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης, μελέτες δείχνουν πως η Θ.Ο.Υ. συνδέεται και με την ελάττωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου στο παχύ έντερο και διαβήτη τύπου 2. Γενικά η θεραπεία θεωρείται ασφαλής για τις περισσότερες γυναίκες για διάστημα έως πέντε χρόνων. Η χορήγηση όμως της θεραπείας για μεγαλύτερο διάστημα μπορεί να οδηγήσει σε εμφάνιση καρκίνου του μαστού. Όσον αφορά τις επιπλοκές που μπορούν να εμφανιστούν στα πρώτα πέντε χρόνια της θεραπείας, υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου στο μαστό, στις ωοθή- κες και στη μήτρα. Επίσης, αυξάνεται ο κίνδυνος φλεβι- κών θρομβώσεων και παρατηρείται μια ελαφρά αύξηση της συχνότητας αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου. Συνεπώς, πρέπει να αποφεύγεται σε γυναίκες που έχουν προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό γυναικολογικού καρκίνου, όπως και ιστορικό φλεβικών θρομβώσεων. Σύμφωνα με έρευνες, οι πιθανότητες εμφάνισης καρ- κίνου στον πνεύμονα δεν αυξάνονται με τη χορήγηση Θ.Ο.Υ. Πρέπει να σημειωθεί όμως πως η ορμονική θεραπεία αντενδείκνυται για τις γυναίκες που έχουν ήδη διαγνωστεί με καρκίνο στον πνεύμονα, καθώς θεωρείται πως στη συγκεκριμένη περίπτωση αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου. Επίσης, είναι απαραίτητο να μη χορηγείται η θεραπεία στις καπνίστριες, καθώς είναι ομάδα αυξημένου κινδύνου εμφάνισης καρκίνου στον πνεύμονα και θρομβώσεων. Συνεπώς, το κάπνισμα απαγορεύεται κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Επιπλέον, γυναίκες με ηπατικά προβλήματα πρέπει να αποφεύγουν τη θεραπεία, λόγω του ότι τα οιστρογόνα μεταβολίζονται στο ήπαρ και το γεγονός αυτό μπορεί να οδηγήσει σε επιδείνωση της κατάστασής τους. Οι ασθενείς υψηλού κινδύνου μπορούν να ακο- λουθήσουν εναλλακτικές θεραπείες και να υιοθετήσουν συνήθειες με θετικό αντίκτυπο στην ποιότητα της ζωής τους. Η συχνή άσκηση και η διακοπή του καπνίσματος, η αποφυγή της ζάχαρης, του αλκοόλ, του καφέ και των καυτερών φαγητών μπορούν να μειώσουν την ένταση των δυσάρεστων συμπτωμάτων και να βελτιώσουν την ποιό- τητα ζωής της γυναίκας μετά την εμμηνόπαυση, άσχετα με το αν χορηγηθεί ή όχι η συγκεκριμένη θεραπεία. Συνοψίζοντας, οι απόψεις σχετικά με τη χορήγηση της Θ.Ο.Υ. διίστανται στην επιστημονική κοινότητα. Όπως και σε κά- θε άλλη θεραπεία, για να χορηγηθεί η Θ.Ο.Υ. πρέπει –αφού «ζυγιστούν» τα υπέρ και τα κατά– το κέρδος να είναι μεγαλύτερο από το ρίσκο. Αν τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης είναι ήπια και δεν επηρεάζουν αρνητικά την καθημερινότητα της γυναίκας, τότε συνιστάται η αποφυγή της θεραπείας. Στην περίπτωση που η Θ.Ο.Υ. θεωρηθεί ωφέλιμη, θα πρέπει να χορηγείται στις μικρότερες αποτελεσματικές δοσολο- γίες, για το μικρότερο χρονικό διάστημα, αφού αποτελεί μια θεραπεία με χρονικούς περιορισμούς. Επίσης, κρίνεται απαραίτητη η διαρκής παρακολούθηση της ασθενούς με μαστογραφίες, υπερήχους και γυναικολογικές κλινικές εξε- τάσεις. / Η Έλενα Παπαδάτου-Σούλου είναι φαρμακοποιός, MSc Clinical Pharmacology, elenaspapadatou@gmail.com Η Θ.Ο.Υ. αντενδείκνυται σε γυναίκες: ● με ιστορικό καρκίνου στο μαστό ● με ιστορικό καρκίνου στις ωοθήκες ● με ιστορικό καρκίνου στη μήτρα ● με ιστορικό φλεβικών θρομβώσεων ● που έχουν διαγνωστεί με καρκίνο στον πνεύμονα ● με ηπατικά προβλήματα. Συνήθειες που μειώνουν την ένταση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης ● Διακοπή καπνίσματος ● Αποφυγή ζάχαρης ● Ελάττωση καφέ και αλκοολούχων ποτών ● Αποφυγή καυτερών φαγητών ● Συνεχής άσκηση 79