Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #153

ΥΓΙΩΣ ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟΙ / OI ΠΡΩΤΕΣ ΜΕΡΕΣ ΤΟΥ ΒΡΕΦΟΥΣ 50 Συνοπτικά, οι παράγοντες που επηρεάζουν τη δράση των φαρμάκων, τα οποία λαμβάνονται από τη μητέρα και μεταφέρονται μέσω του γάλακτος στο θηλάζον βρέφος, είναι δυνατόν να διακριθούν σε 3 κατηγορίες: Σχετιζόμενοι με το φάρμακο (μοριακή μάζα, λιποφιλικότητα, βιοδιαθεσιμότητα, φαρμακοκινητικές παράμετροι) Σχετιζόμενοι με τη μητέρα (οδός χορήγησης, δοσολογικό σχήμα, φαρμακοκινητική, ιδιοσυγκρασία) Σχετιζόμενοι με το βρέφος (ηλικία, βάρος, φαρμακοκινητική, ποσότητα λαμβανόμενου γάλακτος). Γενικότεροι κανόνες που πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη είναι οι εξής: ● Όσο μεγαλύτερη είναι η δόση του φαρμάκου που χορηγείται στη μητέρα, τόσο υψηλότερη και η συγκέντρωσή του στο μητρικό γάλα. ● Εάν η μητέρα εμφανίζει μερική ηπατική ή/και νεφρική ανεπάρκεια, τότε ο μεταβολισμός ή/και η απέκκριση του φαρμάκου πραγματοποιούνται με βραδύτερο ρυθμό, οπότε παρατηρούνται υψηλότερες συγκεντρώσεις του στο μητρικό γάλα. ● Η σύσταση του μητρικού γάλακτος μεταβάλλεται τόσο κατά την περίοδο θηλασμού (το πρωτεϊνικό περιεχόμενο μειώνεται κατά τη μετάβαση από το πρωτόγαλα στο ώριμο γάλα) όσο και κατά τη διάρκεια (το λιπιδικό περιεχόμενο αυξάνεται σταδιακά). ● Όσο συχνότερα και όσο μεγαλύτερο όγκο γάλακτος θηλάζει το βρέφος, τόσο μεγαλύτερη ποσότητα φαρμάκου λαμβάνει. ● Αυξανόμενου του βάρους του βρέφους, αυξάνεται και ο όγκος κατανομής του φαρμάκου, άρα ελαττώνεται η συγκέντρωσή του στο πλάσμα και επομένως αναμένεται ηπιότερη δράση. Προκειμένου να εκτιμηθεί ο κίνδυνος της έκθεσης του νεογνού στα φάρμακα που λαμβάνει η μητέρα κατά την περίοδο της γαλουχίας, χρησιμοποιούνται 2 εγκεκριμένα συστήματα ταξινόμησης: α) της Αμερικανικής Παιδιατρικής Ακαδημίας (AAP) και β) του Thomas W. Hale (καθηγητής Παιδιατρικής Πανεπιστημίου του Τέξας). Με βάση την AAP τα φάρμακα ταξινομούνται σε 7 κατηγορίες: ● Κατηγορία Ι (αντινεοπλασματικά) ● Κατηγορία ΙI (ναρ- κωτικές ουσίες) ● Κατηγορία ΙII (ραδιενεργά στοιχεία) ● Κατηγορία ΙV (άγνωστες επιπτώσεις) ● Κατηγο- ρία V (σοβαρές παρενέργειες) ● Κατηγορία VΙ (ασφαλή) Φάρμακα που αντενδείκνυνται κατά τη γαλουχία του Ιωάννη Δ. Μπονοβόλια