Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #150

82 Η ύπαρξη κατοικίδιων ζώων, η έκθεση στη γύρη, η παρουσία ακάρεως λόγω ελλιπούς καθαρισμού του σπιτιού και η ευαισθητοποίηση σε μερικές χημικές ουσίες σχετίζονται με το άσθμα. Ο ασθενής μπορεί να λαμβάνει φάρμακα που του προκαλούν βήχα (αντιυπερτασικά της κατηγορίας των αναστολέων του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης, π.χ. καπτοπρίλη, εναλαπρίλη κτλ.). Η έλλειψη βήχα ή η αναστολή των εκκρίσεων μπορεί να οφείλεται σε φάρμακα (π.χ. κωδεϊνούχα αναλγητικά, από του στόματος αντιχολινεργικά). Είναι συχνός πελάτης του φαρμακείου, γιατί διακατέχεται από την επιθυμία για ταχεία ανάρρωση, και έτσι παρακάμπτει την ιατρική εξέταση. Κι αυτό, γιατί θεωρεί τη νόσο του απλή και ιάσιμη. Χαρακτηρίζεται από τη φάση της πλήρους συμμόρφωσης (χειμώνας, έξαρση της νόσου, οξεία φάση της νόσου) και τη φάση μη συμμόρφωσης (καλοκαίρι, χρόνια φάση της νόσου). Τα πιο γνωστά φάρμακά του είναι το «σιρόπι» και το «οξυγόνο». Έχει αποδειχθεί ότι η αλλαγή ακόμη και ενός χρώματος στη συσκευασία του βρογχοδιασταλτικού μπορεί να τον οδηγήσει σε μη συμμόρφωση λόγω καχυποψίας. Από την άλλη μεριά, αποδέχεται εύκολα και αναζητά τη φυτοθεραπεία για την ανακούφιση των συμπτωμάτων του. Η ΕΝΕΡΓΕΙΑ Εάν ο (καπνιστής) ασθενής έρχεται τακτικά στο φαρμακείο κατά τη διάρκεια του χειμώνα, παρουσιάζοντας συχνά λοιμώξεις του αναπνευστικού, παραπέμψτε τον στον πνευμονολόγο: πάσχει από ΧΑΠ. Μην υποκύπτετε στις πιέσεις του για αυτοθεραπεία με αντιβιοτικά. Συντελείτε στην απόκρυψη της νόσου με ολέθριες συνέπειες για τη ζωή του. Συμβουλέψτε τον ασθενή να διακόψει το κάπνισμα. Εξηγήστε του ότι τα βρογχοδιασταλτικά δεν «αποδίδουν» καλά, εάν εξακολουθεί να καπνίζει. Προτείνετέ του τρό- πους και μέσα διακοπής. Αποδραματοποιήστε την κορτιζόνη: στις παθήσεις του αναπνευστικού χρησιμοποιείται είτε σε χαμηλές δόσεις per os είτε σε εισπνεύσιμη μορφή. Θα χρειαστεί απλά να πλένει καλά το στόμα του μετά τη λήψη για την αποφυγή μυκητιάσεων. Συστήστε ένα στοματικό διάλυμα με ευχάριστη γεύση. Ενημερώστε τις ευπαθείς ομάδες για τους προφυλακτικούς εμβολιασμούς. Χορηγήστε στον ασθενή την κατάλληλη φυτοθεραπεία, εφόσον το ζητά. Εξηγήστε του ότι πρόκειται για συμπλη- ρωματική και όχι κύρια αγωγή. Μην του επιτρέπετε όμως να αντικαταστήσει το βρογχοδιασταλτικό του με οποιο- δήποτε φυτοθεραπευτικό ιδιοσκεύασμα. Βοηθήστε τους ασθματικούς ασθενείς να προλάβουν τη ρινική καταρροή και το μπούκωμα με κατάλληλα Μ.Υ.ΣΥ.ΦΑ. Αυτό θα συντελέσει μεταξύ άλλων και στην πρόληψη εκδήλωσης βρογχόσπασμου. Βοηθήστε το χρόνιο ασθενή να διατηρεί το σωστό βάρος και να ακολουθεί σωστή διατροφή. Τα αντιοξειδωτικά και τα ω3/ω6 λιπαρά οξέα βοηθούν. Ενθαρρύνετε τον ασθενή να έχει κοινωνική ζωή. ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ Εκπαιδεύστε τον ασθενή στη χρήση των βρογχοδια- σταλτικών καθώς και των συσκευών με τις οποίες αυτά χορηγούνται. Βεβαιωθείτε ότι ο ασθενής έχει καταλάβει. Εξηγήστε του ότι το φάρμακό του δεν περιέχει οξυγόνο. Είναι η καλύτερή σας διαφήμιση ακόμη και για τους πελάτες που περιμένουν. Σε περίπτωση εφημερίας, απομακρύνετε διακριτικά τους ασθενείς που εμφανίζουν βήχα και πυρετό από τη σειρά. Άτομα που εμφανίζουν δύσπνοια θα πρέπει να βρίσκουν θέση για να καθίσουν ακόμη κι αν δεν είναι υπερήλικες. #102 Ο Μανώλης Μιτάκης είναι φαρμακοποιός, αντιπρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εθνοφαρμακολογίας, emitak@otenet.gr ● Η ταχύπνοια και η βραδύπνοια θεωρούνται επείγοντα περιστατικά. ● Η δύσπνοια αποτελεί χαρακτηριστικό και του καρδιο- παθούς. ● Παραπέμψτε τα περιστατικά με αιμόπτυση σε επείγουσα ιατρική εξέταση. ● Μη χορηγείτε echinacea στους ασθενείς που πάσχουν από ρευματικά νοσήματα και νεοπλασίες. ● Μη χορηγείτε ασπιρίνη στους ασθματικούς ασθενείς χωρίς τη συγκατάθεση του γιατρού. ● Στους ασθενείς που σας ζητάνε αντιπυρετικό, να ρωτάτε πάντοτε εάν βρίσκονται σε αγωγή με αντιρρευματικά φάρμακα. Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, να χορηγείτε μόνο παρακεταμόλη. ● Μην εκτελείτε συνταγή που περιέχει συνδυασμό β2-διεγέρτη (π.χ. σαλβουταμόλη), με β-αποκλειστή (π.χ. προπρανολόλη) πριν επικοινωνήσετε με το γιατρό: ο συνδυασμός αυτός αντενδείκνυται. ● Εάν ο ασθενής λαμβάνει Ν-ακετυλοκυστεΐνη ως απο- χρεμπτικό, συστήστε του να μεσολαβεί διάστημα τουλάχιστον 2-3 ωρών μεταξύ της λήψης του απο- χρεμπτικού και του αντιβιοτικού. Προσοχή! ΥΓΙΩΣ ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟΙ / ΑΠΟ ΤΗ ΣΚΟΠΙΑ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΥ Αύγουστος / Σεπτέμβριος 2006