Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #150

53 απώλειες. Μαζί με αυτό, η υστέρηση εσόδων από εισφορές λόγω της ύφεσης και την ανεργίας που επέφερε η κρίση στην οικονομία μάς φέρνει μπροστά σε μια νέα πραγματικότητα. Το φάρμακο ως υλικό αγαθό εμπεριέχει το κόστος της προμήθειάς του. Αυτό σημαίνει ότι η ροή χρηματοδότησής του μέσα στην αλυσίδα διανομής απαιτεί καθορισμένες ημερομηνίες συναλλαγών, όπως συμβαίνει και με κάθε άλλο εμπόρευμα. Όταν οι πόροι από το ασφαλιστικό σύστημα δεν επαρκούν ή δεν καταβάλλονται εμπρόθεσμα, η αγορά αντιδρά, όπως θα συνέβαινε και με κάθε άλλο εμπόρευμα. Η διανομή του σταματά, ξεκινώντας από τις εταιρείες παραγωγής ή εισαγωγής, που περιορίζουν ή και μηδενίζουν τις πιστώσεις, συνεχίζοντας με το τραπεζικό σύστημα που λόγω του περιορισμού της ρευστότητας αδυνατεί να χρηματοδοτήσει ροές μέσα στη διανομή, τις αποθήκες που με τις περικοπές του δανεισμού ζητούν ουσιαστικά πληρωμές τοις μετρητοίς από τα φαρμακεία και τέλος τα ίδια τα φαρμακεία, που είναι προφανώς αδύνατο να παρέχουν φαρμακευτική περίθαλψη πληρώνοντας τοις μετρητοίς χωρίς να πληρώνονται στην ώρα τους. Η σκέψη πως οι φαρμακοποιοί θα μπορούσαν να καλύψουν αυτό το κενό ρευστότητας είναι στην πράξη ανεδαφική. Το φάρμακο ως εμπόρευμα απαιτεί πληρωμές που ξεπερνούν κατά πολύ τη δυνατότητα οποιασδήποτε μικρομεσαίας επιχείρησης της χονδρικής ή της λιανι- κής. Όταν βλέπουμε το ίδιο το τραπεζικό σύστημα να μην μπορεί να ανταποκριθεί στο ύψος των κεφαλαίων που απαιτούνται για δανεισμό για να καλυφθούν αυτές οι ροές (με τις αποθήκες και τους φαρμακοποιούς να αναλαμβάνουν το ρίσκο), αποδεικνύεται ότι η παραίνεση προς τους φαρμακοποιούς να καλύψουν αυτό το κόστος μπορεί να είναι προϊόν είτε υποκρισίας, είτε μειωμένης αναλυτικής ικανότητας. Μας αποκαλύπτεται λοιπόν, και μάλιστα με σκληρό τρόπο, ότι η φύση του φαρμάκου ως κοινωνικού αγαθού δεν μπορεί να εξασφαλίσει τη διάθεσή του, όταν δεν καλύπτο- νται τα κόστη του ως εμπορεύματος. Ακόμη χειρότερα, η ίδια η πολιτεία, μπροστά στην έλλειψη πόρων που αντιμετωπίζει, επιλέγει να διαχειριστεί το φάρμακο αμιγώς ως εμπόρευμα. Η ένταξη φαρμάκων αδιακρίτως στην αρνητική λίστα, η αύξηση των συμμετοχών με οικονομικά μόνο και όχι θεραπευτικά κριτήρια, εμπορευματοποιούν το φάρμακο και καταλήγουμε όλο και περισσότερο να υπάρχει διαχωρισμός στην πρόσβαση σε αυτό ανάλογα με το εισόδημα. Ίσως ανταπαντήσει κάποιος πως η διαχεί- ριση του φαρμάκου από μέρους μας, όταν παρεχόταν με αφθονία ως κοινωνικό αγαθό, δεν ήταν η βέλτιστη. Η απάντηση όμως σε αυτό δεν είναι οι περικοπές με αποκλειστικά οικονομικά κριτήρια. Απαιτείται έλεγχος στη διάθεση (ηλεκτρονική συνταγογράφηση), υπα- κοή σε φαρμακοοικονομικά κριτήρια, θεραπευτι- κά πρωτόκολλα, ανάλυση κόστους-αποτελέσματος- οφέλους από ενσωμάτωση της καινοτομίας. Όταν δούμε ποιο είναι το πραγματικά αναγκαίο κόστος της φαρμακευτικής θεραπείας, τότε θα εφαρμοστούν στο σύστημα και τα υπόλοιπα μέτρα εξοικονόμησης που αφορούν τους εμπλεκόμενους στο σύστημα (βιομηχανία, χονδρεμπόριο, φαρμακεία, ιατρούς και ασφαλισμένους) και θα προκύψει ένα λελογισμένο κόστος. Όλα αυτά όμως χωρίς την αναγκαία χρηματοδότηση του συστήματος δεν επαρκούν. Πρέπει να κατανοήσουμε πως ακόμη και στο άριστο ύψος, ακόμα και με τη βέλτιστη εφαρμογή όλων των κανόνων, αν το σύστημα δεν χρημα- τοδοτηθεί, είναι καταδικασμένο να καταρρεύσει. Το αδιέ- ξοδο συνεχώς θα ανακυκλώνεται και το φάρμακο θα μετα- βάλλεται όλο και περισσότερο σε ένα εμπόρευμα διαθέσιμο μόνο σε όσους μπορούν να το πληρώσουν. Ο προβληματισμός φυσικά για τη διττή φύση του φαρμάκου δεν εξαντλείται. Τα δεδομένα και οι προοπτικές εξελίσσονται με ραγδαίους ρυθμούς. Οικονομικά, ασφαλιστικά, επιστημο- νικά ακόμα και γεωπολιτικά. Έχουμε πολλά δύσκολα χρόνια μπροστά μας και γι’ αυτό ο διάλογος αυτός δεν μπορεί να περιμένει. Μάιος / Ιούνιος 2012 #135 Ο Κωνσταντίνος Λουράντος είναι πρόεδρος του Φ.Σ.Α. και του Π.Φ.Σ. Ο Γιώργος Κουτέπας είναι φαρμακοποιός, πτυχιούχος Επιχειρησιακής Έρευνας & Μάρκετινγκ ΑΣΟΕΕ, αντιπρόσωπος του Φ.Σ. Αττικής στον Π.Φ.Σ. H ίδια η πολιτεία, μπροστά στην έλλειψη πόρων που αντιμετωπίζει, επιλέγει να διαχειριστεί το φάρμακο αμιγώς ως εμπόρευμα. Καταλήγουμε όλο και περισσότερο να υπάρχει διαχωρισμός στην πρόσβαση σε αυτό ανάλογα με το εισόδημα.