Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #149

σχηματισμού και κατά πάσα βεβαιότητα ωριμάζει μέσα του ο θρησκευτικός φανατισμός για το μεγάλο ρόλο που μπορούσε να διαδραματίσει η Γηραιά Ήπειρος. Συνειδητοποιεί πως είναι πλέον ιστορική ανάγκη ο ευρωπαίος Φάουστ να επιχειρήσει ένα νέο ταξίδι στη χώρα του μέτρου και της ισορροπίας για να γεννήσει εκ νέου τον Ευφορίωνα. Μιλά εξαιρετικά Γαλλικά και Αγγλικά και ούτω πως επιτρέπει στην αισθητική και καλλιτεχνική του διάσταση να δέχονται αλλεπάλληλα εναργή ραπίσματα από τη ζωγραφική, την ποίηση, τη λογοτεχνία, τη μουσική. Ο μετέπειτα υπέροχα ώριμος bon viveur συχνά αναζητούσε την άκρη του νήματος σε εκείνη την περίοδο. Επιστρέφει στην Πάτρα ως υφηγητής το σωτήριον έτος 1981. Σωτήριον, γιατί επιτέλους ξεκινά αυτό που είναι για τον Παύλο η πεμπτουσία της επαγγελματικής του αναζήτησης, αυτό που θα υπηρετήσει με ασίγαστο πάθος μέχρι τέλους και τον επόμενο χρόνο προάγεται σε εντεταλμένο υφηγητή που την ίδια χρονιά μετονομάζεται σε επίκουρος καθηγητής. Την ίδια περίοδο, ένας πρόσφατα επιτυχών στις πανελλήνιες εξετάσεις έφτανε στην Πάτρα ως φοιτητής του Τμήματος Φαρμακευτικής, ο οποίος μετά από μια αυθαίρετη αλλά εξόχως διδακτική από βιωματικής απόψεως ετήσια άδεια από τις φοιτητικές υποχρεώσεις, αποφάσισε να ασχοληθεί με τα μαθήματά του. Εκεί γνώρισε για πρώτη φορά τον Παύλο −αρχικά από έδρας, αργότερα εκτός έδρας− ως νεαρό καθηγητή Φαρμακογνωσίας. Πολύ αργότερα ο ίδιος φοιτητής συνειδητοποίησε πως ουσιαστικά εισέπραττε κάτι πολύ περισσότερο. Πίσω και πέρα από τις παράξενες δρόγες και τα αβάσταχτα Λεμονένια, υπήρχε το πάθος για τη γνωσιακή μύηση, η προτροπή για την αξιολογική ικανότητα και η γοητεία της αισθητικής καλλιέργειας. Μια δεκαετία αργότερα και ενώ ήδη από το 1988 είχε εκλεγεί καθηγητής Φαρμακογνωσίας, ο Παύλος συμμετείχε ενεργά και με θέρμη στην έναρξη της ακαδημαϊκής καριέρας του τότε φοιτητή και νυν υπογράφοντα το αδιανόητο τούτο κείμενο. Και όταν δυο δεκαετίες αργότερα έδειξα στον Παύλο ένα εισαγωγικό σημείωμα για τον οδηγό σπουδών που ως νέος πρόεδρος του Τμήματος είχα συντάξει, μου χαμογέλασε με εκείνο το αφοπλιστικό του χαμόγελο και είπε: «Όλα καλά, αλλά δε γράφεις τίποτα για το χρόνο. Προσπάθησε να εξηγήσεις το χρόνο. Στους φοιτητές μας απευθύνεσαι...». Την επόμενη μέρα του έδειξα την προσπάθειά μου: «…Ο χρόνος είναι αμείλικτος, τρέξτε πιο γρήγορα από αυτόν και προσπαθήστε να νικήσετε την ανηθικότητα που εμπεριέχει: πάντα θα σας κυνηγά και ποτέ δε θα σας χαριστεί». Αυτή τη φορά δεν χαμογέλασε, παρά μόνο κοίταξε από το απέναντι παράθυρο τον Πατραϊκό που αιμορραγούσε από τα δάκρυα του δύοντος ηλίου και με διακριτικότητα συμπορεύτηκε μαζί του. Πίσω στο Τμήμα Φαρμακευτικής, στα τέλη της δεκαετίας του ’80, που τότε απαριθμούσε μόλις 4 μέλη ΔΕΠ, ενώ το Εργαστήριο Φαρμακογνωσίας και Χημείας Φυσικών Προϊόντων δεν ήταν παρά μόνο ιδέες, προσδοκίες και όνειρα, που ασφυκτιούσαν μέσα σε ένα από τα προκατασκευασμένα κτίρια, φτιαγμένα από ατόφιο τσιμέντο και περίσσεια σιδήρου από τη ΜΟΜΑ της επταετίας. Στα επόμενα 4 χρόνια ο νεαρός καθηγητής, λειτουργώντας καταλυτικά ανάμεσα σε προσωπικότητες με δυναμική ολετήρα και επιδιώκοντας την ειλικρινή σύνθεση, είδε με προσήκουσα αυταρέσκεια το Τμήμα του να υπερδιπλασιάζει τα μέλη ΔΕΠ και να δραπετεύει από τα νηπιακά σύνδρομα. Όσο για το Εργαστήριό του, στο ίδιο χρονικό διάστημα, διεκδικώντας και αξιοποιώντας τη χρηματοδότηση των άρτι αφιχθέντων ανταγωνιστικών ευρωπαϊκών προγραμμάτων, κατάφερε να μετατρέψει τον άχαρο τσιμεντένιο κύβο σε σύγχρονη κυψέλη έρευνας και διδασκαλίας. Στα χρόνια που ακολούθησαν σε αυτόν το χώρο, καταθέτοντας την ψυχή του και... διδάσκων αεί γηρασκόμενος, όπως εκλεπτυσμένα παρέφραζε τον Σόλωνα, παρήχθησαν πάνω από 180 πρωτότυπες ερευνητικές δημοσιεύσεις, εκπονήθηκαν με επιτυχία 18 διδακτορικές διατριβές και 40 μεταπτυχιακά διπλώματα ειδίκευσης, με τη συντριπτική πλειοψηφία των κατόχων αυτών να σταδιοδρομούν σε εξαιρετικές θέσεις και να μεταλαμπαδεύουν τη σπίθα που ο δάσκαλος εμφύτευσε στο μυαλό και στην καρδιά τους. Για σχεδόν 15 χρόνια ηγήθηκε του Τμήματος και συμμετείχε ενεργά στο ακαδημαϊκό γίγνεσθαι του Πανεπιστημίου Πατρών. Ο λόγος του εμπεριείχε και εξέφραζε το στοχασμό του, την ενόρασή του, την προσδοκία του για το ρηξικέλευθο, την αβάσταχτη αυτοπειθαρχία του στην ακαδημαϊκότητα. Και είναι πλέον πανθομολογούμενο στην κοινότητά μας πως το Πανεπιστήμιο ατύχησε που, με την επικράτηση καταστροφικών πολώσεων και την επιλογή των μετρίων, δεν αξιοποίησε τον χαρισματικό Παύλο στις ανώτατες θέσεις διοίκησης. Το Τμήμα μας αναπτυσσόταν στα ίδια προκατασκευασμένα και υπέργηρα πλέον κτίρια και με προσωπικές παρεμβάσεις δημιούργησε το πρόσφορο έδαφος για τον ερχομό εξαιρετικών συναδέλφων, η δυναμική των οποίων κυριολεκτικά μας απογείωσε τα επόμενα χρόνια. Ίσως με την αμετροέπεια του ευεργετηθέντος, επιτρέψτε μου τώρα να καταθέσω τη συγκίνηση και την ευφορία που εξέπεμψε διαβάζοντας την εξαιρετικήέκθεση τηςΕξωτερικήςΑξιολόγησης το2012. Εκείνο το λαμπύρισμα στα μάτια του ήταν το συνώνυμο της όλβιστης δικαίωσης. Και επειδή ένας απεριόριστα γενναιόδωρος άνθρωπος σαν τον Παύλο δεν εφείδετο κόπων και ονεί- ρων, διεκδίκησε ισχυρά, έπεισε και κατάφερε εν μέσω επώδυνων, ζηλόφθονων αντιρρήσεων, πολυκέλαδων διαδικασιών, και μετά την πάροδο σχεδόν 20ετίας, την ανέγερση του νέου κτιρίου της Φαρμακευτικής. Λίγους μήνες μετά την μετεγκατάστασή του εκεί, έφυγε. Φεύγοντας άφησε πίσω του, εκτός από την ερεβώδη σιωπή του και το άδειο γραφείο του, σημαντικές παρακαταθήκες. Στην οικογένειά του, στους φίλους του, στους συναδέλφους του, στους μαθητές του, στον κόσμο μας, ο γοητευτικός και χαρισματικός αυτός άνθρωπος κατέθεσε τα διάφανα διαπιστευτήριά του διεμβολίζοντας ανεξίτηλα τις καρδιές μας. Είθε το νυκτιφαές περί γαίαν αλώμενον αλλότριον φως να τις φωτίζει, να τις παρηγορεί, να τις εμπνέει. Όλοι νιώθουμε ότι ο Παύλος μας είναι πλέον κομμάτι του. Με την ελπίδα της επόμενης συνάντησής μας, ει και εν ετέρα μορφή… 105 Ο Σωτήρης Νικολαρόπουλος είναι αναπληρωτής καθηγητής Φαρμακευτικής Χημείας και πρόεδρος του Τμήματος Φαρμακευτικής στο Πανεπιστήμιο Πατρών, snikolar@upatras.gr