Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #148

66 ΥΓΙΩΣ ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟΙ / O ΓΙΑΤΡΟΣ... ΒΟΗΘΟΣ Η Θ.Ο.Υ. πρέπει να περιέχει προγεσταγόνο για τουλάχιστον 10 ημέρες, ούτως ώστε να προλαμβάνεται η υπερπλασία του ενδομητρίου στις ασθενείς που διατηρούν τη μήτρα τους. Οι ασθενείς που παρουσιάζουν μόνο κολπικά συμπτώματα μπορούν να ωφεληθούν από την τοπική αγωγή με οισ- τρογόνα ή με ενυδατικά μέσα και λιπαντικά. Αν και η Θ.Ο.Υ. αυξάνει την οστική πυκνότητα και μειώνει τον κίνδυνο οστικού κατάγματος, τα ευεργετικά αυτά απο- τελέσματα δεν αποτελούν βασική ένδειξη εφαρμογής της. Ομοίως αν και η Θ.Ο.Υ. περιορίζει τον κίνδυνο καρ- διαγγειακής νόσου δεν πρέπει να χορηγείται αποκλειστικά για το σκοπό αυτό. Η Θ.Ο.Υ. αυξάνει την πυκνότητα του μαστού αλλά και τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού ιδιαίτερα σε γυναίκες >59 ετών. Ουσιαστικά, ο κίνδυνος αυξάνεται όσο μεγαλύτερη είναι η διάρκεια της αγωγής. Αν και δεν υπάρχει ιδανική διάρκεια χορήγησης Θ.Ο.Υ., καλό θα είναι να συζητείται η διακοπή της στα 4-5 χρόνια. Η Θ.Ο.Υ. χορηγούμενη από του στόματος διπλασιάζει ουσιαστικά το ρίσκο θρομβοεμβολικής νόσου με μια δοσο- εξαρτώμενη σχέση. Η διαδερμική χορήγηση παρουσιάζει μειωμένο κίνδυνο, αν και αυτή θα πρέπει να αποφεύγεται σε περιπτώσεις αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου ή οποιασδήποτε θρομβοεμβολικής κατάστασης. Τυχόν διακοπή της Θ.Ο.Υ. μπορεί να οδηγήσει σε υποτροπή των εξάψεων σε συχνότητα 50%, χωρίς όμως να είναι σαφές το ιδανικό διάστημα διακοπής. Εναλλακτικές θεραπείες Φυτικά οιστρογόνα: Τα φυτο-οιστρογόνα είναι φυτικά συστατικά, τα οποία περιέχονται σε φυτικά προϊόντα και προσομοιάζουν δομικά στην οιστραδιόλη. Οι κυριό- τεροι εκπρόσωποί τους είναι οι ισοφλαβόνες. Η απο- τελεσματικότητα των σκευασμάτων αυτών στην αντι- μετώπιση των αγγειοκινητικών συμπτωμάτων πλησιάζει το 60%. Ωστόσο η γενικότερη αίσθηση ότι η αγωγή αυτή είναι ασφαλέστερη από την ορμονική υποκατάσταση, λόγω της φυτικής της προέλευσης, ενάντια στο θρομβοεμβολικό κίνδυνο ή στον καρκίνο του μαστού δεν έχει τεκμηριωθεί. Τροφές πως η σόγια, οι ξηροί καρποί και τα δημητριακά ολικής αλέσεως είναι πλούσιες σε φυτο-οιστρογόνα. Ανάλογα GABA (GAMMA αμινοβουτυρικού οξέος): H gabapentin (600-2400mg/ημέρα σε διαι- ρεμένες δόσεις) μπορεί να οδηγήσει σε μείωση των εξάψεων κατά 45-71% σε μακροχρόνια χορήγηση, με oμαδικές παρενέργειες τις διαταραχές ύπνου, τη ναυτία και την αστάθεια τις πρώτες δύο εβδομάδες θεραπείας. Τιβολόνη: Η τιβολόνη, ένα συνθετικό στεροειδές με οιστρογονική και προγεστερονική δράση και αδύναμες ανδρογονικές ιδιότητες, μπορεί επίσης να είναι χρήσιμη στην αντιμετώπιση ουρογεννητικών συμπτωμάτων. Η τιβολόνη πρέπει να χορηγείται τουλάχιστον 12 μήνες μετά από την εμμηνόπαυση, γιατί μπορεί να προκαλέσει ακανόνιστη αιμορραγία σε νεαρές γυναίκες. Η πιθανότητα καρκίνου του μαστού με το σκεύασμα αυτό είναι άγνωστη, αλλά μπορεί να αυξάνει τον κίνδυνο για αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια σε μεγαλύτερες γυναίκες. Αναστολείς Επαναπρόσληψης Σεροτονίνης (SSRI’s): Οι ουσίες αυτές παρουσιάζουν μια σχετικά περιορισμένη αποτελεσματικότητα αλλά βελτιώνουν άλλες παραμέ- τρους, όπως τη συναισθηματική κατάσταση και την ποιότητα του ύπνου. Ανάμεσα στα σκευάσματα που χρησιμοποιούνται είναι η βενλαφαξίνη, η παροξετίνη και η φλουοξετίνη. Καλό θα είναι να αποφεύγεται η χορήγησή τους στις περιπτώσεις όπου συγχορηγείται ταμοξιφένη γιατί περιορίζει την αποτελεσματικότητά τους. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Η μετάβαση στην εμμηνόπαυση για αρκετές ασθενείς μπορεί να είναι ιδιαίτερα επίπονη, ωστόσο στη «φαρέτρα» του σύγχρονου ειδικού υπάρχουν αρκετά μέσα για να ανακουφιστεί η δύσκολη καθημερινότητά της. Αυτό που είναι σημαντικό είναι ότι η χρήση των μέσων αυτών πρέπει να είναι λελογισμένη και να ακολουθεί κάποιους συγκεκριμένους κανόνες ασφαλείας. Αν και δεν υπάρχει ιδανική διάρκεια χορήγησης Θερα- πείας Ορμονικής Υποκατάστασης, καλό θα είναι να συζητείται η διακοπή της στα 4-5 χρόνια. / Ο Κωνσταντίνος Σφακιανούδης είναι μαιευτήρας - γυναικολόγος, www.sfakianoudis.gr