Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #143

64 Τι είναι το colostrum; Το colostrum ή πύαρ ή πρωτόγαλα είναι το γάλα των πρώτων ωρών και ημερών που παράγεται από τους αδένες του μαστού των θηλαστικών, αμέσως μετά τη γέννηση του νεογνού. Είναι πλούσιο σε ανοσοποιητικούς, αυξητικούς και αντιμικροβιακούς παράγοντες και είναι σχεδόν η μόνη οδός για την απόκτηση της παθητικής ανοσίας που είναι απαραίτητη για τη βιωσιμότητα των νεογνών. Ποια φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν οστεοπόρωση; Υπάρχουν φάρμακα που μπορεί να βλάψουν τα οστά, ειδικά όταν λαμβά- νονται σε υψηλές δόσεις και για μεγάλο χρονικό διάστημα. Μερικά από αυτά αναφέρονται παρακάτω:  Αντιόξινα περιέχοντα αργίλιο  Ορισμένα αντιεπιληπτικά, π.χ. φαινοβαρβιτάλη  Αναστολείς αρωματάσης  Αντικαρκινικά χημειοθεραπευτικά φάρμακα  Κυκλοσπορίνη Α και FK506 (Tacroli- mus)  Εκλυτική ορμόνη γοναδοτροπινών  Ηπαρίνη  Λίθιο  Μεθοτρεξάτη  Αναστολείς της αντλίας πρωτονίων  Εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης  Στεροειδή  Ταμοξιφαίνη  Ορμόνες θυρεοειδούς  Θειαζολιδινεδιόνες. Τι μπορεί να προκαλέσει έλλειψη της βιταμίνης Β12 και ποιες οι συνέπειες της; Η συνεχής χρήση αντιόξινων για δύο ή περισσότερα χρόνια σχετίζεται με την έλλειψη της βιταμίνης Β12 που μπορεί να δώσει ως κλινικές εκδηλώσεις αιματολογικές, νευρολογικές και ψυχιατρικές διαταραχές. Οι αιματολογικές διαταραχές περιλαμβάνουν μεγαλοβλαστική αναιμία, πανκυτταροπενία (λευκοπενία, θρομβοπενία), οι νευρολογικές περιλαμβάνουν παραισθησίες, περιφερική νευροπάθεια και απομυελίνωση φλοιονωτιαίων οδών, ενώ οι ψυχιατρικές αναφέρονται σε ευερεθιστότητα, αλλαγή προσωπικότητας, ήπια αμνησία, κατάθλιψη και ψύχωση. Πέρα όμως από αυτές τις καταστάσεις η έλλειψη της Β12 μπορεί να επιδράσει δυσμενώς και στο καρδιαγγειακό σύστημα. Ποιες ασθένειες και καταστάσεις μπορεί να προκαλέσουν οστεοπόρωση; Πολλά προβλήματα υγείας μπορεί να αυξήσουν την πιθανότητα πρόκλησης οστεοπόρωσης, όπως τα παρακάτω:  Αυτοάνοσες διαταραχές (ρευμα- τοειδής αρθρίτιδα, συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, σκλήρυνση κατά πλάκας, αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα).  Πεπτικές και γαστρεντερικές διατα- ραχές (κοιλιοκάκη, φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου, π.χ. νόσος του Crohn και ελκώδης κολίτιδα).  Χειρουργική επέμβαση μείωσης σωματικού βάρους, π.χ. γαστρικό bypass.  Ενδοκρινικές διαταραχές (διαβήτης, υπερπαραθυρεοειδισμός, σύνδρομο Cushing, υπερθυρεοειδισμός).  Αιματολογικές διαταραχές (λευχαιμία, λέμφωμα, πολλαπλό μυέλωμα, θαλασσαιμία).  Νευρολογικές διαταραχές (νόσος Parkinson, σκλήρυνση κατά πλάκας).  Καρκίνος (μαστού και προστάτη).  Κατάθλιψη και διατροφικές διαταραχές.  Άλλες ασθένειες και καταστάσεις, όπως νεφρική ή ηπατική νόσος, σκολίωση, μεταμόσχευση οργάνου, χρόνια αποφρακτική πνευμονο- πάθεια κ.ά. της Kικής Φέσκου Η Κική Φέσκου είναι φαρμακοποιός, μέλος του Φ.Σ. Αττικής, feskoy@otenet.gr ΥΓΙΩΣ ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟΙ / O,TI AΠΑΣΧΟΛΕΙ