Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #136

ç áíåðéèýìçôç... óåëßäá 60 1η ερώτηση: το γ, 2η ερώτηση: το β Λύση: Η αναφορά ανεπιθύμητων ενεργειών είναι δικαίωμα και υποχρέωση του Έλληνα φαρμακοποιού. Νέα της Φαρμακοεπαγρύπνησης FDA: Νέα προειδοποίηση για τη δροσπιρενόνη (π.χ. Yasmin): Αυξημέ- νος κίνδυνος θρομβοεμβολικού επεισοδίου. ΕΜΑ: Ρανελικό στρόντιο (Protelos): Αυξημένος κίνδυνος σοβαρών δερματολογικών αντιδράσεων. ΕΟΦ: Σύσταση για μη χρήση της φιγκολιμόδης (Gilenya) σε ασθενείς με συγκεκριμένα καρδιαγγειακά προβλήματα. έρευνα - επιμέλεια: βασίλης μπιρλιράκης Η διάρροια είναι η εμφάνιση χαλα- ρών ή υδαρών κενώσεων τουλάχι- στον τρεις φορές σε ένα εικοσιτε- τράωρο. Τη μεγαλύτερη σημασία έχει η σύσταση των κενώσεων παρά ο αριθμός τους. Το πολύμορφο ερύθημα είναι φλεγ- μονώδης νόσος, αποτέλεσμα ανο- σολογικής αντίδρασης σε φάρμακα ή λοίμωξη. Μπορεί να εμφανιστεί στο δέρμα με «πολύμορφους» τρό- πους. Η πιο σοβαρή (και μερικές φορές θανατηφόρα) μορφή της νό- σου ονομάζεται σύνδρομο Stevens- Johnson. Κλινικό Περιστατικό Άνδρας 62 ετών εμφανίζει τους τελευταίους δύο μήνες υδαρή διάρροια με ταυτόχρονη ανορεξία και απώλεια βάρους (περίπου 10 κιλά). Καθημερινά, τους τελευταίους 12 μήνες, λαμβάνει 10mg σιμβαστατίνη (π.χ. Zocor), 20mg εναλαπρίλη (π.χ. Renitec) και 25mg υδροχλωροθειαζί- δη (π.χ. Lobivon-Plus), ενώ εδώ και δύο μήνες έχει προσθέσει στη θερα- πεία του 500mg τικλοπιδίνη (π.χ. Ticlid). Δεν παρουσιάζει συμπτώματα όπως ναυτία, εμετό, κοιλιακό πόνο ή πυ- ρετό. Οι αιματολογικές και μη εξετάσεις είναι απολύτως φυσιολογικές. Η φυσική εξέταση δεν έδειξε κάτι πέραν κάποιων δερματικών βλαβών που εμφανίστηκαν σχεδόν ταυτόχρονα με την έναρξη της διάρροιας. Πρόκει- ται για πολυάριθμες μικρές κνησμώδεις φυσαλίδες χρώματος καφέ-μωβ, διάσπαρτες στον κορμό και τα άκρα. Η βιοψία που έγινε σε δείγμα δέρμα- τος συνέβαλε στη διάγνωση πολύμορφου ερυθήματος. Εφόσον η τικλοπιδίνη ήταν το τελευταίο φάρμακο που προστέθηκε στη θεραπεία πριν την εμφάνιση των γαστρεντερικών και δερματικών συ- μπτωμάτων, αποφασίστηκε η διακοπή της χρήσης της και η αντιμετώπιση της διάρροιας με λοπεραμίδη (π.χ. Imodium). Τις επόμενες τρεις ημέρες η διάρροια εξαφανίστηκε και βελτιώθηκαν τόσο η όρεξη όσο και η εικόνα των δερματικών βλαβών. Εντός πέντε εβδομάδων το σωματικό βάρος του ασθενή αποκαταστάθηκε, ενώ ο κνησμός εξαφανίστηκε. (Borras-Blasco J, Navarro-Ruiz A, Gutierrez-Casbas A, Matarredona-Catala J, Gonzalez-Delgado M. (2002). Multiple fixed drug-eruption and diarrhea with ticlopidine. Ann Pharmacother, 36: 344-345) Τικλοπιδίνη, διάρροια και πολύμορφο ερύθημα Η τικλοπιδίνη είναι μια θειενοπυρι- δίνη που αποκλείει τους υποδοχείς ADP της κυτταρικής μεμβράνης των αιμοπεταλίων, εμποδίζοντας τη συσσώρευσή τους. Χρησιμοποι- είται ως αντιαιμοπεταλιακό φάρ- μακο αντί του ακετυλοσαλικυλικού οξέος ή της κλοπιδογρέλης. Σχόλιο Οι πιο συνήθεις ανεπιθύμητες ενέργειες της τικλοπιδίνης είναι η οξεία διάρροια, ο κνησμός, η ναυτία και η δυσπεψία, ενώ από τις πιο σοβαρές είναι η ουδετεροπενία. Η χρόνια διάρροια (συνήθως υδαρής) επαγόμενη από την τικλοπιδίνη είναι ένα σπάνιο γεγονός που εμφανίζεται έναν με δύο μήνες μετά την έναρξη της θεραπείας. Ο μηχανισμός πρόκλησης της διάρροιας από την τικλοπιδίνη δεν έχει απολύτως διευκρινιστεί. Πιστεύεται πως εμπλέκονται φυσιοπαθολογι- κοί μηχανισμοί που μεταβάλλουν την εντερική κινητικότητα και προκα- λούν ένα είδος δυσαπορροφητικού συνδρόμου. Ο κνησμός είναι η πιο κοινή δερματικού τύπου ανεπιθύμητη ενέργεια της τικλοπιδίνης που εμφανίζεται στο 5% των ασθενών που λαμβάνουν το φάρμακο. Σπάνια αναφέρονται σοβαρές δερματικές αντιδράσεις μετά από χρήση τικλοπιδίνης.  Ο Ο Έλεγχος Γνώσεων 1. Ποιας εθνικότητας ασθενείς παρουσιάζουν αυξημένη πιθανότητα Συνδρόμου Stevens- Johnson μετά από χρήση καρβαμαζεπίνης (Τegretol); α) Σουηδοί β) Έλληνες γ) Κινέζοι Χαν 2. Ποιο αντιπαρκινσονικό φάρμακο σχετίζεται με την ανάπτυξη καρδιακής ίνωσης μετά από μακροχρόνια χρήση; α) Λεβοντόπα (π.χ. Sinemet) β) Καμπεργολίνη (Dostinex) γ) Αμανταδίνη (π.χ. Symmetrel)