Διαδεδομένες θεραπείες διακοπής του καπνίσματος –όπως τα υποκατάστατα νικοτίνης και τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα– βελτιώνουν τις πιθανότητες να ξεφορτωθούν οι καπνιστές τη βλαβερή συνήθειά τους χωρίς να θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο τον οργανισμό τους. Αυτό έδειξε μια νέα μετα-ανάλυση ανασκοπήσεων μελετών που δίνει ελπίδα για οριστική νίκη ενάντια στο κάπνισμα.
Τα φάρμακα βοηθούν
«Είναι σαφές ότι τα φάρμακα βοηθούν. Δεν αποτελούν τη "μαγική συνταγή” αλλά βελτιώνουν τις πιθανότητες διακοπής του καπνίσματος –σε γενικό πλαίσιο– εάν κάποιος τα δοκιμάσει. Όσο μπορούμε να γνωρίζουμε, είναι ασφαλή στη χρήση» ανέφερε η Κέιτ Καχίλ, ερευνήτρια του Cochrane Tobacco Addiction Group στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο «Cochrane Library», περίπου το ένα πέμπτο του πληθυσμού τόσο στις ΗΠΑ όσο και στη Βρετανία είναι καπνιστές. Σε άλλες χώρες, όπως η δική μας, καταγράφονται πολύ πιο αυξημένα ποσοστά καπνιστών (στην Ελλάδα τα ποσοστά των ατόμων που καπνίζουν σε καθημερινή βάση είναι σήμερα της τάξεως του 30%, αν και πρέπει να σημειωθεί ότι το 2007 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν της τάξεως του 45%).
Μόνο το 3% το κόβει ετησίως
Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι ποσοστό της τάξεως του 70-75% των ενεργών καπνιστών θέλουν να κόψουν το κάπνισμα. Αποδεικνύεται όμως ότι από την πρόθεση μέχρι την πράξη ο δρόμος είναι μακρός, καθώς μόνο το 3% των καπνιστών «σπάνε τα δεσμά» τους και εγκαταλείπουν το κάπνισμα κάθε χρόνο.
Στο πλαίσιο της νέας μετα-ανάλυσης οι ερευνητές μελέτησαν στοιχεία από 12 προηγούμενες ανασκοπήσεις μελετών που είχαν δημοσιευθεί από την Cochrane Collaboration, έναν διεθνή ερευνητικό οργανισμό που αξιολογεί τα ιατρικά στοιχεία. Οι αναλύσεις αυτές είχαν διεξαχθεί μεταξύ του 2008 και του 2012 και περιελάμβαναν στοιχεία από 267 μελέτες, στις οποίες συμμετείχαν συνολικά περισσότεροι από 101.000 καπνιστές.
Στις μελέτες εκείνες γινόταν σύγκριση μεταξύ καπνιστών που προσπαθούσαν να κόψουν το κάπνισμα χωρίς καμία θεραπεία με άλλους που χρησιμοποιούσαν θεραπείες υποκατάστασης της νικοτίνης, όπως οι τσίχλες και τα επιθέματα νικοτίνης αλλά και συνταγογραφούμενα φάρμακα (βαρενικλίνη και βουπροπιόνη).
Αύξηση των ποσοστών διακοπής με «χείρα βοηθείας»
Μετά την ανάλυση των στοιχείων οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα υποκατάστατα νικοτίνης καθώς και το αντικαταθλιπτικό βουπροπιόνη οδηγούσαν 18 άτομα να διακόψουν επιτυχώς το κάπνισμα για κάθε 10 άτομα που το διέκοπταν χωρίς βοήθεια.
Η βαρενικλίνη φάνηκε μάλιστα να έχει ακόμη καλύτερες επιδόσεις – οδηγούσε 28 άτομα που τη λάμβαναν να διακόψουν το κάπνισμα για κάθε 10 καπνιστές που τo έκοβαν μαχαίρι χωρίς φάρμακα.
Επιπλέον η Καχίλ και οι συνεργάτες της ανακάλυψαν ότι και άλλες λιγότερο γνωστές προσεγγίσεις διακοπής του καπνίσματος ήταν αποτελεσματικές. Αυτές περιελάμβαναν το τρικυκλικό αντικαταθλιπτικό νορτριπτυλίνη καθώς και την κυτισίνη, μια ουσία που περιέχεται σε φυτά και δέντρα της οικογένειας των ψυχανθών (μια οικογένεια που περιλαμβάνει φυτά, όπως η φασολιά, η φακή, η ρεβυθιά κ.;a.). Συμπληρώματα κυτισίνης κυκλοφορούν στην Ανατολική Ευρώπη.
Ασφαλείς οι θεραπείες
Παράλληλα όλες αυτές οι θεραπείες φάνηκε να είναι εκτός από αποτελεσματικές και ασφαλείς. Σε ό,τι αφορούσε συγκεκριμένα τη βουπροπιόνη, παρότι προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει πως περίπου 1 ανά 1.000 άτομα που τη λαμβάνουν εμφανίζει επιληπτική κρίση, η νέα ανάλυση έδειξε ότι η αναλογία είναι πιο μικρή της τάξεως του 1 ανά 1.500.
Παρά τα αντικρουόμενα μέχρι τώρα στοιχεία σχετικά με την ασφάλεια της βαρενικλίνης, οι επιστήμονες δεν βρήκαν αποδείξεις για το ότι το φάρμακο αυξάνει τον κίνδυνο νευροψυχιατρικών διαταραχών ή καρδιακών προβλημάτων.
Διπλασιασμός των πιθανοτήτων
Σχολιάζοντας τα νέα ευρήματα η Τζούντιθ Πρότσασκα, ειδικός στις θεραπείες για τη διακοπή του καπνίσματος στο Ερευνητικό Προληπτικό Κέντρο Στάνφορντ στην Καλιφόρνια σημείωσε ότι δεν θα καταφύγουν όλοι οι καπνιστές σε αυτά τα «εργαλεία» διακοπής του καπνίσματος. «Είναι σημαντικό όμως για αυτούς να γνωρίζουν ότι είναι διαθέσιμα. Έχει φανεί ότι λίγο ως πολύ οι συγκεκριμένες προσεγγίσεις διπλασιάζουν τις πιθανότητες διακοπής».
Από την πλευρά της η δρ Καχίλ ανέφερε ότι αυτού του είδους τα βοηθήματα δεν μπορούν να είναι αποτελεσματικά σε όλους τους καπνιστές. «Σίγουρα όμως βοηθούν κάποια άτομα» κατέληξε.
Πηγή: tovima.gr